Syed Shah thường mua bán cổ phiếu và tiền tệ qua tài khoản Interactive Brokers của mình, nhưng anh đã rất háo hức thử nghiệm việc giao dịch giá dầu vào hôm 20/4 – đúng thời điểm mức giá lần đầu tiên xuống dưới mức 0. "Day trader" này cho rằng mình không thể mất tiền khi chi 2.400 USD để mua vào, với mức giá dầu thô khi đó là 3,30 USD/thùng và sau đó là 50 cent. Sau đó, anh quyết định mua 212 hợp đồng tương lai dầu WTI với mức giá 1 cent/hợp đồng.
Tuy nhiên, điều anh không thể lường trước là khi giá dầu rớt xuống mức âm, thì Interactive Brokers Group đã "sập". Phần mềm của sàn giao dịch này không thể xử lý được tình huống đó, dù về mặt kỹ thuật là có thể. Dầu thô khi đó đã rơi xuống mức -3,70 USD/thùng, nhưng trên màn hình của Shah lại hiện mức giá là 1 cent. Giao diện của Interactive Brokers không hiển thị mức giá dưới 0, trong khi giá dầu thô tiếp tục rơi xuống mức -37,63 USD/thùng.
Đến nửa đêm, Shah nhận được thông tin và trở nên bàng hoàng: anh nợ Interactive Brokers 9 triệu USD. Và bắt đầu sang ngày giao dịch hôm sau với 77 nghìn USD trong tài khoản. Anh chia sẻ: "Tôi rất sốc. Tôi cảm thấy đã mất tất cả mọi thứ."
Rõ ràng rằng, các nhà đầu tư giao dịch giá dầu đã có 1 ngày rất kinh khủng, dù họ có sử dụng bất kỳ dịch vụ môi giới nào trong tài khoản. Dẫu vậy, điều khác biệt là Interactive Brokers lại khiến khách hàng không thể nhìn thấy mức giá thực đã chuyển âm, hoặc ở 1 số trường hợp khác bị chặn giao dịch và khoá các khoản đầu tư. Điều khiến vấn đề tồi tệ hơn và tại sao Shah lại mất một số tiền khổng lồ chỉ trong vài giờ đó là, con số âm cũng khiến mô hình sử dụng để tính toán đòn bẩy của Interactive Brokers "nổ tung".
Thomas Peterffy– chủ tịch và nhà sáng lập của Interactive Brokers, cho biết tình trạng giá dầu rơi xuống mức giá âm đã làm lộ ra những lỗi trong phần mềm của công ty. Ông cho biết: "Đó là một sai lầm khiến chúng tôi mất 113 triệu USD". Kể từ đó, công ty của ông đã điều chỉnh mức tổn thất tối đa ước tính lên đến 109,3 triệu USD. Ông nói: "Chúng tôi sẽ hoàn trả tiền cho khách hàng, những người bị khoá với lệnh mua trong thời gian mức giá xuống âm."
Đây là một điều may mắn với Shah. Day trader sống tại Mississauga (Canada) đã mua 5 hợp đồng đầu tiên với mức giá 3,30 USD/hợp đồng vào lúc 1 giờ 19 (giờ Mỹ) vào ngày thứ Hai đó. Chỉ trong 40 phút tiếp theo, anh đã mua thêm 21 hợp đồng với giá 50 cent. Anh cố gắng đặt lệnh với mức giá âm nhưng hệ thống của Interactive Brokerstừ chối. Do đó, Shah tin chắc rằng dầu đã rơi xuống mức âm. Vào lúc 2 giờ 11 chiều, anh đặt lệnh giao dịch đó với mức giá 1 cent.
Thông báo của Interactive Brokers khi giá dầu rớt xuống mức âm.
Chỉ sau 1 đêm, Shah đọc được rất nhiều thông tin về tình trạng giá dầu rơi xuống mức chưa từng thấy là -37,63 USD/thùng. Vậy hàng trăm hợp đồng anh đã mua thì sao? Shah vội vã liên hệ với bộ phận hỗ trợ của Interactive Brokers, nhưng không có tác dụng. Sau đó, khoản lỗ của anh tăng lên với cấp số nhân.
Tình trạng này không chỉ diễn ra ở Bắc Mỹ. Cách đó vài trăm km, một khách hàng khác của Interactive Brokers- Manfred Koller, cũng gặp rắc rối tương tự. Koller giao dịch bằng máy tính cá nhân cho 2 người bạn, cũng không hề biết giá dầu giảm xuống mức âm. Khi đó, anh đã mua vài hợp đồng trên Interactive Brokers với mức giá 11 USD và 4-5 USD. Chỉ sau 2 giờ chiều, màn hình giao dịch của anh bỗng "đứng im".
Koller chia sẻ: "Bảng giá trở nên tối đen, giá mua vào và bán ra đều không hiện lên nữa." Tuy nhiên, như Interactive Brokers đã cho biết thì Koller không phải lo lắng khi giao dịch trong ngày đóng cửa. Sau sự việc gây sốc đó, Interactive Brokers đã gửi một thông báo rằng Koller nợ 110 nghìn USD. Các bạn của anh cảm thấy choáng váng, Koller cho hay: "Đây chắc chắn không phải là điều tôi muốn làm, mất hết sạch tiền chỉ trong 20 phút."
Ngoài việc bị khoá vị thế mua, vấn đề thứ 2 liên quan đến số tiền Interactive Brokers yêu cầu khách hàng phải có để thực hiện gia dịch. Được gọi là đòn bẩy, đây là biện pháp rủi ro để đảm bảo các trader không lỗ nhiều hơn mức họ có thể chi trả. Đối với 212 hợp đồng tương lai mà Shah mua với giá 1 cent/hợp đồng, nhà môi giới chỉ yêu cầu tài khoản của anh có tối thiểu 30 USD/hợp đồng. Anh cho biết, điều này giống như Interactive Brokers cho rằng khoản lỗ có thể xảy ra khi mua vào 1 cent là 1 cent, thay vì đà giảm xuống mức âm không giới hạn như diễn biến thực. Shah chia sẻ: "Có vẻ họ không biết được điều đó có thể xảy ra."
Tuy nhiên, có một điều hiển nhiên rằng giá hợp đồng dầu thô chuẩn của CME Group có thể rơi xuống mức âm. 5 ngày trước khi biến động này xảy ra, Sàn giao dịch Hàng hoá New York (NYMEX) đã gửi một thông báo đến các cơ quan thanh toán bù trừ, khuyên họ nên kiểm tra hệ thống, thử nghiệm mức giá âm. Tuy nhiên, Interactive Brokers lại cho biết họ cần thêm thời gian để nâng cấp nền tảng giao dịch.
Peterffy cho hay: "5 ngày, tính cả cuối tuần, trong bối cảnh dịch bệnh đang bùng phát và công ty phải xử lý hệ thống phức tạp, thì không đủ để nâng cấp. Việc hệ thống xảy ra lỗi không phải điều ngạc nhiên."
Sự việc xảy ra đối với các nhà đầu tư nhỏ lẻ như Shah và Koller đã đặt ra những câu hỏi về việc liệu họ có nên được giữ vị thế mua đối với hợp đồng dầu ngay trước khi hết hạn hay không, điều đưa họ vào vị thế phải sở hữu thùng dầu thô. Kể từ đó, các nhà môi giới đã gặp nhiều khó khăn về việc bảo vệ khách hàng, đặc biệt là tài khoản nhỏ. Theo đó, một số đã chặn một nhóm khách hàng không được giao dịch hợp đồng dầu tương lai vào tháng trước.
Peterffy cho biết, có 1 vấn đề đối với cách trao đổi thiết kế hợp đồng của họ, bởi giao dịch sẽ kết thúc khi gần hết hạn. Hợp đồng tương lai dầu tháng 5 – giá rớt xuống mức âm, đã hết hạn ngay sau phiên sụt giảm lịch sử. Do đó, hầu hết thị trường đã chuyển sang giao dịch hợp đồng tháng 6, hết hạn vào ngày 19/5 và hiện giao dịch trên 24 USD/thùng. Ông nói: "Đó là lý do tại sao các hợp đồng này có thể trở nên ‘điên rồ’ và đóng cửa với mức giá chưa từng thấy. Vấn đề là trách nhiệm sẽ thuộc về ai?"
Tiếp thị & Tiêu dùng - tiepthitieudung.com. All Right Reserved
Tiếp thị & Tiêu dùng - Cập nhật thông tin mới nhất về giá cả, thị trường, mua sắm...
tiepthitieudung.com giữ bản quyền trên website này
Liên hệ: [email protected]