1. Sinh lý bệnh
Trước tiên chúng ta tìm hiểu xem vì sao tắc nghẽn phổi mãn tính lại gây ra những dấu hiệu đặc trưng cho nó.
Sơ đồ bệnh
- Tình trạng viêm và hẹp đường dẫn khí ngoại vi sẽ làm giảm luồng khí thở ra.
- Sự phá hủy nhu mô phổi làm giãn phế nang, gây giảm trao đổi khí ở phổi.sơ đồ bệnh
Hạn chế luồng khí thở ra và ứ khí ở phổi
Tắc nghẽn ở phế quản do tình trạng viêm quá mức, tăng sinh xơ và tiết nhầy làm giảm luồng khí thở ra. Sự tắc nghẽn này làm ứ khí trong khi thở ra. Chính sự ứ đọng này làm giảm thể tích khí hít vào và tăng thể tích khí ứ lại trong phổi (khí cặn), đặc biệt là khi hoạt động thể lực dẫn đến khó thở và hạn chế hoạt động thể lực.
Giảm trao đổi khí phế nang
Giảm trao đổi khí giữa màng phế nang và mao mạch làm giảm lượng oxy máu, tăng lượng khí CO2 máu. Tình trạng này càng nghiêm trọng khi bệnh càng nặng. Và những bệnh nhân mức độ nặng lại còn do cả các cơ hô hấp bị suy yếu nên tình trạng giảm O2 máu và tăng CO2 trong máu càng cao.
Tăng tiết chất nhầy
Các chất độc hại và khói thuốc lá kích thích đường hô hấp gây tăng số lượng, phì đại tế bào và tuyến nhầy. Các chất trung gian hóa học sinh ra do quá trình viêm cũng gây kích thích tăng tiết nhầy. Điều này dẫn tới bệnh nhân ho có đờm kéo dài.
Tăng áp lực mạch máu phổi
Sự thay đổi cấu trúc phổi trong tắc nghẽn phổi mạn tính như phì đại lớp nội mạc, tăng sinh và phì đại cơ trơn dẫn tới co thắt các tiểu động mạch phổi. Giãn phế nang chèn ép các mao mạch phế nang góp phần làm tăng áp lực tuần hoàn phổi. Về lâu dài sẽ tiến triển tới phì đại thất phải và suy tim phải.
2. Biểu hiện ngoài phổi
Bệnh nhân tắc nghẽn phổi mạn tính, nhất là những bệnh nhân ở mức độ nặng sẽ có những biểu hiện ngoài phổi như: suy kiệt, yếu cơ xương, trầm cảm, thiếu máu đẳng sắc, tăng nguy cơ tim mạch.
Các triệu chứng của tắc nghẽn phổi mạn tính khởi phát ở độ tuổi 50-60 tuổi và thường xuất hiện khi tổn thương phổi đáng kể đã xảy ra và tình trạng xấu đi theo thời gian, đặc biệt là nếu vẫn tiếp xúc với khói thuốc lá.
Triệu chứng chức năng
Biểu hiện thường gặp
- Ho: Ho kéo dài dai dẳng, thường là triệu chứng đầu tiên của bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính. Lúc đầu ho cách khoảng tuy nhiên sau đó ho xảy ra hằng ngày, thường suốt cả ngày nhưng ít khi ho vào ban đêm. Một số trưường hợp, sự giới hạn lưu lượng khí có thể xảy ra mà không ho.
Khạc đờm: thường đi kèm với ho.
- Khó thở: Là triệu chứng quan trọng của bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính. Khó thở trong bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính là khó thở dai dẳng và xảy ra từ từ. Lúc đầu chỉ xảy ra khi gắng sức như đi bộ hay chạy lên thang lầu. Khi chức năng phổi bị giảm, khó thở trở nên nặng hơn và bệnh nhân không thể đi bộ được hay không thể mang, xách. Và cuối cùng là khó thở xảy ra trong những hoạt động hằng ngày như mặc áo quần, rửa tay chân hay cả lúc nghỉ ngơi.
Triệu chứng thực thể
Khám thực thể ít có giá trị trong chẩn đoán bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính. Những triệu chứng thường gặp là:
- Các khoảng gian sườn nằm ngang, lồng ngực hình thùng.
- Tần số thở lúc nghỉ > 20 lần / phút, nhịp thở nông.
- Khám phổi có ran rít, ran ngáy, ran ẩm hoặc có hội chứng giãn phế nang (lồng ngực gõ vang, rì rào phế nang giảm)
3. Đánh giá chức năng hô hấp bằng phế dung kế
FEV1 <70% và ngày càng giảm nhiều hơn, không phục hồi (test giãn phế quản âm tính).
Chỉ số FEV1/FVC giảm.
FVC giảm ở giai đoạn nặng.
FEF25 – 75% giảm > 40%
Các xét nghiệm khác
- Điện tâm đồ để phát hiện ra những dấu hiệu của bệnh tim mạch.
- X – quang phổi giúp chuẩn đoán phân biệt với các bệnh khác và phát hiện biến chứng.
- CT Scan nhằm xác định vị trí, độ rộng, mức độ của khí phế thũng cũng như xác định độ dày thành phế quản và hình ảnh giãn phế quản kèm theo.
4. Giai đoạn của tắc nghẽm phổi mạn tính
- Giai đoạn 0: bệnh nhân mới chỉ có nguy cơ mắc bệnh.
- Giai đoạn I (mức độ nhẹ): Ho kéo dài và khạc đàm, thường bệnh nhân không chú ý đến.
- Giai đoạn II và III (mức độ vừa và nặng): Bệnh nhân thường khó thở khi gắng sức.
- Giai đoạn IV (mức độ rất nặng): Những triệu chứng ho, khạc đàm tiếp tục xảy ra một cách điển hình, khó thở nặng lên và những biến chứng có thể xuất hiện.
Khó thở, ho và khạc đờm là những dấu hiệu đặc trưng của tắc nghẽn phổi mạn tính. Khi bạn bắt đầu có những dấu hiệu bất thường này bạn nên đi khám để kịp thời phát hiện bệnh, để hạn chế tiến triển và biến chứng của nó
Top
Tiếp thị & Tiêu dùng - tiepthitieudung.com. All Right Reserved
Tiếp thị & Tiêu dùng - Cập nhật thông tin mới nhất về giá cả, thị trường, mua sắm...
tiepthitieudung.com giữ bản quyền trên website này
Liên hệ: [email protected]
Liên kết mạng xã hội
