Phái sinh ‘nguội’ sau 4 ngày áp phí mới

Phí dịch vụ quản lý vị thế là khoản tiền nhà đầu tư phải trả cho VSD khi giao dịch hợp đồng qua đêm (OI), trong khi phí dịch vụ quản lý tài sản ký quỹ là khoản nhà đầu tư sẽ phải chịu khi để tiền ký quỹ trên VSD. Khoản này sẽ tính theo số ngày lũy kế khách hàng để tiền ký quỹ trong tháng. Mức phí tối thiểu nhà đầu tư phải trả cho dịch vụ này là 400.000 đồng và tối đa là 2 triệu đồng mỗi tháng.

Việc để nhà đầu tư ‘chịu’ thêm chi phí phần nào làm giảm sức hấp dẫn của thị trường phái sinh còn khá non trẻ tại Việt Nam. Theo một môi giới của CTCK thuộc top 10 thị phần sàn HoSE, nhà đầu tư và các nhân viên môi giới khác có xu hướng không đồng tình với mức phí mới được đưa ra. Đơn cử như khoản ký quỹ tại VSD, nhà đầu tư cho rằng đây có thể xem như tiền đảm bảo (nhàn rỗi), tương đương với tiền gửi không kỳ hạn nếu để tại ngân hàng. Như vậy, VSD không cần thiết phải thu phí này. Mặt khác, việc thu phí quản lý vị thế cũng sẽ khiến nhà đầu tư hạn chế giữ vị thế qua đêm và đầu tư dài hạn.

Hạ nhiệt phái sinh

Trong buổi trả lời phỏng vấn báo giới gần đây, ông Nguyễn Thành Long, Chủ tịch Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) cho biết một trong những nhiệm vụ trọng tâm của Chính phủ và Ủy ban Chứng khoán Nhà nước trong năm nay là kiên định phát triển thị trường phái sinh, lĩnh vực quan trọng hỗ trợ chứng khoán Việt Nam. HNX sẽ tiếp tục làm lành mạnh hóa thị trường và đa dạng sản phẩm cho nhà đầu tư.

Tuy nhiên, những động thái gần đây của cơ quan quản lý có thể tạo ra những phản ứng ngược. Giữa tháng 7/2018, VSD đã nâng tỷ lệ ký quỹ ban đầu HĐTL từ 10% lên 13% khi thị trường phái sinh đang nóng và gần đây là việc áp dụng mức phí mới.

Nhìn lại kinh nghiệm phát triển thị trường phái sinh từ Hàn Quốc, nước này đã có những chính sách ưu đãi về thị trường phái sinh. Sau khi thành lập năm 1996, Hàn Quốc đã miễn thuế giao dịch, thuế giao dịch (transaction tax) cũng như thuế thu nhập (capital gains tax) trong 10 năm, nhờ đó trở thành một trong những thị trường phái sinh phát triển thành công nhất thế giới. Tương tự, Thái Lan cũng là nước có những ưu đãi với giao dịch phái sinh khi không đánh thuế chuyển nhượng/giao dịch HĐTL với các nhà đầu tư cá nhân.

Từ khi đi vào hoạt động từ tháng 8/2017, thị trường phái sinh Việt Nam đã có những bước phát triển nhanh về thanh khoản và nhà đầu tư tham gia. Số lượng tài khoản giao dịch tăng 3,4 lần, đạt 57.677 đơn vị vào cuối năm 2018. Tổng khối lượng giao dịch trên thị trường phái sinh đạt 19,6 triệu HĐTL bình quân 78.791 HĐTL/phiên, gấp 7 lần so với năm 2017.