Chọn trường ở Mỹ: Cần lưu ý những yếu tố nào?

5 năm về trước, khi nộp hồ sơ xin học bổng đại học Mỹ, mình chỉ cầu mong được cho học bổng ở 1 trường đại học của Mỹ. Thế nhưng, cuộc đời đưa đẩy đã cho mình cơ hội lựa chọn giữa 7 học bổng đại học khác nhau. Được nhận vào đại học đã là một chuyện khó, sau khi được nhận rồi, việc lựa chọn ngôi trường xứng đáng nhất để mình dành 4 năm của cuộc đời ở đấy dường như lại là một vấn đề còn cân não hơn.

Tuần này, mình được nghe tin vui từ nhiều em học sinh tài năng vừa được nhận ở cùng lúc nhiều đại học ở Mỹ. Có em đã biết khá rõ mình sẽ chọn trường nào, nhưng có em cũng ít chắc chắn hơn. Qua bài này, mình hy vọng có thể đóng góp kinh nghiệm của một người đi trước, và có thể ý kiến của mình sẽ khác hơn những điều các em thường được khuyên một xíu.

Sau đây là những điều mình nghĩ là các yếu tố quan trọng, xếp theo thứ tự ưu tiên:

1. Môi trường học tập và "văn hóa" của trường

Người ta, khi nói về chuyện chọn trường, chắc sẽ khuyên bạn về chuyện "học" trước tiên. Quan điểm của mình hơi khác mọi người một xíu: càng quan trọng về chuyện học, các bạn càng cần quan tâm đến yếu tố môi trường làm việc của nhà trường. Nếu một ngôi trường nổi tiếng áp lực và căng thẳng, và bạn không phải là tuýp người làm việc tốt dưới áp lực, thì bạn không nên chọn ngôi trường ấy dù nó có xếp hạng cao đến đâu.

MIT là ngôi trường yêu thích của mình khi nộp đơn vào đại học. Sau khi được nhận, mình có cơ hội đến thăm MIT và được chứng kiến một môi trường sống rất hấp dẫn: ai nấy cũng khá "độc đáo" và rất đam mê việc mình làm. Các anh chị cho mình ăn kem đông lạnh bằng Nitơ lỏng, dạy cách xây nhà, cách đập nhà, vân vân. Thế nhưng, mình cũng chứng kiến một anh học sinh làm bài tập liền tù tì không ngủ trong vòng 36 tiếng đồng hồ, cũng như nhiều anh chị năm cuối nói "muốn tốt nghiệp MIT càng nhanh càng tốt." 

Ngược lại, khi đến ĐH Princeton, mình chứng kiến một môi trường vui vẻ, tự nhiên hơn. Princeton thiếu những điều độc đáo của MIT, nhưng mình lại thích cách học sinh ngồi quây quần với nhau nghe một buổi nhạc rock ngoài trời, rồi cách nhiều học sinh "học về ngày, hát a cappella về đêm" vân vân. Rồi mình lại có cảm giác mình sẽ hợp với cái môi trường nhẹ nhàng đó hơn.

"Học về ngày, hát a cappella về đêm"

Điều may mắn là, thông thường, khi bạn đã được trường nào nhận nghĩa là nhà trường tin rằng bạn sẽ đủ sức kham nổi cuộc sống và học tập ở trường đó. Ngoài ra, việc thích môi trường nào phụ thuộc nhiều vào sở thích riêng của mỗi người. Tuy nhiên, điều quan trọng là các bạn hãy tự hỏi, "học ở đâu sẽ làm mình vui vẻ nhất trong 4 năm đại học?".

2. Trường đại học hay trường cao học?

Hầu hết các trường ĐH Mỹ đào tạo song song hệ đại học và cao học. Có nhiều trường xếp hạng cao hơn vì có nhiều khoa tốt, nhưng họ lại dành nhiều tập trung và ưu đãi vào nghiên cứu và đào tạo hệ thạc sĩ, tiến sĩ hơn là sinh viên đại học. Ngược lại, có nhiều trường khác nổi tiếng về ưu ái cho sinh viên đại học nhiều hơn. 

Chẳng hạn như, nội trong khối Ivy League, ĐH Princeton và ĐH Dartmouth nổi tiếng là những trường "tốt với sinh viên," vì họ phân bổ nhiều giáo sư nổi tiếng giỏi dạy các lớp sinh viên thay vì các lớp cao học. Họ cũng có nhiều nguồn tiền để giúp sinh viên nghiên cứu và làm nhiều dự án ở nhiều nước khác nhau, trong khi chính sách đối với các nghiên cứu sinh có thể eo hẹp hơn.