Cần tăng lãi suất VNĐ để ổn định tỷ giá?

Khi tỷ giá tăng thì sẽ gây thiệt hại cho những doanh nghiệp có khoản vay lớn trị giá bằng đồng USD. Tỷ giá tăng đồng nghĩa các doanh nghiệp phải ghi nhận thêm khoản chi phí tài chính vào hoạt động sản xuất kinh doanh trong kỳ. Bên cạnh đó, lợi suất đầu tư của các nhà đầu tư khối ngoại bị ảnh hưởng đáng kể sau khi có quyết định điều chỉnh tỷ giá.

Theo cập nhật tại Đồng hồ nợ công thế giới, tính tại thời điểm ngày 30/10/2015, nợ công Việt Nam đã ở mức hơn 93 tỷ USD, chiếm tỉ lệ 45,9% GDP. Trong khi đó, Bộ Tài chính công bố tỷ lệ nợ công cuối năm nay vào khoảng 61,3% GDP. Nếu phá giá VNĐ quá mức cần thiết thì sẽ làm cho gánh nặng nợ công quy ra VNĐ sẽ ngày càng cao. Trong khi đó, nguồn thu về của nền kinh tế khi phá giá thì chưa rõ ràng và thường có tác động trong dài hạn.

Ngoài ra, Việt Nam nhập khẩu nguyên vật liệu, trang thiết bị ngày càng nhiều để phục vụ cho phát triển, đặc biệt là nhập khẩu để phục vụ cho việc xuất khẩu hàng hoá. Trong khi hiệu quả từ việc phá giá hỗ trợ cho xuất khẩu không thể phát huy trong ngắn hạn và cũng chưa phải là yếu tố duy nhất để quyết định đến việc gia tăng xuất khẩu của Việt Nam, thì hàng hoá nhập khẩu vào Việt Nam lại trở nên đắt hơn cho doanh nghiệp và người dân Việt Nam, từ đó làm cho giá cả hàng hoá trong nước sẽ tăng theo và làm cho lạm phát gia tăng, từ đó làm ảnh hưởng đến các cân đối lớn của nền kinh tế, ví dụ như lạm phát, GDP, tỷ giá, lãi suất, …

Vậy đâu là giải pháp?

Tiếp tục cam kết giữ ổn định tỷ giá

Diễn biến tỷ giá USD/VNĐ trên thị trường chính thức lẫn phi chính thức trong mấy ngày gần đây, ngoài việc nhu cầu USD của các doanh nghiệp xuất nhập khẩu thường tăng cao hơn vào dịp cuối năm, thì chủ yếu là do thị trường phản ứng trước với dự kiến tăng lãi suất của FED trong cuộc họp vào ngày 16-17/12 này và khả năng Ngân hàng Trung ương Trung Quốc tiếp tục phá giá đồng CNY trong thời gian tới khi mà đồng CNY sẽ chính thức là đồng tiền dự trữ của Thế giới kể từ ngày 1/10/2016 để hỗ trợ cho nền kinh tế đang nhiều khó khăn. Cho nên, trên thị thị trường xuất hiện tâm lý là NHNN sẽ tiếp tục tăng tỷ giá USD/VNĐ để đối phó với 2 sự kiện trên, từ đó dẫn đến tâm lý đầu cơ và găm giữ ngoại tệ của người dân và doanh nghiệp sau một thời gian ổn định kể từ tháng 8 năm nay.

Do đó, việc cam kết tiếp tục giữ ổn định tỷ giá trong tình hình hiện nay là vô cùng quan trọng. Bởi lẽ nếu tiếp tục phá giá VNĐ thì tâm lý thị trường sẽ trở nên phức tạp hơn và việc đầu cơ USD sẽ có khả năng gia tăng chứ không giảm. Từ đó, tâm lý đầu cơ này sẽ ảnh hưởng xấu đến các chỉ tiêu kinh tế vĩ mô khác của Chính phủ.

Nâng lãi suất VNĐ thêm khoảng 0,25% – 1%

Việc nâng lãi suất VNĐ có thể được thông qua nhiều cách khác nhau như qua các công cụ của chính sách tiền tệ. NHNN có thể sử dụng kênh thị trường mở, dự trữ bắt buộc, …. Tuy nhiên, NHNN không nên để cho lãi suất thị trường tăng quá 1% so với hiện nay, tốt nhất là chỉ nên để lãi suất tăng từ 0,25%-1%, nhằm tránh gây khó khăn cho các doanh nghiệp khi tiếp cận vốn ngân hàng.

Việc tăng lãi suất này phải được sử dụng đồng thời với việc NHNN tiếp tục cam kết giữ ổn định tỷ giá ít nhất là cho đến hết năm 2015. Việc tăng lãi suất này một phần để tăng giá trị và vị thế của đồng VNĐ, phần khác là nhằm giữ được các nguồn tiền gửi USD của các tổ chức, cá nhân rút về nước khi mà FED tăng lãi suất thêm dự kiến khoảng 0,25% trong kỳ họp này.

Khi chênh lệch giữa lãi suất VNĐ và USD được nới rộng ra thêm một mức hợp lý thì nguồn tiền gửi USD sẽ không giảm đi hoặc duy trì ổn định, thậm chí vẫn tăng bất kể FED có tăng lãi suất hay không (lãi suất VNĐ tăng sẽ giúp giữ lại dòng vốn USD nước ngoài không bị rút khỏi VN), từ đó nguồn cung USD trên thị trường sẽ dồi dào trong dịp cuối năm và tâm lý đầu cơ cũng vì thế mà không còn.

Tóm lại, tỷ giá USD/VNĐ tăng trong những ngày vừa qua chủ yếu là do tâm lý đầu cơ. Do đó, NHNN cần tiếp tục giữ cam kết ổn định tỷ giá từ nay đến cuối năm 2015 và có thể điều hành lãi suất VNĐ tăng thêm 1 mức cần thiết nhằm vừa tránh gây khó khăn trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp và vừa duy trì nguồn cung USD dồi dào trên thị trường vào dịp cuối năm.