Một chuyến đi đến cố đô Kyoto sẽ không thể trọn vẹn nếu du khách không có dịp thưởng thức kaiseki. Đây là tên gọi chỉ một bữa ăn bao gồm tất cả những hương vị tinh tế theo mùa, một yến tiệc màu sắc vô cùng ngon mắt. Kaiseki là một phần ăn tối, một phần tác phẩm nghệ thuật và là món ăn thượng hạng của Nhật Bản. Nó có nguồn gốc thế kỷ trước cùng với trà đạo ở Kyoto (Kyoto và vẫn là thủ đô của kaiseki). Bạn sẽ được ngắm nhìn món ăn trang trí tỉ mỉ trên đồ sành sứ tinh tế. Chỉ có nguyên liệu tươi được sử dụng trong món ăn này và mỗi món ăn được thiết kế để gợi lên mùa hiện tại.
Trong một nhóm món ăn, vài món được phục vụ nóng, vài món được phục vụ lạnh, trong khi một số lại được chiên giòn, tùy theo cách chế biến của đầu bếp. Các món được đem lên sao cho vừa vặn với tiến độ thưởng thức của người thực khách.
Một kaiseki trang trọng thường được bắt đầu bằng 1 khai nhỏ với 3 đĩa: cơm, súp và 1 đĩa gọi là mukozuke. Mukozuke điển hình thường là một lát sashimi, hoặc một món theo từng mùa và được trộn với dấm.
Nhóm thức ăn thứ hai là một món ninh, gọi là nimono, được cho vào trong một chén nhỏ. Tiếp theo sẽ là món nướng, thường là thịt nướng hoặc cá nướng. Điểm thiết yếu của ẩm thực kaiseki là nhiều kĩ thuật chế biến và trang trí tinh tế được sử dụng, cộng với sự chọn lọc kĩ lưỡng nguyên liệu thích hợp theo từng mùa.
Nghệ thuật ẩm thực kaiseki được phát triển từ thế kỉ 16 bởi bậc thầy trà đạo Sen no Rikkyu như là một hình thức ẩm thực trong các buổi tiệc trà. Cho đến thời điểm ấy, hình thức phục vụ ẩm thực thông thường là bày biện tất cả các món cùng một lúc, nhưng Rikkyu cho rằng, phục vụ từng món nhỏ theo từng đợt sẽ là đỉnh cao của nghệ thuật tiếp khách, vì mỗi món ăn sẽ được thưởng thức với hương vị tuyệt đối của nó. Hình thức này đã trở thành căn bản cho nghệ thuật ẩm thực kaiseki ngày nay.
Lẽ dĩ nhiên, kaiseki phổ biến nhất và đúng chuẩn nhất khi được phục vụ tại Kyoto. Những nhà nghỉ ở đây hầu hết đều có kaiseki trong dịch vụ của mình: Bạn sẽ thức dậy với bữa sáng trên một bàn gỗ sơn mài, bày biện gần 20 món ăn trong các loại chén bát nhỏ nhắn. Tuy nhiên, trong các ryotei – nhà hàng chuyên phục vụ kaisei với thiết kế mô phỏng nhà nghỉ, nhà ở truyền thống tại Kyoto – nghệ thuật ẩm thực này mới được phát triển ở mức cao nhất. Các kí tự chữ Hán dùng để viết “kaiseki” dịch ra nghĩa đen là “đá ở trong lòng”, lấy ý tưởng từ việc các thiền sư xưa thường dùng một hòn đá nóng đặt vào giữa những nếp áo trước bụng, làm ấm bụng và quên cái đói (bởi thèm ăn cũng là một loại dục). Cái tên kaiseki ý chỉ nét đẹp thanh đạo, cao quý vượt lên thói phàm tục, và đó cũng chính là tinh thần chung của dòng ẩm thực này.
Kaiseki chuẩn có 14 món sống, hấp, nướng, hầm, lẩu đủ kiểu, trải đều theo các bước từ khai vị, rau củ, súp, đến món chính chứa protein, món ăn kèm, trà và tráng miệng. Giữa các món là những loại nước uống thảo dược đặc biệt để khách “rửa” vị giác, thực sự thoát khỏi hương vị của món cũ và sẵn sàng thưởng thức trọn vẹn món mới. Hầu hết các món này đều biến hóa theo mùa. Mùa xuân kaiseki sẽ có ít thịt mà chủ yếu là rau non và hải sản. Lúc này ta sẽ được thưởng thức khoai mỡ, cá ayu nướng, cơm nấu măng, các loại nhím biển như sushi, sashimi và udon nhím biển…
Nửa phần là món ăn, nửa phần là nghệ thuật, kaiseki đã trở thành một môn nghệ thuật nấu ăn thượng hạng của Nhật Bản. Chỉ những thành phần và nguyên liệu tươi ngon nhất được sử dụng để nấu món này.
Ngày nay kaiseki được ngày càng yêu thích trên khắp thế giới. những đầu bếp người Pháp đến Nhật để tìm bí quyết, trong khi Nhật Bản đang đòi hỏi nhửng thực đơn mới. Sự kết hợp giữa nghệ thuật ẩm thực truyền thống và những ý tưởng hiện đại sẽ đem lại nhiều hứa hẹn. Mặc dù ẩm thực kaiseki là sự phản ánh rõ ràng quan điểm mỹ học của người Nhật Bản, nhưng nó không tĩnh lặng, mà luôn tiến triển từng ngày.
Tiếp thị & Tiêu dùng - tiepthitieudung.com. All Right Reserved
Tiếp thị & Tiêu dùng - Cập nhật thông tin mới nhất về giá cả, thị trường, mua sắm...
tiepthitieudung.com giữ bản quyền trên website này
Liên hệ: [email protected]