Để phát triển thanh toán không dùng tiền mặt

Mục tiêu thứ tư là tập trung phát triển một số phương tiện và hình thức thanh toán mới, hiện đại phục vụ khu vực nông thôn, góp phần thúc đẩy tài chính toàn diện, tăng mạnh số người được tiếp cận các dịch vụ thanh toán, nâng tỷ lệ người dân từ 15 tuổi trở lên có tài khoản tại ngân hàng lên mức ít nhất 70% vào cuối năm 2020.

Hiện tại số tài khoản tiền gửi thanh toán cá nhân là 66,7 triệu người, chiếm 73% tổng dân số, tuy nhiên trong số 66,7 triệu tài khoản trên có một tỷ lệ không nhỏ khách hàng mở tài khoản tại nhiều ngân hàng.

Đây có lẽ là mục tiêu khó nhất vì để phát triển các dịch vụ tài chính về khu vực nông thôn cần phải khuyến khích được các ngân hàng phát triển mạng lưới sâu rộng, trong khi nhiều ngân hàng hiện nay chỉ muốn phát triển mạng lưới tại các đô thị lớn, thậm chí một số ngân hàng còn định hướng thu hẹp dần mạng lưới truyền thống, thay vào đó phát triển các kênh giao dịch hiện đại như Ebanking, Autobanking.

Để có thể phát triển các hình thức, phương tiện thanh toán hiện đại ở khu vực nông thôn đòi hỏi việc nâng cao dân trí cho người dân, tuy nhiên việc này khó có thể thực hiện trong một sớm một chiều.

Theo thống kê của Ngân hàng Nhà nước thì số lượng giao dịch theo các phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt 9 tháng đầu năm 2016 hơn 391 triệu món, nhưng tổng giá trị giao dịch chỉ ở mức 46.366 nghìn tỷ đồng, bình quân một giao dịch là 118 triệu đồng, giảm so với những năm trước đây, cho thấy xu hướng ngày càng có nhiều giao dịch nhỏ lẻ cũng chọn thanh toán không dùng tiền mặt.

Lợi ích của việc sử dụng các phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt là khá rõ ràng, ngoài các yếu tố thuận tiện, nhanh chóng, tiết giảm chi phí, nó còn giúp thu hút nhiều hơn tiền nhàn rỗi trong dân, từ đó tăng nguồn vốn cho đầu tư, mở rộng sản xuất. Nó còn giúp Ngân hàng Nhà nước tăng khả năng kiểm soát lượng tiền trong nền kinh tế, từ đó có thể điều tiết lượng cung tiền cho phù hợp, kiểm soát lạm phát cũng như hỗ trợ các cơ quan chức năng tăng cường phòng chống tham nhũng và tội phạm kinh tế.

Thách thức lớn nhất hiện nay chính là tính an toàn của các phương tiện thanh toán cũng như tính bảo mật của ngân hàng, tổ chức cung cấp các dịch vụ thanh toán. Những vụ mất tiền trong tài khoản hoặc gian lận thanh toán trong thời gian qua có thể phần nào gây sụt giảm niềm tin của khách hàng, do đó nâng cao tính bảo mật cũng như kiến thức, kỹ năng của người sử dụng dịch vụ thanh toán, đảm bảo an toàn trong giao dịch để nâng cao niềm tin của khách hàng là những vấn đề quan trọng cần được thực hiện nếu muốn Đề án Phát triển thanh toán không dùng tiền mặt thành công.