Lấy vốn kinh doanh gửi tiết kiệm: Lợi doanh nghiệp, bất an cho ngân hàng?

Sau kỳ gửi đầu tiên thì việc thỏa thuận LS để tái tục tiền gửi còn dễ dàng hơn nữa vì NH đối diện với việc sụt giảm nguồn vốn bất ngờ nên thường nhân nhượng thêm về lãi suất. Do đó không ngạc nhiên khi hiện nay các kỳ hạn gửi tiền ngắn hạn được nhiều NH đẩy lên khá cao.

Theo TS. Nguyễn Trí Hiếu về nguyên tắc DN có thể kinh doanh tiền, nhưng nếu chỉ mang tiền đi gửi ngân hàng lấy lãi thì về lâu dài hoạt động kinh doanh sẽ bị ảnh hưởng, thị phần của DN sẽ bị thu hẹp lại… nhưng trong tình hình sản xuất kinh doanh vẫn còn nhiều bất ổn, sức cầu hàng hóa dịch vụ của xã hội còn thấp thì việc gửi tiền tạm thời (đa số là các kỳ hạn gửi dưới 9 tháng) để kiếm lợi nhuận mà vẫn bảo toàn được vốn, vẫn đang được nhiều DN áp dụng.

Vốn loanh quanh, lợi doanh nghiệp?

Tình trạng trên cho thấy trong nền kinh tế hiện nay một lượng vốn lớn đang loanh quanh đầu tư tài chính chưa thực sự đổ vào sản xuất kinh doanh. Về phía NH thì áp lực huy động vốn để giải quyết vấn đề thanh khoản và cho vay buộc các NH vẫn tiếp tục giữ, thậm chí tăng LS huy động ngắn hạn (để giữ khách hàng) khiến cho mục tiêu giảm LS cho vay thêm khó thực hiện và người chịu hậu quả chính là nền kinh tế.

Việc kinh doanh tiền tệ của DN thể hiện trên số lượng tiền gửi “khủng” với kỳ hạn ngắn, lang thang từ NH này sang NH khác đã luôn tạo tâm lý bất an về thanh khoản cho các NH “giữ tiền”, còn DN thì chẳng sợ thiếu hụt thanh khoản bởi họ luôn chủ động, muốn có tiền chi dùng, DN sẽ đem hợp đồng tiền gửi ở NH này sang thế chấp ở NH khác để được vay với LS thấp hơn.

Trong tình trạng dư thừa thanh khoản thì cạnh tranh giành khách hàng tốt sẽ ngày càng gay gắt hơn giữa các NH, dẫn đến việc ưu đãi LS vay thấp cho khách hàng tốt đã trở nên phổ biến Với NH huy động vốn với LS cao chưa chắc đã kiếm được đầu ra tương ứng. Tình trạng đọng vốn sẽ làm cho NH suy giảm lợi nhuận, khó khăn trong trích lập dự phòng rủi ro để xử lý nợ xấu, cổ tức thấp thì việc phát hành cổ phiếu tăng vốn sẽ khó khăn hơn.