Xuất hiện nhiều “khoản thu khác” trong thủ tục đất đai

Nghiên cứu của WB tiết lộ, những nơi giàu có hơn, phát triển nhanh hơn có thể có sự minh bạch hơn nhưng đồng thời cũng có thêm nhiều khoản thu liên quan đến đất đai hơn, do đó mở ra các cơ hội để tham nhũng.

Nghiên cứu Công khai thông tin đất đai của WB, xem xét cả việc công khai thông tin liên quan đến đất đai trực tuyến và tại chỗ (được gọi là 2 kênh công khai thông tin).

WB nhìn nhận, trong tương quan với tham nhũng, mặc dù vấn đề minh bạch thông tin chủ yếu là nhằm góp phần kiểm soát tham nhũng nhưng trong thực tiễn mối quan hệ này cũng gặp nhiều vấn đề về các biến số bị bỏ qua.

Nghiên cứu tiết lộ, những nơi giàu có hơn, phát triển nhanh hơn có thể có sự minh bạch hơn nhưng đồng thời cũng có thêm nhiều khoản thu liên quan đến đất đai hơn, do đó mở ra các cơ hội để tham nhũng.

Thông qua việc kiểm tra trực tiếp tại 63 tỉnh, thành phố, vào cuối năm 2013 và đầu năm 2014, đã có nhiều kết quả khá bất ngờ.

(Xếp hạng về minh bạch thông tin đất đai tại chỗ ở cấp tỉnh. Nguồn: WB)

Đối với việc công khai thông tin về đất đai tại chỗ, một số tỉnh vượt lên và đứng trong nhóm đầu trên cả 2 danh sách như Thanh Hóa, Vĩnh Long, Quảng Trị và Phú Yên.

Trong khi các tỉnh đứng đầu trong top 4 đặc biệt là Thừa Thiên Huế, Bến Tre và Vĩnh Long, làm tốt việc công khai thông tin theo cả hai kênh, thì rất nhiều tỉnh dường như chỉ tập trung vào một kênh.

Các thành phố lớn như Cần Thơ, Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh và các tỉnh khác làm tốt việc công khai thông tin trực tuyến, song lại làm không tốt việc cung cấp thông tin tại chỗ.

Đặc biệt là Hà Nội, kết quả kiểm tra trực tiếp cho thấy, về chỉ số tiếp cận thông tin đất đai tại chỗ ở cấp tỉnh, Hà Nội chỉ đứng thứ 55/63 tỉnh, thành được khảo sát.

Báo cáo cho biết thêm, trên thực tế, khi quan sát viên của WB đến trụ sở các cơ quan ở Hà Nội trong các đợt kiểm tra, họ được cho biết là phải tìm thông tin trên trang các website.

Một số tỉnh lại cung cấp thông tin tại chỗ tốt hơn trực tuyến như Sóc Trăng, Phú Yên và Ninh Thuận xếp thứ hạng cao về cung cấp thông tin tại chỗ, nhưng xếp hạng thấp về cung cấp thông tin trực tuyến. Một số tỉnh, đáng chú ý là Điện Biên, xếp hạng kém ở cả hai kênh.

Cũng theo WB, trong một khảo sát người dân thực hiện năm 2009, kênh thông tin được ưa thích là thông qua phương tiện thông tin đại chúng, họp nhóm cư dân hoặc trưởng thôn, và niêm yết tại trụ sở UBND. Hình thức ít được ưa thích nhất là thông qua Internet.

(Xếp hạng về công khai thông tin đất đai các tỉnh cả 2 hình thức. Nguồn: WB)

5 nhóm thủ tục đất đai cung cấp tại chỗ được WB khảo sát (từ 2010 – 2013)

Nhóm 1: Thủ tục hành chính liên quan đến đất đai (5 - tất cả đều là bắt buộc công khai)
Nhóm 2: Quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất (3 - tất cả đều là bắt buộc công khai)
Nhóm 3: Quy hoạch đô thi (5 – có 4 trong đó là bắt buộc công khai)
Nhóm 4: Bồi thường, hỗ trợ và tái định cư (5 – có 3 trong đó là bắt buộc công khai)
Nhóm 5: Giao đất (2, không có thông tin nào là bắt buộc công khai)

Theo CafeF