Khối ngoại bán ròng kỷ lục gần 60.000 tỷ đồng

Năm 2021 chứng kiến sự thăng hoa của thị trường chứng khoán Việt Nam và chỉ số VN-Index hiện đã tiệm cận mốc 1.500 điểm, mốc cao nhất trong lịch sử 21 năm thành lập thị trường. So với thời điểm đầu năm, chỉ số VN-Index ghi nhận mức tăng trưởng 34% và nằm trong số các chỉ số chứng khoán tích cực nhất Thế giới.

Bất chấp những diễn biến tích cực của thị trường chứng khoán Việt Nam, nhà đầu tư nước ngoài tỏ ra không mấy mặn mà khi liên tiếp bán ròng. Thống kê trong 11 tháng đầu năm, khối ngoại đã bán ròng kỷ lục gần 58.000 tỷ đồng trên toàn thị trường. Lực bán của khối ngoại diễn ra xuyên suốt trong phần lớn thời gian năm 2021, ngoại trừ hai tháng 7 và tháng 4 mua ròng nhẹ với sự xuất hiện của quỹ Fubon FTSE Vietnam ETF.

Trước đó trong năm 2020, khối ngoại cũng bán ròng khoảng 16.000 tỷ đồng và nhiều kỳ vọng đà bán ròng sẽ sớm chấm dứt, thậm chí trở lại trong năm 2021 với sự xuất hiện của Vaccine Covid-19 cũng như kỳ vọng câu chuyện nâng hạng thị trường chứng khoán.

Tuy nhiên trên thực tế, áp lực bán của khối ngoại diễn ra ngày càng mạnh, thậm chí lượng bán ròng của khối ngoại trên thị trường chứng khoán Việt Nam trong 11 tháng qua còn được ghi nhận là lớn nhất Đông Nam Á, bằng tổng lượng vốn rút ròng trên 2 thị trường Thái Lan và Malaysia cộng lại, dù quy mô thị trường Việt Nam vẫn còn khiêm tốn.

Giá trị rút vốn của khối ngoại tại các thị trường

Có nhiều nguyên nhân khiến khối ngoại bán ròng mạnh trên thị trường chứng khoán Việt Nam thời gian qua.

Đầu tiên là câu chuyện dịch Covid-19 vẫn có những diễn biến phức tạp, dù vaccine đã xuất hiện. Việc gián đoạn chuỗi cung ứng cũng như khó khăn đi lại giữa các quốc gia ít nhiều ảnh hưởng tới tăng trưởng kinh tế. Do đó, nhà đầu tư nước ngoài đã có những động thái thận trọng hơn, rút vốn đầu tư trên thị trường chứng khoán Thế giới và thị trường Việt Nam cũng không ngoại lệ.

Yếu tố thứ 2 là định giá thị trường Việt Nam hiện không còn quá rẻ. Tại mức điểm gần 1.500 hiện nay, định giá P/E (chỉ số số đông nhà đầu tư quan tâm) hiện vào khoảng 17,5, không quá đắt nhưng cũng không còn rẻ.

Một điểm cần chú ý, dù so với mức đỉnh năm 2018 với P/E vào khoảng 22 thì P/E VN-Index hiện vẫn thấp hơn tương đối. Tuy vậy, trong hơn 1 năm qua, thị trường chứng khoán Việt Nam đã đón nhận sự "đổ bộ" của hàng loạt ngân hàng niêm yết, qua đó đưa định giá P/E chung của thị trường trở nên thấp hơn. Nếu loại trừ tác động của nhóm ngân hàng mới niêm yết thì mức định giá hiện nay cũng không phải quá hấp dẫn so với năm 2018. Yếu tố định giá thị trường đã không còn quá rẻ là một trong những nguyên nhân khiến khối ngoại đẩy mạnh chốt lời trong thời gian qua, bất chấp VN-Index liên tiếp lập đỉnh.

Yếu tố thứ 3 là việc trong hơn 1 năm qua, thị trường chứng khoán Việt Nam không xuất hiện những thương vụ lên sàn rầm rộ hay thoái vốn lớn như giai đoạn 2017 – 2018, điều này cũng ít nhiều khiến khối ngoại trở nên khó giải ngân hơn.

Yếu tố thứ 4 có thể đến từ khẩu vị đầu tư của khối ngoại. Những năm gần đây, lĩnh vực Công nghệ, Giáo dục, Y tế, Bán lẻ là những ngành thu hút dòng tiền đầu tư mạnh nhất trên toàn cầu. Tuy nhiên, thị trường chứng khoán Việt Nam, những doanh nghiệp hoạt động trong những lĩnh vực kể trên chỉ có thể đếm được trên đầu ngón tay.