Định nghĩa
Viêm khớp dạng thấp là bệnh lý khớp tự miễn dịch, diễn biến mạn tính. Bệnh tiến triển và biểu hiện tại khớp, ngoài khớp, toàn thân, ở nhiều mức độ khác nhau. Bệnh có thể gây hậu quả nặng nề nên cần điều trị tích cực ngay từ đầu với mục đích kiểm soát các đợt viêm khớp tiến triển, tránh tàn phế.
Viêm khớp dạng thấp là bệnh lý khớp tự miễn dịch
Có nhiều tên gọi cho bệnh này như thấp khớp teo đét, viêm đa khớp mạn tính tiến triển, thấp khớp mạn tính dính và biến dạng... Hiện nay bệnh được gọi là viêm khớp dạng thấp (VKDT) để phân biệt với các bệnh khớp khác: thấp khớp cấp, viêm khớp mạn tính thiếu niên, thấp khớp phản ứng...
Ở Việt Nam, bệnh VKDT có tỉ lệ 0,5% trong nhân dân và 20% số bệnh nhân mắc bệnh điều trị ở bệnh viện. Có thể nói VKDT là bệnh của phụ nữ trung niên vì 70-80% bệnh nhân là nữ tuổi trung niên và 60-70% có tuổi trên 30. Bệnh có tính chất gia đình trong một số trường hợp.
Cơ chế gây bệnh
Lúc đầu tác nhân gây bệnh tác động vào một cơ thể có cơ địa thuận lợi và có những yếu tố di truyền dễ tiếp nhận bệnh. Cơ thể đó sẽ sinh ra thành phần chống lại tác nhân gây bệnh (kháng thể), rồi kháng thể này trở thành tác nhân kích thích cơ thể sinh ra một kháng thể chống lại chính nó (gọi là tự kháng thể). Kháng thể ban đầu và tự kháng thể với sự có mặt của một số thành phần miễn dịch sẽ hình thành phức hợp kháng nguyên-kháng thể. Những phức hợp này được một số tế bào đi đến để nuốt nó và giải phóng các men tiêu thể để tiêu hóa nó. Các men tiêu thể sẽ kích thích và hủy hoại màng hoạt dịch khớp gây nên một quá trình viêm không đặc hiệu, quá trình này kéo dài không chấm dứt đi từ khớp này qua khớp khác, mặc dù tác nhân ban đầu đã chấm dứt từ lâu.
Sơ đồ tóm tắt cơ chế gây bệnh VKDT
Tình trạng viêm không đặc hiệu của màng hoạt dịch khớp lúc đầu là phù nề, sung huyết, thâm nhập nhiều tế bào viêm. Sau một thời gian hiện tượng phù nề này được thay bằng quá trình tăng sinh và phì đại các hình lông và liên bào phủ. Các phần lông của màng hoạt dịch tăng sinh và phì đại sẽ phát triển và ăn sâu vào đầu xương phần dưới sụn khớp gây nên các thương tổn ở phần này. Cuối cùng sau một thời gian tiến triển kéo dài, tổ chức xơ phát triển sẽ thay thế tổ chức viêm dẫn đến tình trạng dính và biến dạng khớp. Do đó có thể nói tổn thương xuất hiện sớm nhất, cơ bản nhất, là nguyên nhân dẫn đến mọi tổn thương khác trong bệnh viêm khớp dạng thấp là tình trạng viêm không đặc hiệu mạn tính của màng hoạt dịch khớp.
Nguyên nhân
- Các nghiên cứu hiện đại chỉ ra rằng mối liên hệ giữa các yếu tố nhiễm trùng – gen – quá trình tự miễn là cơ chế căn nguyên của VKDT chứ không phải là một vài hiện tượng đơn lẻ. Viêm khớp dạng thấp được ghi nhận là có khởi phát sau một đợt nhiễm trùng hoặc nhiễm virus.
- Vai trò của các yếu tố di truyền cũng được lưu ý vì tỷ lệ mắc bệnh cao ở những người thân trong gia đình bệnh nhân, những cặp sinh đôi cùng trứng.
- Một số yếu tố thuận lợi có liên quan đến sự khởi phát bệnh: chấn thương, khí hậu, chế độ dinh dưỡng, chấn thương tâm lí, các rối loạn về chuyển hóa và nội tiết...
Những người cao tuổi có những yếu tố nguy cơ trên cần được thăm khám để phát hiện bệnh sớm và điều trị kịp thời.
Top
Tiếp thị & Tiêu dùng - tiepthitieudung.com. All Right Reserved
Tiếp thị & Tiêu dùng - Cập nhật thông tin mới nhất về giá cả, thị trường, mua sắm...
tiepthitieudung.com giữ bản quyền trên website này
Liên hệ: [email protected]
Liên kết mạng xã hội
