Thần dược dân gian Prednisolon - Lạm dụng và hệ lụy

PREDNISOLON ra đời năm 1950, đóng vai trò quan trọng làm nên cuộc cách mạng điều trị viêm khớp. Ngoài ra nó còn được sử dụng trong điều trị hàng chục bệnh khác như hen suyễn, lupus ban đỏ hệ thống, đa xơ cứng,… giúp cứu sống rất nhiều người. Sở dĩ nó có tác dụng tuyệt vời như vậy là do nó là 1 loại glucocorticoid tổng hợp dựa trên công thức hóa học của hydrocortisol-1 loại glucocorticoid tự nhiên. Glucocorticoid tự nhiên là hocmon của tuyến thượng thận trong cơ thể tiết ra nhằm đáp ứng với tình trạng viêm và stress. Chất này có vai trò quan trọng duy trì chuyển hóa năng lượng và duy trì huyết áp, chống viêm và ức chế miễn dịch. Người ta dựa vào tác dụng chống viêm và ức chế miễn dịch để sản xuất ra các thuốc tương tự glucocorticoid- glucortioid tổng hợp hay còn gọi là nhóm thuốc chống viêm corticosteroid, và chúng được xếp vào hàng thuốc được sử dụng nhiều nhất thế giới.

PREDNISOLON có tác dụng chống viêm mạnh gấp 4 lần so với hydrocortisol, ngoài ra còn có các sản phẩm khác cùng nhóm có tác dụng chống viêm mạnh hơn rất nhiều ví dụ như medrol, dexamethasol (quen thuộc)…Methylprednisolon chống viêm gấp 5 lần, betamethason chống viêm gấp 25 lần, cortivazol chống viêm gấp 60 lần hydrocortisol. Nhóm thuốc corticosteroid được sử dụng rộng rãi trong các bệnh lý viêm cấp và mãn tính do làm giảm triệu chứng nhanh chóng, đặc biệt nhóm bệnh lý cơ xương khớp và tai mũi họng. Các bệnh viêm mãn tính đường thở như hen phế quản, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính cũng thường xuyên sử dụng nhóm thuốc này, đường tiêm, uống, phun hít, khí dung.

Ở liều cao, corticosteroid có tác dụng ức chế miễn dịch làm cho loại thuốc này nâng cao vị thế khi nó là thuốc đầu tay và không thể thiếu trong điều trị các bệnh hệ thống, bệnh tự miễn: lupus ban đỏ hệ thống, thận hư, xơ cứng bì, xuất huyết giảm tiểu cầu vô căn, viêm mạch, viêm đại trực tràng chảy máu, sau ghép tạng…Ức chế tăng sinh lympho( tế bào máu có vai trò trong hệ thống miễn dịch của cơ thể) cũng là lý do đưa corticosteroid vào điều trị bệnh máu ác tính như bạch cầu cấp hay ung thư hạch. Ngoài 2 tác dụng trên, corticosteroid còn là chất chống dị ứng mạnh và hạ sốt.

Tuy nhiên để đạt được tác dụng thì nồng độ thuốc trong máu phải cao hơn nồng độ sinh lý, corticosteroid lại tác dụng lên nhiều tế bào đích trong cơ thể, chính vì thế gây nên tác dụng phụ của điều trị. Mọi thứ hiện hữu đều có 2 mặt trái ngược, sử dụng thuốc như một con dao hai lưỡi, lạm dụng corticosteroid kéo dài gây nên nhiều hậu quả đáng gờm ảnh hưởng đến sức khỏe, cuộc sống cũng như tính mạng người bệnh. Các tác dụng phụ kể đến của corticosteroid là: Tiểu đường, suy tim, loãng xương, tăng nhãn áp, viêm loét dạ dày tá tràng-xuất huyết tiêu hóa, rối loạn tâm thần, nhiễm trùng cơ hội, hội chứng cushing, suy thượng thận cấp,…