Ai hưởng lợi khi bỏ quy định giao dịch BĐS phải qua sàn?

Ông Lương Trí Thìn, Chủ tịch HĐQT Đất Xanh Group cho biết, theo thông lệ quốc tế, thị trường BĐS cần phát triển hệ thống phân phối sản phẩm tách biệt với chủ đầu tư (nhà phát triển dự án) để tăng tính chuyên nghiệp. Tuy nhiên, hiện nay, tại Việt Nam, phần lớn các sàn địa ốc hoạt động thiên về hình thức hơn là chất lượng (nội dung). Do đó, thị trường sẽ tự hoàn thiện nhiều hơn khi bỏ quy định giao dịch BĐS phải qua sàn.

Theo đánh giá của ông Thìn, vấn đề này nên để thị trường đưa ra câu trả lời chính xác. Cụ thể, người mua sẽ tự lựa chọn giao dịch nhà đất thông qua các kênh môi giới hay trực tiếp với chủ đầu tư hay. Kịch bản tích cực có thể xảy ra là nếu các đơn vị môi giới tuyệt đối tuân thủ pháp luật, luôn làm mọi cách để giúp khách hàng hài lòng, họ vẫn tồn tại và tiếp tục lớn mạnh. Vì thế, cuộc cạnh tranh đó thực tế chỉ sàng lọc các đơn vị môi giới thiếu chuyên nghiệp, yếu kém.

Tuy nhiên, một số ý kiến lại cho rằng, bỏ giao dịch qua sàn địa ốc chưa hẳn đã tốt. Ông Nguyễn Khải Hoàn, Chủ tịch HĐQT Công ty Khải Hoàn Land lo ngại, nếu bỏ giao dịch BĐS qua sàn có thể khiến thị trường quay trở về gia đoạn mua bán nhà đất tự do, "cò" đất lộng hành, sẽ rất khó quản lý và kiểm soát. Ông Hoàn nhấn mạnh: "Trật tự thị trường địa ốc đang dần được ổn định, số lượng sàn hoạt động bài bản, tuân thủ pháp luật dần xuất hiện nhiều hơn. Vì vậy cần có cái nhìn đa chiều về vai trò của môi giới BĐS chuyên nghiệp".

Tương tự, ông Lê Hồng Thịnh, Giám đốc Công ty CP Phát triển Địa ốc Việt Đô cho rằng, để thị trường phát triển một cách chuyên nghiệp và lành mạnh thì cần thiết phải mua bán qua sàn.

Tại những nước tiên tiến, khi chủ đầu tư được giao phát triển dự án, bên cạnh những nỗi lo về tính thanh khoản, dòng tiền, họ còn phải chịu áp lực rất nhiều về thời gian hoàn thành dự án. Tại những nước này, chủ đầu tư sau một thời gian nhất định được giao phát triển dự án, nếu không triển khai được thì lập tức sẽ bị thu hồi dự án. Bên cạnh đó, doanh nghiêp còn phải chịu phạt về chi phí cơ hội trên khoảng thời gian không thực hiện được dự án. Do đó, sức ép bán hàng để thu hồi dòng tiền và phát triển là vô cùng lớn.

Hiện nay, người mua BĐS tại Việt Nam đã bắt đầu hình thành thói quen tìm tới sàn phân phối để chọn lựa cho mình sản phẩm thích hợp. Giao dịch thành công thông qua các hệ thống sàn chiếm tỷ lệ tương đối lớn bởi sàn phân phối thường hiểu thị trường bao quát hơn, tư vấn sẽ khách quan hơn nhân viên của các chủ đầu tư.

Chuyên gia này nhấn mạnh: "Nếu chỉ sử dụng đội ngũ bán hàng của chủ đầu tư không thôi là vô cùng mạo hiểm". Ông đưa ra nhận định này trên cơ sở chủ đầu tư phải tốn thêm chi phí thành lập và vận hành đội ngũ môi giới cho dù đội ngũ này bất chấp kết quả có bán được sản phẩm hay không. Trường hợp nếu như chủ đầu tư tìm được một đơn vị phân phối uy tín, chuyên nghiệp thì sức ép giảm xuống rất nhiều. Đặc biệt, doanh nghiệp còn có cơ hội sửa sai khi đã đưa ra chính sách bán hàng không phù hợp hoặc lựa chọn không đúng đơn vị phân phối.

Tuy nhiên, theo ông Thịnh, trong thời gian gần đây xuất hiện tình trạng một số sàn giao dịch chỉ tập trung về số lượng mà không phát triển về chất. Những sàn này có tâm lý "hớt bọt" thị trường, tranh giành giao dịch, chạy theo doanh số mà không đào tạo nhân viên môi giới một cách bài bản. Vấn đề thiếu một hiệp hội môi giới độc lập, thiếu cơ chế giám sát của các ban ngành liên quan cũng góp phần khiến cho hoạt động của các sàn môi giới thiếu đi tính chất chuyên nghiệp.

Ông Thịnh khuyến cáo: "Hướng xử lý tốt nhất là các chủ đầu tư nên lựa chọn sàn giao dịch để phân phối dự án để chia sẻ các gánh nặng về chiến lược kinh doanh và doanh số bán hàng. Cân nhắc nên hay không nên giao độc quyền sản phẩm cho một nhà phân phối, thời gian hợp đồng dịch vụ là điều không bao giờ thừa".