Nếu FED tăng lãi suất trong tháng 3/2017...

Tỷ giá USD/VNĐ là nhân tố đầu tiên chịu áp lực lớn từ việc FED tăng lãi suất. Tuy nhiên, hiện tại tỷ giá trung tâm được tham chiếu từ một rổ 8 ngoại tệ của các nước có quan hệ thương mại, vay, trả nợ và đầu tư lớn vào thị trường Việt Nam để làm cơ sở (USD, EUR, CNY, JPY, SGD, KRW, TWD và THB).

Do đó tỷ giá USD/VNĐ sẽ không chỉ quá phụ thuộc vào sự tăng mạnh của đồng USD. Thực tế cho thấy trong những thời điểm FED tăng lãi suất trong 2 lần gần đây vào cuối năm 2015 và 2016 thì tỷ giá USD/VNĐ vẫn được kiểm soát khá ổn định.

Ngoài ra, tỷ giá trung tâm từ đầu năm tới nay NHNN đã chủ động điều chỉnh tăng nhanh. Tỷ giá trung tâm đến ngày 6/3 là 22.246đ/USD, tăng 87 đồng, tương đương tăng 0,39% so với đầu năm. Chỉ số USD Index hiện đang giao dịch quanh 101,4, sau khi đã rớt mạnh hôm 4/3.

Tuy nhiên, lo ngại lớn nhất là việc Trung Quốc có thể phá giá mạnh đồng CNY nếu FED tăng lãi suất, và do đó có thể gây áp lực lớn lên VNĐ vì Việt Nam đang nhập siêu rất lớn từ Trung Quốc. Nếu VNĐ không điều chỉnh kịp với mức độ phá giá của CNY thì nhập siêu càng nghiêm trọng. Theo thống kê năm 2016, nhập siêu từ Trung Quốc là 28 tỷ USD.

Thứ hai là nếu FED tăng lãi suất, đồng USD tiếp tục mạnh lên thì áp lực hoàn trả các khoản vay bằng đồng USD của Chính phủ sẽ tăng lên. Việc phát hành trái phiếu bằng USD của Chính phủ Việt Nam thời gian tới có thể khó khăn hơn do chi phí phát hành sẽ phải cao hơn.

Chính phủ Việt Nam trong năm 2016 đã có kế hoạch phát hành 3 tỷ USD trái phiếu quốc tế nhằm cơ cấu lại kỳ hạn nợ, tuy nhiên sau đó đã phải hoãn lại. Trước đó Việt Nam cũng đã có 4 đợt phát hành trái phiếu Chính phủ ra thị trường quốc tế vào các năm 2005, 2007, 2010 và 2014 với lãi suất chỉ xoay quanh 7% hoặc thấp hơn.

Trong khi đó, với những doanh nghiệp đang vay USD thì rủi ro tỷ giá sẽ cao hơn. Thống kê gần đây nhất cho thấy tăng trưởng tín dụng ngoại tệ trong tháng 1 bất ngờ tăng mạnh 3,4%, cao hơn nhiều so với mức tăng trưởng tín dụng chung là 2,17% và tín dụng VNĐ là 2,07%. Việc NHNN gia hạn hoạt động cho vay ngoại tệ đối với các doanh nghiệp xuất khẩu đến hết năm 2017 qua việc ban hành Thông tư 31/TT-NHNN đã kích thích hoạt động vay ngoại tệ của các doanh nghiệp ngay từ đầu năm.

Nguồn kiều hối cũng có thể tiếp tục bị ảnh hưởng, do chênh lệch lãi suất USD tại Việt Nam và Mỹ tiếp tục được nới rộng ra nếu FED tăng lãi suất. Ngoài ra, dòng vốn đầu tư có thể chạy về thị trường Mỹ và hạn chế rót vào những thị trường mới nổi như Việt Nam.

Dù vậy, nếu đồng USD mạnh lên thì hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam vào nước này có nhiều lợi thế hơn. Thống kê cho thấy kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam vào Mỹ trong năm 2016 là 38,1 tỷ USD, tăng 14% so với năm trước và do đó Việt Nam đạt mức xuất siêu vào Mỹ 29,4 tỷ USD.