Search
Thứ 3, 11/02/2014, 15:31 PM

"Linh tinh tình phộc" - Lễ hội kỳ thú có một không hai

Hàng ngàn người dân quanh vùng và khách thập phương đã nô nức tìm về xã Tứ Xã, huyện Lâm Thao (Phú Thọ) để tận mắt chứng kiến lễ hội Trò Trám hay còn gọi là "Linh tinh tình phộc" diễn ra vào đêm 11 rạng sáng ngày 12 tháng Giêng.


Nghi lễ ''linh tinh tình phộc''. (Ảnh: Anh Tuấn/TTXVN)

Trò Trám là lễ hội độc đáo có một không hai tôn vinh tín ngưỡng phồn thực của cư dân nông nghiệp, hiện đang được người dân ở đây trân trọng gìn giữ.

Ngay từ chập tối ngày 11, các trò đi cày, cấy, câu cá, đánh lờ, dệt lụa, cung bông, thợ mộc, mua Xuân-bán Xuân và dạy học được trình diễn tại sân miếu Trò.

Chính người dân Tứ Xã tham gia diễn trò "Tứ dân chi nghiệp," còn gọi là "bách nghệ khôi hài" - màn kịch dân gian vui nhộn khắc họa bốn nghề chính trong (sỹ, nông, công, thương).

Những "nghệ sỹ" nông dân say sưa diễn những câu hát độc đáo vui nhộn cùng những làn điệu dân ca riêng biệt của vùng đất Tổ.

Chẳng hạn như khi diễn trò, trai gái hát đối đáp nhau những ca từ đầy ẩn ý, vui nhộn như:

''Người ta đi cấy lấy công
Tôi nay đi cấy lấy ông chủ nhà''

''Công anh đắp đập be bờ
Đừng cho người khác vác lờ đến đơm''

''Người ta câu diếc câu rô
Tôi nay câu lấy một cô không chồng
Có chồng thì thả mồi ra
Chưa chồng thì cặp thì tha lấy mồi…''

Khoảnh khắc thiêng liêng và cũng là linh hồn của Trò Trám chính là "lễ mật." Lễ mật diễn ra vào nửa đêm 11, rạng sáng 12 tháng Giêng. Đây là giờ lành, là thời điểm giao hòa giữa trời và đất.

Sau lễ tế (bắt đầu vào lúc 23 giờ) do các cụ cao tuổi trong làng thực hiện đến đúng 0 giờ ngày 12 tháng Giêng, cụ thủ từ miếu Trò thắp hương và rước nõ-nường thờ trong miếu Trò trao cho đôi nam nữ đã được chọn từ trước, là cặp có gia đình hòa thuận, nếp sống lành mạnh.)

Nõ-nường là cặp sinh thực khí có từ thời Hùng Vương - hai vật tượng trưng cho nam và nữ (làm bằng gỗ, sơn màu đỏ), được những người dân ở Tứ Xã coi là linh vật, được cất giữ cẩn thận trên khám thờ của ngôi miếu và chỉ lấy ra một lần duy nhất trong năm, vào đúng đêm "linh tinh tình phộc."

Lúc này, đèn, nến trong và ngoài miếu đều tắt, cụ chủ tế hô "linh tinh tình phộc," hai nhân vật chính là nam cởi trần đóng khố cầm nõ, nữ mặc váy đeo yếm đào cầm nường làm các thao tác tượng trưng hoạt động tính giao.

Ba lần đâm trúng sẽ có mùa màng tươi tốt, bội thu; hai lần trúng năm nay sẽ được mùa; một lần trúng là làm ăn kém…

Trong đêm tối, chủ tế nghe "cạch" đủ ba tiếng, đèn sáng lại. Phút ấy gọi là phút "thiêng," "dập" chiêng trống để mừng và kính cáo với thần linh, thiên địa biết "lễ mật" đã thành công.

Xưa kia, sau ba câu khẩu lệnh, chủ tế sẽ tô hô to "tháo khoán." Mọi người hò reo, nam nữ đuổi bắt nhau. Và đêm ấy là đêm của tình yêu. Thanh niên, nam nữ được tự do tâm tình, cởi mở tấm lòng... Những đứa trẻ sinh ra từ đêm "Linh tinh tình phộc" được làng trọng thưởng.

Ngày nay, lễ hội không còn tục "tháo khoán," chỉ là hò reo vui vẻ nhưng tín ngưỡng phồn thực vẫn được tôn vinh và trở thành linh thiêng, chứa đựng ý niệm tốt đẹp, nguyện vọng tha thiết nghìn đời của cư dân nông nghiệp.

Sang ngày 12 tháng Giêng là lễ rước lúa "thần" cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt. Những bông lúa thu hoạch từ vụ trước thờ trong miếu được rước đến đền Xa Lộc, nơi thờ vị tướng thời Trần có tên là Phùng Lân Hổ, sau đó tiếp tục rước xung quanh làng.

Trong khi rước lúa trên đường làng, các trò diễn tiếp tục được thực hiện tạo không khí nhộn khắp cả làng. Cuối cùng là lễ cúng thập bái thực hiện tại miếu Trò để kết thúc hội.

Ông Nguyễn Hồng Toàn, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã Tứ Xã cho biết lễ hội Trò Trám là sinh hoạt tinh thần của người dân Tứ Xã cổ và được lưu giữ đến ngày nay. Trò Trám phản ánh ước nguyện sinh tồn, vạn vật được sinh sôi nảy nở, phồn vinh của cư dân nông nghiệp.

Nói về tích miếu Trò, các cụ cao niên trong xã Tứ Xã kể lại, tương truyền miếu Trò thờ nữ thần bản thổ Ngô Thị Thanh là con gái lạc hầu Ngô Quang Điện (tướng của triều Hùng) có công chiêu dân lập ấp, dạy dân cày cấy, trồng dâu, nuôi tằm… Cha được phong thờ ở chùa Vân Cáp, con gái thờ ở miếu Trò.

Tương truyền hàng năm, bà Ngô Thị Thanh làm ra hội Trò để khuyến khích lao động và vận động thu hút thêm người về xóm (trò "Tứ dân chi nghiệp"). Bà được nhân dân ở đây tôn làm nữ thần, sau khi bà chết nhân dân lập miếu và hàng năm ngày 11 và 12 tháng giêng (âm lịch) tại sân miếu Trò, nhân dân vẫn diễn lại để tưởng nhớ công ơn bà.

Đây còn là ngôi miếu cổ nhất ở mảnh đất Tứ Xã cổ thờ linh vật nõ-nường của tín ngưỡng phồn thực - tín ngưỡng khởi nguyên và sơ khai của các tộc người trên Trái đất, trong đó có dân tộc Việt./.

Theo Vũ Bắc - Vietnamplus.vn



Tin khác

Tin doanh nghiệp

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Quốc tế

Trải nghiệm Thái Lan trọn vẹn cùng Centara: Từ điểm đến biểu tượng đến những “viên ngọc” ẩn giấu ở xứ Chùa Vàng
Nhà điều hành khách sạn hàng đầu Thái Lan sở hữu danh mục các khách sạn và khu nghỉ dưỡng...
 
Nakhon Si Thammarat – Viên Ngọc Xanh đầy quyến rũ của Thái Lan hòa mình với du lịch thế giới
Nakhon Si Thammarat – “viên ngọc xanh” tuyệt đẹp được Tổng cục Du lịch Thái Lan (TAT) và Tỉnh trưởng...
 
Trải nghiệm văn hoá đương đại mới tại Shophouse của khách sạn Mondrian Singaphore Duxton
Khai thác lịch sử đa dạng của Singapore, từ các tuyến đường thương mại tới những khu vực xanh cùng...
 
Bếp trưởng Jerome Bondaz giới thiệu mỹ vị ẩm thực đỉnh cao tại Casia, nhà hàng tâm điểm mang phong cách Pháp - Địa Trung Hải tại Khách sạn Chatrium Grand Bangkok
Tại khách sạn Chatrium Grand Bangkok, bếp trưởng danh tiếng Jerome Bondaz sẽ mang tới màn trình diễn ẩm thực...
 

Tour du lịch

3 điểm độc đáo của Lễ hội pháo hoa Đà Nẵng - DIFF 2017
Những hé lộ ban đầu về kịch bản 5 đêm trình diễn pháo hoa, với những màn biểu diễn nghệ...
 
5 bí quyết cho một chuyến trekking hoàn hảo
Biết cách sắp xếp các vật dụng cá nhân hay hiểu rõ cung đường cần di chuyển sẽ giúp bạn...
 
5 câu hỏi nên tự đặt ra trước khi lên kế hoạch du lịch
Khi nào là thời điểm lý tưởng để mua vé máy bay. Không có điều gì để chắc chắn nhưng...
 
Cặp đôi du hí thiên đường Bali chỉ với 9 triệu đồng
Giữa tháng 2 vừa qua, cặp đôi Quang Dũng và vợ Trà My đã có chuyến du lịch tự túc...
7 lỗi thường gặp khiến bạn mãi không đậu phỏng vấn xin việc
Bạn đã bao giờ tự hỏi, tại sao mình mãi không vượt qua vòng phỏng vấn xin việc dù sở...
 
Có nên hay không nên nếu xin việc… lại ở công ty cũ?
Trải qua các vị trí ở các công ty khác nhau, có bao giờ bạn cảm thấy không hài lòng...
 
Tổng hợp sự kiện Việt Nam - Brazil
15 năm, kể từ lần dẫn dắt đội tuyển Olympic Brazil sang thi đấu giao hữu với đội tuyển Việt...
 
Gợi ý trả lời câu hỏi phỏng vấn “Điều gì khiến bạn khác biệt?”
Thể hiện những phẩm chất độc đáo của bạn là điều cần thiết trong thị trường việc làm cạnh tranh...
 
CEO JPMorgan cảnh báo: Fed có thể sẽ tăng lãi suất thêm 0,75%, vẫn chưa khép lại lộ trình thắt chặt chính sách
CEO của JPMogarn, Jamie Dimon, cho biết trong một cuộc phỏng vấn rằng có khả năng Fed sẽ tăng lãi...
 
4 con giáp sinh ra là những ngôi sao may mắn, đi đến đâu cũng được quý nhân phù trợ, càng về già càng ngập tràn phúc lành
Nhờ được phúc lành vây quanh, 4 con giáp này vượt qua được nhiều gian khó trong cuộc đời.
Dấu hiệu nhận biết rau
Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn một số đặc điểm để nhận biết rau có thuốc trừ sâu,...
 
Delectech ra mắt Tính Năng Mới cho Seotobo: Viết Nội Dung Tự Động giúp SEO đỉnh cao
Trong thời đại mà trí tuệ nhân tạo (AI) ngày càng trở thành xu thế, việc tích hợp AI vào...
 
MART24H – NƠI KẾT NỐI TRIỆU TRÁI TIM YÊU THƯƠNG
Ngày 10/01/2021 vừa qua, Công ty Cổ phần Mart24h cùng với Hành Trình Kết Nối Yêu Thương Việt Nam đã...
 
Maritime Bank trao 4 cây vàng cùng hàng nghìn quà tặng  cho các khách hàng may mắn
Tháng 1/2018, Maritime Bank đã trao thưởng 4 cây vàng cùng 27 chỉ vàng đầu tiên của chương trình “Lộc...
 
Thị Phần Lò Đốt Rác của các Hãng tại Việt Nam
Những năm qua để giải quyết bài toán về xử lý rác thải nông thôn thì phương án mua lò...
 
Tuyển dụng trưởng phòng vé & trưởng nhóm quản lý bảo trì máy bay
Hãng hàng không Eastar Jet Co., Ltd tại Hàn Quốc tuyển dụng

Du lịch

Accor và Tập đoàn DOJI công bố lễ ký kết hợp tác dự án khách sạn Sofitel Diamond Crown Hai Phong
Hà nội, Việt Nam – Accor, tập đoàn khách sạn hàng đầu thế giới, hận hạnh công bố lễ ký...
 
Accor và Tập đoàn DOJI công bố lễ ký kết hợp tác dự án khách sạn Sofitel Diamond Crown Hai Phong
Hà nội, Việt Nam – Accor, tập đoàn khách sạn hàng đầu thế giới, hận hạnh công bố lễ ký...
 
Trải nghiệm đẳng cấp mùa lễ hội tại biệt thự “Tỷ Phú” Villa Le Corail
Trong không gian sang trọng với bữa tối riêng tư cùng thực đơn lễ hội đặc biệt, Villa Le Corail,...
 
Sofitel giới thiệu diện mạo mới của khách sạn Sofitel Sydney Wentworth sau quá trình nâng cấp toàn diện
Khách sạn 5 sao Sofitel Sydney Wentworth chính thức hoạt động trở lại, mang chuẩn mực mới về sự tinh...
Top
Điện thoại:

Tiếp thị & Tiêu dùng - tiepthitieudung.com. All Right Reserved
Tiếp thị & Tiêu dùng - Cập nhật thông tin mới nhất về giá cả, thị trường, mua sắm...
tiepthitieudung.com giữ bản quyền trên website này
Liên hệ: [email protected]

2.72317 sec| 1985.484 kb