Giao dịch ảo, mất tiền thật

Khi kinh doanh bết bát, chủ hụi tiếp tục huy động với lãi suất cao để có tiền trả lãi suất định kỳ cho những khoản tiền đang vay của khách hàng và hoàn trả tiền gốc cho những khách hàng cũ. Khi không còn khả năng vay nữa, chủ hụi lâm vào tình trạng phá sản và những người cho vay cũng trắng tay.

Tuy vậy, các cơ quan bảo vệ pháp luật cũng rất khó can thiệp, bởi hầu hết các khoản cho vay đều không có hóa đơn, chứng từ hợp pháp, cùng lắm chỉ là giấy viết tay nhưng lại không có cam kết gì của chủ hụi.

Về bản chất, hoạt động kinh doanh tiền ảo hoàn toàn giống hoạt động cho vay theo kiểu “chơi hụi” tại Việt Nam, chỉ khác nhau về hình thức huy động tiền mặt. Đối với mô hình “chơi hụi” tại Việt Nam, chủ hụi nhận tiền mặt trực tiếp từ khách hàng (nhà đầu tư) và trả lãi trực tiếp cho nhà đầu tư.

Tại các sàn giao dịch tiền ảo, nhà đầu tư nộp tiền qua tài khoản được mở tại sàn giao dịch đó và chủ sàn giao dịch đứng ra “kinh doanh hộ” nhà đầu tư dưới hình thức ủy thác đầu tư, và ghi tiền lãi vào tài khoản của nhà đầu tư.

Tại Nhật Bản và một số nước trên thế giới, sàn giao dịch tiền ảo được pháp luật thừa nhận và coi là hoạt động hợp pháp. Trong đó có quy định về trách nhiệm của chủ sàn giao dịch đối với nguồn vốn của các nhà đầu tư và biện pháp xử lý khi sàn giao dịch phá sản.

Tuy nhiên, khi sàn giao dịch bị mất tiền, các chủ sàn thường tìm cách đổ lỗi cho tin tặc nhằm chối bỏ trách nhiệm và che giấu lỗ hổng của sàn giao dịch trong việc quản lý tài khoản và nhà đầu tư.

Trong tình hình thế giới ngày càng khó khăn và phức tạp như hiện nay, hoạt động lừa đảo được nhiều tổ chức và cá nhân tiến hành dưới những hình thức ngày càng tinh vi. Đối với sàn giao dịch tiền ảo, không loại trừ khả năng chủ sàn sẽ tính toán, gom đủ lượng tiền thật cần thiết và biến mất. Nhà đầu tư sẽ mất toàn bộ số tiền đã nộp vào tài khoản tại sàn giao dịch đó.

Tại Việt Nam, tiền ảo bitcoin và những đồng tiền điện tử khác chưa được pháp luật thừa nhận và bảo vệ. Mặt khác, Ngân hàng Nhà nước cũng đã có văn bản cảnh báo về những rủi ro liên quan đến hoạt động kinh doanh tiền ảo. Vì thế, các nhà đầu tư, nhất là người dân cần thận trọng, không vì hám lợi mà tham gia vào những giao dịch, hoạt động kinh doanh bất hợp pháp và tiềm ẩn rủi ro cao.