Cần mở rộng tự chủ đại học

Theo TS Nguyễn Thiên Tuế - Hiệu trưởng ĐH Công nghiệp TP HCM, từ nhiều năm nay hầu hết các trường ĐH công lập đều nhận được sự hỗ trợ kinh phí rất lớn từ Nhà nước để chi cho đầu tư cơ sở vật chất và chi thường xuyên.

Các trường cũng chưa chịu áp lực giám sát của xã hội, áp lực cạnh tranh chưa cao, chất lượng đào tạo chậm được cải thiện, trình độ giảng viên chậm được nâng cao, thư viện còn nghèo, giáo trình tài liệu chưa đáp ứng yêu cầu cả về số lượng và chất lượng... Đó là những yếu tố chính làm hạn chế chất lượng giáo dục ĐH, chất lượng nguồn nhân lực thời gian qua.

ThS Lâm Mạnh Hà giảng dạy cho sinh viên năm 1 ngành kinh doanh quốc tế ĐH Kinh tế TP HCM. Ảnh: Tuổi Trẻ.

Nhiều thuận lợi hơn

GS Lê Vinh Danh - Hiệu trưởng ĐH Tôn Đức Thắng - cho biết, từ khi thành lập, trường đã hoạt động theo cơ chế tự chủ tài chính. Sau khi Chính phủ có quyết định 158/QĐ-TTg cho nhà trường thí điểm tự chủ toàn diện, “nhà trường đã có nhiều thuận lợi hơn.

Thứ nhất, trường danh chính ngôn thuận được thu học phí cao hơn các trường công khác. Thứ hai, các trường công được thí điểm tự chủ trước đây Nhà nước bao cấp một phần nay sẽ không được bao cấp nữa và không còn lợi thế hơn ĐH Tôn Đức Thắng và học phí ưu đãi. Thứ ba, nhà trường được tự chủ một số mặt về chuyên môn, hợp tác quốc tế. Trong khi nhu cầu phát triển của trường còn rất lớn, những lợi ích trên có tác dụng tích cực nhất định” - ông Danh nói.

PGS.TS Nguyễn Hữu Huy Nhựt - Phó hiệu trưởng ĐH Kinh tế TP HCM - cho rằng, nghị định 43/2006/NĐ-CP ngày 25/4/2006 của Chính phủ đã quy định quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm về thực hiện nhiệm vụ, tổ chức bộ máy, biên chế và tài chính đối với đơn vị sự nghiệp công lập.

“Với nghị định 43, nhà trường đã có bước chuẩn bị cần thiết để đi đến giai đoạn hoàn toàn tự chủ, tự chịu trách nhiệm. Tuy nhiên, với chiến lược phát triển toàn diện, xứng tầm là trường ĐH trọng điểm quốc gia, nghị định này vẫn có những “rào cản” nhất định, cụ thể mức trần về học phí. Việc tự chủ toàn diện giúp nhà trường hoạt động hiệu quả hơn, năng động hơn” - ông Nhựt khẳng định.

Thạc sĩ Hứa Minh Tuấn, Phó hiệu trưởng ĐH Tài chính - marketing, cho biết trường đã ấp ủ cơ chế tự chủ từ năm 2009 và ngay từ năm đó, nhà trường đã tự chủ chi thường xuyên. Lãnh đạo nhà trường khi đó đã thấy được hướng tự chủ giúp trường mở rộng hoạt động và phát triển tốt. Khi Chính phủ và Bộ Tài chính có chủ trương cho phép các trường ĐH công lập thí điểm tự chủ nhưng trường lại vướng chỗ “bán công”, phải làm đề án nhiều lần.

“Trường chúng tôi đã tự chủ tài chính nhiều năm nay nên khi Chính phủ có chủ trương cho phép các trường thí điểm tự chủ toàn diện, cơ chế này đúng với định hướng của nhà trường nên trường chọn ngay” - ông Tuấn nói.

Nhà trường, sinh viên đều được hưởng lợi

Ông Tuế cho biết thêm: “Nhờ cơ chế này, nhà trường đã chủ động trong các vấn đề tài chính, tổ chức nhân sự để đảm bảo các điều kiện nâng cao chất lượng đào tạo như: triển khai đầu tư mạnh mẽ cơ sở vật chất, tuyển dụng giảng viên trình độ cao, tăng cường các hoạt động phục vụ sinh viên... Đời sống cán bộ, nhân viên nhà trường cũng được cải thiện đáng kể khi nguồn tài chính được tăng cường với cơ chế tự chủ”.