Góc nhìn chứng khoán: Sức ép “cover”

Việc giá cổ phiếu không điều chỉnh lớn như mong đợi đã tạo ra một tình thế khó khăn đối với nhà đầu tư. Hoặc những người đã chốt lời phải chấp nhận một mức độ lợi nhuận rất nhỏ và mua lại, hoặc phải chấp nhận rủi ro lớn hơn để kiên nhẫn chờ giá sụt giảm nhiều hơn. Với biến động giá tăng rất mạnh ở phiên cuối tuần, chắc chắn mức độ “chịu nhiệt”đã không còn và số đông nhà đầu tư phải quay lại mua.

Nếu trong một thị trường có bán khống, sức ép này là sức ép “cover” lại hàng đã mượn bán để tránh rủi ro thua lỗ. Cũng giống như việc cắt lỗ khi giá giảm, những người bán khống cũng phải cắt lỗ khi giá cổ phiếu tăng. Tại thị trường Việt Nam, bán khống khó xảy ra hơn và sức ép cover là một biểu hiện khác: Nếu không nhanh chóng mua trở lại, nhà đầu tư sẽ phải chịu sức ép tâm lý khi mắc phải sai lầm với tình trạng bán đi và phải mua lại giá cao hơn, tức là thua lỗ trong giao dịch mà đáng lẽ mang lại lợi nhuận.

Thực ra giá cổ phiếu trong tuần vừa rồi cũng xuất hiện hiện tượng điều chỉnh, nhưng là điều chỉnh dưới dạng tích lũy đi ngang. Biên lợi nhuận cho hành động bán đi, chờ mua lại - như đã nói ở trên - là không lớn. Hiệu quả nhất chỉ là cơ hội để cơ cấu danh mục: Bán đi những cổ phiếu vận động kém hoặc đã tăng quá mạnh để đảo vốn vào những cổ phiếu mới khỏe hơn hoặc những mã chưa tăng nhiều.

Đó chính là hiện tượng quay vòng vốn trên thị trường, điều rất thường thấy khi một xu thế tăng có độ tin cậy. Dòng tiền thông minh luôn tìm đến các cổ phiếu hay nhóm cổ phiếu khỏe nhất, tăng bền nhất. Có thể cổ phiếu đã bị dòng tiền này thoát ra vẫn sẽ tăng giá tiếp, nhưng mức độ tăng thường không lớn bằng những cổ phiếu khác. Một logic cực kỳ đơn giản nhưng ít được chú ý, là lợi nhuận kiếm được ở bất kỳ cổ phiếu nào cũng vẫn là tiền. Vậy tại sao không rời bỏ những cổ phiếu đã đuối sức để đến với những cổ phiếu khác có triển vọng tăng dài hơn?

Tuần giao dịch vừa rồi không chỉ gây bất ngờ với việc không xuất hiện nhịp điều chỉnh như số đông chờ đợi, mà còn là tuần xuất hiện thanh khoản ở mức kỷ lục. Phiên giao dịch trên 3.100 tỷ vào ngày cuối tuần kết hợp với giá tăng ồ ạt được xem như một điểm bùng nổ.

Quả thực rất nhiều cổ phiếu đã có bùng nổ giá, tăng vượt ra khỏi khu vực tích lũy trước đó. Đây là kết quả tất yếu của việc dòng tiền tích lũy trong thị trường quá lớn suốt 2 tuần vừa qua. Sức ép cover lại cổ phiếu cộng hưởng với sự tham gia mới của những nhà đầu tư lỡ nhịp thường là động lực chính của những diễn biến như vậy.