“Ngân hàng tự tạo áp lực tăng lãi suất sẽ hứa hẹn cái chết trong tương lai”

Trao đổi với phóng viên, TS. Nguyễn Đức Hưởng, Phó chủ tịch HĐQT LienVietPostBank, cho rằng có áp lực lên lãi suất huy động nhưng chủ yếu do các ngân hàng tự gây ra. Việc tăng lãi suất có thể có lợi trước mắt nhưng lại báo trước cái chết trong tương lai, nợ xấu tăng cao.

TS. Nguyễn Đức Hưởng, Phó chủ tịch HĐQT LienVietPostBank

Theo ông Hưởng, nói không áp lực lên lãi suất huy động thì không phải, nói áp lực cũng không hẳn vậy. Nhưng ngân hàng nào cũng sợ thiếu nguồn, nên cứ muốn nhích lên hơn các ngân hàng khác một chút để thu hút khách, chứ chưa phải do nhu cầu thực sự.

Áp lực do ngân hàng tự tạo

Nhiều ý kiến cho rằng lãi suất huy động đang chịu áp lực tăng lên khi lạm phát đang tăng và quy định của Thông tư 06 về hạn mức sử dụng vốn ngắn hạn cho vay dài hạn giảm từ 60% xuống 50% trong năm 2017 và xuống 40% trong năm 2018?

Nói không áp lực thì không phải, nói áp lực cũng không hẳn vậy. Có áp lực nhưng tôi thấy chủ yếu do các ngân hàng tự gây ra. Ngân hàng nào cũng sợ thiếu nguồn, nên cứ muốn nhích lên hơn các ngân hàng khác một chút để thu hút khách, chứ chưa phải do nhu cầu thực sự.

Cũng có một số biểu hiện như một số tổ chức tài chính huy động vốn qua trung tâm, huy động nhỏ lẻ, huy động theo hợp đồng, lãi suất có cao hơn các ngân hàng thương mại.

Nhưng nhìn chung, tôi thấy đó không phải là áp lực từ nền kinh tế, áp lực từ chính sách điều hành của Ngân hàng Nhà nước. Thậm chí Ngân hàng Nhà nước còn định hướng có thể giảm được lãi suất nếu các ngân hàng đồng lòng.

Còn với một số trường hợp tăng lãi suất, thì trước mắt có thể mang lại lợi nhuận cho ngân hàng, nhưng nó báo hiệu một dấu hiệu nguy hiểm trong tương lai.

Tức là, từ đó có những trường hợp khách hàng rồi đây phải vay lãi suất cao, thậm chí lãi suất cho vay tăng lên, cao hơn nữa họ cũng vay. Hiện tại những người vay đó vẫn trả được, nhưng vài năm tới thì dễ chết.

Còn ngân hàng, việc tưng lãi suất có thể có lợi trước mắt về lợi nhuận nhưng  báo trước dấu hiệu nguy hiểm. Nếu doanh nghiệp vay cao quá, ngân hàng chỉ thu lãi được vài tháng tốt nhưng hứa hẹn cái chết trong thời gian dài hơn. Vì nếu lãi suất cao qua khách không chịu đước, chuyển sang nợ xấu.

Vậy còn diễn biến một số ngân hàng phát hành chứng chỉ tiền gửi lãi suất cao gần đây thì sao?

Đó là một hình thức huy động vốn dài hạn. Huy động được nguồn vốn dài hạn này để cho vay trung dài hạn, đáp ứng yêu cầu hiện nay là thực hiện giới hạn sử dụng vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn. Nó là một cách làm của ngân hàng. Nó có ảnh hưởng nhưng không lớn đối với thị trường.

Nhưng chúng ta cũng cần xem xét, nếu không cẩn thận thì đây lại có thể là một sự biến tướng. Ngân hàng thu hút vốn trung dài hạn nhưng thời hạn thực tế có khi lại ngắn, hoặc tính lãi cho các kỳ ngắn. Ví dụ như huy động 3 năm, tính lãi và rút cuối kỳ thì khác, nhưng nếu cho rút định kỳ hoặc bất cứ lúc nào thì lại rất khác.

Nhưng ở diễn biến trên, rõ ràng là có áp lực khi có khá nhiều ngân hàng tham gia vào đợt huy động lãi suất cao này?

Nó có áp lực nhất định. Có những ngân hàng thời gian trước cho vay ra khó khăn, họ tìm khách, hứa và ký trước các hợp đồng. Nay cần nguồn đề bù đắp cho các hợp đồng đã ký trong quá khứ.