Bài học dạy con chi tiêu tiền độc đáo của một ông bố!
Từ năm cu Tí học lớp 2, vợ chồng anh Hưng đã nghĩ ra một cách vô cùng độc đáo để vừa cho phép cậu con trai tự quyết định mọi chi tiêu, lại vẫn kiểm soát được cách tiêu tiền của cậu con mới 8 tuổi.
Anh chị mở một tài khoản ngân hàng cho con trai, nhưng không giống như những tài khoản khác, ngân hàng của cu Tí có tên “ngân hàng mẹ”. Lẽ dĩ nhiên đã là “ngân hàng” thì gửi tiền phải có lãi.
Mỗi tuần anh chị cho Tí 30 nghìn tiền tiêu vặt, mỗi tháng là 120 nghìn, cộng với tiền mừng tuổi, tiền ông bà, cô dì chú bác cho, tặng… tất cả đều được gửi vào “ngân hàng mẹ”. Cứ mùng 3 hàng tháng, cu Tí lại lấy giấy bút để hai mẹ con cùng tính toán tiền lãi mỗi tháng. Lãi suất anh chị đưa ra là 1%/ tháng. Tiền lãi tiếp tục được cộng dồn vào số tiền gốc, tháng sau lại tiếp tục tính lãi.
Khi nào cu Tí cần tiền mua gì đó, sẽ hỏi ý kiến bố mẹ và phải trình bày xem số tiền cần dùng sẽ lấy từ nguồn nào: tiền mừng tuổi, tiền tiêu vặt hay tiền được cho… Nếu “tài khoản” gửi “ngân hàng mẹ” không đủ, Tí có thể tạm ứng trước tiền tiêu vặt hàng tuần. Tuy nhiên, “ngân hàng mẹ” quy định tạm ứng trước sẽ bị trừ 5 nghìn, nghĩa là chỉ còn 25 nghìn/ tuần; còn nếu “rút” tiền tiêu vặt sau sẽ được cộng thêm 5 nghìn. Và quy định là không được tạm ứng quá 2 tháng. Mọi lỗ lãi đều được hai mẹ con tính toán rất chi li và sòng phẳng.
Cũng chính vì thế, cu Tí học được cách chi tiêu rất tiết kiệm. Trước khi mua thứ gì đó, cu cậu tìm hiểu thông tin rất kỹ càng để tìm nơi nào có giá tốt nhất. Ngoài dùng google để tìm kiếm thông tin, nếu muốn mua đồ chơi, Tí đề nghị bố mẹ chở thẳng đến phố Lương Văn Can để khảo giá trước khi quyết định mua.
Từ việc mua gì, bao nhiêu tiền cho tới mua nó ở đâu…. Tí là người đưa ra quyết định, còn bố mẹ là người duyệt. Tuy nhiên, những món đồ được ưu tiên luôn là sách vở, đồ dùng học tập, đồ chơi… Do chỉ được phép tiêu số tiền của mình nên Tí luôn phải đắn đo suy nghĩ trước khi mua một món đồ nào đó. Tuy vậy, hai bậc phụ huynh cũng có những ngoại lệ. Như một lần cậu con trai muốn mua bộ đồ chơi Lego trong khi cu cậu chỉ có 300 nghìn, cộng thêm tạm ứng tiền tiêu vặt mà vẫn thiếu 70 nghìn, anh chị sẵn sàng chi thêm cho con trai.
Hay trong việc gửi tiền trả lãi, có lẽ do được rèn luyện tính toán từ nhỏ nên Tí có những “mưu mẹo” rất khôn. Mặc dù mồng 3 hàng tháng là ngày trả lãi nhưng mỗi khi có khoản tiền nào đó vào dịp cuối tháng, cu cậu gửi ngay mẹ để mồng 3 tháng sau được tính lãi cả số tiền đó. Những kế khôn vặt rất đáng yêu như thế này của con trai vẫn được anh chị vui vẻ chấp nhận.
Sau 2 năm sử dụng “ngân hàng mẹ” (năm nay Tí đã học lớp 4), tài khoản của cu cậu đã có 8 triệu – một con số không hề nhỏ với một cậu bé 10 tuổi, đặc biệt số tiền này lại nhờ vào tài chi tiêu có kế hoạch, hợp lý của Tí cộng thêm sự định hướng, kiểm soát nhất định của bố mẹ.
Ngoài việc tiết kiệm được một khoản kha khá, cu cậu cũng dần làm quen với việc lập kế hoạch chi tiêu, quyết định chọn mua những thứ cần thiết và biết cách tìm những nơi có giá tốt nhất để chi tiền.
Ngoài việc dạy con những bài học đầu tiên về quản lý tài chính, anh chị còn hướng dẫn Tí cách lập kế hoạch cho tương lai. Chỉ đơn giản là việc cu cậu sẽ làm gì trong tuần tới, tháng tới hay 2 năm tới. Do bố đang công tác tại Úc nên từ lâu Tí đã mơ ước được đặt chân tới đất nước của chuột túi. Trong bản kế hoạch dự kiến đi Úc của cu cậu có tất cả những chi tiết như sẽ đi đâu, làm gì, ăn gì, mua gì… Vợ chồng anh Hưng hoàn toàn bất ngờ khi cu cậu viết trong bản kế hoạch của mình là muốn tới Tasmania để trượt tuyết, hay không khỏi phì cười khi biết con trai dự định sẽ mua “hàu đại dương” của Úc về Hà Nội thưởng thức.
Mặc dù những dự định của Tí chẳng có gì cao siêu hay to tát, mà chỉ là những sở thích ngộ nghĩnh của một đứa trẻ nhưng với vợ chồng anh, điều đó cho thấy cu Tí đã biết vạch ra một kế hoạch bằng cách tìm kiếm thông tin về nó và chuẩn bị nó như thế nào. Theo quan điểm của anh chị thì một người thành công là người biết quản lý thời gian và quản lý tài chính. Đó cũng là lý do anh chị muốn con rèn luyện những kỹ năng này từ khi còn nhỏ.
Phục cách mẹ Singapore dạy con tiêu tiền
Julia là một trong những người bạn ngoại quốc tôi biết thông qua mạng xã hội facebook. Cô bạn kết hôn đã được 7 năm và có một cậu con trai năm nay vào tiểu học. Nhân dịp hè, Julia cùng chồng mời tôi sang Singapore chơi và ở homestay tại nhà cô ấy. Tôi rất hào hứng với chuyến đi này và muốn khám phá về phương pháp dạy dỗ con cái của người Singapore. Cũng là để hiểu lý do tại sao rất nhiều ông bố bà mẹ hiện nay muốn gửi gắm con mình vào những trường quốc tế Sing tại Việt Nam hay thậm chí là cho con sang Singapore du học.
Ngay hôm đầu tiên tôi đến nhà Julia, tôi đã rất chú ý đến một tờ giấy nhiều màu sắc được dán ngay trong góc học tập của Ben – con trai Julia. Trong tờ giấy đó, tôi quan sát thấy có những dòng ghi mục tiêu ngắn hạn của Ben là sách truyện, đồ chơi, đĩa phim - những khoản cậu nhóc hoàn toàn có thể mua trong tuần hoặc trong tháng. Ngoài ra có các mục tiêu dài hạn như một cây ghi ta, xe đạp mới - những hạng mục mà theo tôi nhận thấy muốn có thì phải tính bằng đơn vị năm.
Khi tôi hỏi Ben về tờ giấy này, cậu bé hào hứng cho tôi biết rằng: Đây chính là danh sách những thứ Ben đã cùng mẹ soạn thảo và tính toán từng khoản tiền cho mỗi hạng mục. Cậu bé đã tự lên kế hoạch tiết kiệm để có thể mua được những gì mình thích mà không cần phải xin xỏ người lớn. Ben tỏ ra vô cùng tự hào khi được tự “hoạch định tài chính” cho bản thân.
Trẻ nhỏ luôn thích được tự hoạch định tài chính và mua sắm cho bản thân (ảnh minh họa)
Nhớ về cậu con trai Nhật Minh của tôi ở nhà - một “cậu ấm” chính hiệu luôn được ông bà nội chiều chuộng hết mực - con có đủ các loại đồ chơi, rô bốt, máy bay, tàu lượn... do ông bà cho tiền thoải mái mua không cần nghĩ. Tôi và ông xã thì thường xuyên đau đầu vì thói vòi vĩnh tiền bạc và tiêu xài hoang phí con. Tôi quyết tâm học hỏi Julia cách dạy con tiêu tiền.
Cô nàng đương nhiên cũng chẳng “ki bo” gì bí quyết của mình. Julia chia sẻ với tôi rằng tờ giấy hoạch định mục tiêu của Ben ở trong phòng cũng chính là một phần của phương pháp dạy con này. Cho trẻ tiền không hề xấu, cái chính là ta cần cùng con lên danh sách những gì muốn mua và dạy con cách tiêu tiền có trách nhiệm. Mỗi tuần, Ben đều trích ½ số tiền được bố mẹ cho để tiết kiệm cho “kế hoạch lớn”. Số còn lại, Julia để con trai tự quyết định mua sắm.
Vậy là cuối tuần đấy, tôi được cùng cả gia đình Julia đi siêu thị để “ngó nghiêng” cách Ben tiêu tiền. Cậu bé mang theo cả danh sách đồ chơi mình muốn mua và rất sung sướng khi nhìn thấy tất cả trước mắt mình.
Ban đầu, Ben muốn mua tất cả ngay lập tức. Nhưng Julia đã dẫn con đi một vòng để so sánh giá cả giữa các mặt hàng và chỉ cho cậu bé thấy nên chọn hãng nào, ưu điểm của từng loại đồ ra sao. Tuy đã lựa chọn rất cẩn thận nhưng Ben vẫn không đủ tiền mua hết những thứ trong danh sách.
Thấy cậu bé buồn, tôi ngỏ ý với Julia sẽ cho Ben ít tiền nhưng cô nàng gạt đi. Julia nói với tôi rằng “Bố mẹ hoàn toàn có thể mua cho con cái những thứ chúng thích nhưng việc tự mua bằng tiền tiết kiệm của mình sẽ khiến con có trách nhiệm hơn với từng đồng mình kiếm được”. Sau đó Ben đã cân nhắc rất nhiều và quyết định mua chiếc balo và để lại bộ xếp hình khi biết nó sẽ được giảm giá 20% vào tháng tới. Julia lúc đó mới chia sẻ với tôi rằng cô nàng muốn con phải học được thứ tự ưu tiên khi mua đồ cũng như biết được đâu là cái mình cần và đâu là cái mình muốn. Như Ben sắp chuẩn bị đi học tiểu học, vậy cậu bé cần phải mua một chiếc ba lô còn bộ xếp hình, đó chỉ là mong muốn nhất thời của con và hoàn toàn có thể thực hiện vào lúc khác.
Julia còn “bật mí”: một điều không kém phần quan trọng trong việc dạy trẻ cách tiêu tiền tiết kiệm, đó là bố mẹ phải làm gương cho trẻ. Thiết nghĩ tiết kiệm không phải là điều đáng quý ở trẻ, mà còn là ở cả người lớn. Mỗi khi mua đồ mới cho gia đình, Julia luôn hỏi ý kiến Ben để bé thấy mình được tôn trọng và là một “thành-viên-người-lớn” trong gia đình. Tôi đã từng rất ngạc nhiên khi có lần thấy Ben còn góp ý với mẹ rằng việc mua tủ lạnh là không cần thiết vì tủ lạnh nhà mình vẫn dùng tốt, hoặc nhắc nhở bố vì bố quên tắt điện.
Thật đáng nể một cậu nhóc tuy mới 6 tuổi mà đã biết bỏ lợn, biết tiết kiệm và biết đắn đo khi đứng trước mỗi món đồ chơi, thậm chí biết nhắc nhở bố mẹ tiết kiệm tiền trong gia đình.
Khi tôi kể lại phương pháp này với chồng, anh cũng rất ủng hộ và thậm chí còn đi mua ngay cho Nhật Minh một chiếc ví nho nhỏ và một con lợn đất. Chúng tôi cũng đã dùng “bí kíp” của mẹ Sing để biến con thành “nhà tiêu dùng thông thái”.
Theo tôi, chặng đường nuôi dạy con cái sao cho nên người hãy còn nhiều gian nan. Chúng ta phải học hỏi lẫn nhau và đừng dè chừng những rào cản phương Đông - phương Tây, những “theo nội” hay là “sính ngoại”. Bởi trong trường hợp này một người mẹ ngoại quốc đã tặng tôi một bài học thú vị và vô cùng hiệu quả.
Top
Tiếp thị & Tiêu dùng - tiepthitieudung.com. All Right Reserved
Tiếp thị & Tiêu dùng - Cập nhật thông tin mới nhất về giá cả, thị trường, mua sắm...
tiepthitieudung.com giữ bản quyền trên website này
Liên hệ: [email protected]
Liên kết mạng xã hội
