Rủi ro đến từ những quy định vô lý

Không đồng tình với quy định này, đại biểu Nguyễn Văn Minh (Bắc Kạn) cho rằng, nên quy định mức lãi suất trần cụ thể trong Bộ luật Dân sự. Đồng thời, quy định nguyên tắc thẩm quyền thay đổi mức lãi suất cụ thể khi cần thiết, bởi vì lãi suất cơ bản chỉ là mức lãi suất chung. Với mục đích để điều hành chính sách tiền tệ, không mang tính chất thị trường, không được chia thành các mức lãi suất khác nhau để áp dụng cho các thời hạn khác nhau, vì vậy, chủ thể tham gia giao dịch khó có thể biết lãi suất cơ bản do NHNN công bố có phù hợp với loại vay tương ứng hay không.

Vì thế, sử dụng lãi suất cơ bản để điều chỉnh quan hệ dân sự là không phù hợp, gây khó khăn cho các chủ thể khi tham gia giao dịch dân sự. Cần có cách tính như nhiều quốc gia, sử dụng lãi suất trung bình ở một số NH lớn quan trọng hiện nay.

Đại biểu Trần Hoàng Ngân (TP. Hồ Chí Minh) thì đề nghị Điều 483, Dự thảo cần thay thế lãi suất cơ bản bằng lãi suất tái cấp vốn do NHNN công bố, vừa hợp với luật hiện hành và phù hợp với thực tiễn phát sinh hiện nay.

Thế chấp đất và tài sản trên đất riêng rẽ

Đây cũng là một trong những nội dung khiến rất nhiều đại biểu băn khoăn. Khoản 2, Điều 338 Dự thảo quy định: “Trường hợp chỉ thế chấp quyền sử dụng đất mà không thế chấp tài sản gắn liền với đất và người sử dụng đất không đồng thời là chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất thì khi xử lý quyền sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất được tiếp tục sử dụng đất theo như thỏa thuận giữa người sử dụng đất và chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất, trừ trường hợp có thỏa thuận khác. Quyền và nghĩa vụ giữa bên thế chấp và chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất được chuyển giao cho người mua, người nhận chuyển quyền sử dụng đất”.

Đại biểu Nguyễn Trọng Trường (Bắc Ninh) khẳng định, việc quy định như vậy là không hợp lý, gây thiệt hại cho bên nhận thế chấp. Bởi lẽ, khi đến hạn trả nợ theo hợp đồng tín dụng đã ký, bên thế chấp quyền sử dụng đất không có khả năng thanh toán hợp đồng, phía NH yêu cầu cơ quan có thẩm quyền xử lý quyền sử dụng đất, thế chấp để NH thu hồi nợ, nhưng trên đất có tài sản của người khác thì gần như không thu hồi được nợ, vì chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất được tiếp tục sử dụng đất theo như thỏa thuận giữa người sử dụng đất và chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất. Trường hợp này không thể chuyển nhượng quyền sử dụng đất cho người khác được khi chủ sở hữu tài sản trên đất vẫn tiếp tục được sử dụng đất.

Trường hợp có chuyển nhượng thì chắc chắn sẽ không có ai dám nhận chuyển nhượng phần đất này khi họ không có quyền sử dụng, vì chủ sở hữu tài sản trên đất vẫn sử dụng phần đất này.

“Vật quyền” đã lạc hậu

Trong Dự thảo Bộ luật Dân sự sửa đổi, Ban soạn thảo đã đưa vào các khái niệm mới như “vật quyền”, “vật quyền khác”, “trái quyền”... Không đồng tình với nội dung này, đại biểu Huỳnh Ngọc Đáng (Bình Dương) cho rằng, "vật quyền" có từ thời Cộng hòa La Mã ứng với những vật có trong thời đó. Sau hơn 2000 năm, văn minh nhân loại đã sáng tạo ra những vật mới là tài sản của con người mà thời Cộng hòa La Mã không có, như cổ tức, trái phiếu, chứng khoán, quyền ưu tiên, quyền tương lai, quyền đối với tài sản cầm cố, thế chấp...

Với những tài sản này, khái niệm "vật quyền" với đặc trưng là quyền sở hữu tuyệt đối đã tỏ ra vô dụng. Điều đó chứng minh khái niệm "vật quyền" đã lạc hậu.