Trung Quốc chuẩn bị cho chiến tranh thương mại với Mỹ như thế nào?

Ngày 3/7, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lục Khảng khẳng định nước này "đã chuẩn bị đầy đủ" để bảo vệ lợi ích quốc gia trong cuộc chiến tranh thương mại với Mỹ. Tuyên bố được đưa ra 3 ngày trước khi thuế quan của 2 bên đánh lên đối thủ bắt đầu có hiệu lực.

Ngày 6/7, Washington sẽ bắt đầu tính thuế nhập khẩu lên 34 tỷ USD hàng Trung Quốc còn Bắc Kinh cũng cam kết trả đũa tương đương. Cường quốc châu Á nhắm vào những ngành ảnh hưởng đến nông dân và các nhóm ủng hộ chính trị của Tổng thống Donald Trump.

Bình luận của ông Lục không chỉ là lời nói suông. Hàng loạt sự kiện gần đây cho thấy Bắc Kinh đang ráo riết thực hiện những bước đi cần thiết để "lâm trận".

Tìm nguồn hàng thay thế

Từ tháng 6, Bộ Thương mại nước này thông báo sẽ giảm hoặc hủy bỏ thuế hiện hành trên hàng ngàn hàng hóa từ Ấn Độ, Hàn Quốc, Sri Lanka, Bangladesh và Lào, bắt đầu từ ngày 1/7. Ví dụ, 5 nước thành viên của Hiệp định Thương mại Châu Á Thái Bình Dương (APTA) sẽ được giảm thuế nhập khẩu đậu tương.

Động thái là bằng chứng rõ ràng cho thấy Trung Quốc đang tìm kiếm các nguồn thay thế cho hàng nhập từ Mỹ, giới chuyên gia nhận định.

Đậu nành nhập khẩu tại một cảng ở Nam Thông, Trung Quốc. (Nguồn: AFP/Getty Images)

Tuy nước này và các đối tác thương mại bắt đầu đàm phán thỏa thuận trước những căng thẳng gần đây, các nhà phân tích cho rằng thời điểm thông báo mang thông điệp chính trị rõ ràng: Bắc Kinh muốn "dằn mặt" Washington. Ngoài ra, quyết định cũng thúc đẩy quan hệ với các nước láng giềng, giúp Trung Quốc củng cố vị thế trong khu vực. Điều này càng có ý nghĩa khi Mỹ đang giảm dần sự hiện diện trong khu vực từ khi ông Trump rút khỏi Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP).

Củng cố hệ thống tài chính

Đầu tháng này, ngân hàng trung ương Trung Quốc (PBOC) cho biết sẽ đưa 700 tỷ nhân dân tệ (107 tỷ USD) vào hệ thống tài chính bằng cách giảm mức tiền gửi mà hầu hết ngân hàng thương mại được yêu cầu nắm giữ. Đây là lần giảm dự trữ thứ 3 của PBOC trong năm nay nhằm cải thiện thanh khoản thị trường và ngăn khả năng tranh chấp ảnh hưởng đến kinh tế.

Con số này vượt xa kỳ vọng 400 tỷ nhân dân tệ của thị trường. Bước đi báo hiệu một quá trình "tinh chỉnh chính sách" nhằm hỗ trợ nền kinh tế thực và ổn định thị trường tài chính, Wang Jun, kinh tế gia trưởng tại Ngân hàng Zhongyuan, nhận định.

Chính sách của PBOC sẽ có hiệu lực một ngày trước khi Mỹ và Trung Quốc nổ phát súng thuế quan. Các nhà kinh tế cũng không loại trừ khả năng Bắc Kinh tiếp tục cắt giảm dự trữ trong những tháng còn lại của năm để giữ tăng trưởng kinh tế trong một khoảng hợp lý.