Thực phẩm chức năng quảng cáo như thần dược: Người tiêu dùng tiền mất, tật mang

Cần hoàn thiện công cụ xử lý

Trên thế giới cũng như VN chưa có nước nào có quy định riêng về sản xuất TPCN, chỉ có hướng dẫn áp dụng GMP trong sản xuất TPCN. Hiện việc này đang trong lộ trình thực hiện giai đoạn 2015 - 2020 nhằm góp phần nâng cao chất lượng sản phẩm, đảm bảo cạnh tranh với sản phẩm nhập khẩu và tiến tới xuất khẩu sang nước ngoài. Do còn thiếu hệ thống quản lý đồng bộ về TPCN, nhiều người lo ngại tình trạng DN thay vì công bố thuốc sẽ chuyển sang xin phép là TPCN để dễ dàng.

Dưới góc độ quản lý, TS Nguyễn Thanh Phong khẳng định: TPCN cũng có quy định, quy trình từ công bố, kiểm nghiệm, ghi nhãn, vệ sinh cơ sở, tài liệu khoa học chứng minh tác dụng của sản phẩm… Chỉ DN nào đáp ứng được các yêu cầu này mới được cấp phép lưu hành. Tất nhiên, TPCN không yêu cầu khắt khe như thuốc nhưng cũng phải có quy trình chặt chẽ. Kết quả kiểm nghiệm một sản phẩm TPCN không chỉ tiến hành duy nhất ở một địa chỉ mà được gửi tới nhiều cơ quan khác nhau để kiểm nghiệm.

Đó còn chưa kể, sau khi kiểm nghiệm xong, cơ quan quản lý phải lưu hai mẫu, một ở chính cơ quan kiểm nghiệm, một tại DN. Các mẫu phải được niêm phong, khi xảy ra vấn đề khiếu kiện hay tranh chấp, hai mẫu ở hai nơi này sẽ được đem đi kiểm nghiệm lại để lấy đó làm căn cứ kết luận. Theo quy định, hằng năm, các phòng kiểm nghiệm phải có chương trình đánh giá sự phù hợp. Với những quy định chặt chẽ nêu trên khó có chỗ cho “tiêu cực” tồn tại.

Trong số hơn 10.000 sản phẩm TPCN đang lưu thông trên thị trường hiện nay, chỉ khoảng 50 - 60% trong số đó là “sống” được, tức là được người tiêu dùng chấp nhận, còn lại là “tự diệt” vì không được người tiêu dùng ưu chuộng. Đáng chú ý, theo điều tra của Hiệp hội TPCN, tỉ lệ người sử dụng TPCN hàng ngày tại Hà Nội và TPHCM hiện lên đến khoảng 50%.