Hiện tại có nên điều chỉnh tỷ giá?

Giá USD hạ nhiệt cũng được ghi nhận trên thị trường trong nước ngay từ đầu giờ sáng 19/3, bắt đầu từ thị trường tự do với mức giá mua vào bán ra là 21.670-21.740 VND, giảm trên dưới 100 VND so với mức giá cuối ngày 18/3, giá niêm yết tại các NHTM cũng được điều chỉnh giảm 30-40 VND so với phiên giao dịch trước.

Tại thị trường trong nước, giá USD được các NHTM mua bán vẫn thấp hơn mức trần cho phép 21.673 VND, nếu chiểu theo biên độ ±1% theo tỉ giá tham chiếu 21.458 VND/USD, vừa được NHNN điều chỉnh tăng thêm 1% vào ngày 7/1/2015 từ tỉ giá 21.246 VND/USD trước đó. Vì thế, NHNN chưa cần thiết phải tăng tỉ giá vào thời điểm này. Hơn nữa, nhu cầu ngoại tệ hiện nay tuy có cao hơn so với những năm trước đây do Tết Nguyên đán năm nay đến muộn, nhưng NHNN vẫn cân đối được cung cầu do lượng kiều hối chuyển về trong năm 2014-2015 tiếp tục tăng.

Hiện nay, lãi suất cho vay được các NHTM áp dụng phổ biến ở mức 3-7%/năm (lãi suất cho vay ngắn hạn ở mức 3-6%/năm, lãi suất cho vay trung dài hạn là 5,5-7%/năm. Như vậy, giá cả đầu vào trong hoạt động sản xuất, kinh doanh đã giảm mạnh và trở thành những yếu tố tích cực, giúp các doanh nghiệp giảm đáng kể chi phí đầu vào.

Về bản chất, can thiệp tỉ giá là công cụ mạnh và gây tác động tức thì đến nền kinh tế, nhưng cũng gây ra khá nhiều rủi ro. Cho tới cuối thập niên vừa qua, việc điều chỉnh tỉ giá theo giá USD trên thị trường quốc tế đã đưa một số ngân hàng trung ương vào thế bị động khi kiểm soát cung ứng tiền, đặt sự kiểm soát nền tiền tệ quốc gia vào Ngân hàng Trung ương Mỹ và làm giảm vai trò của tỉ giá hối đoái trong việc điều chỉnh cán cân thanh toán. Hậu quả là, nền kinh tế bị cuốn vào vòng xoáy lạm phát và thâm hụt cán cân thanh toán triền miên.

Việc điều chỉnh tỉ giá theo tín hiệu thị trường cũng khiến cho các doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn do phải liên tục điều chỉnh lại phương án sản xuất kinh doanh, dẫn đến tình trạng tồn kho hoặc khan hiếm hàng hóa quá mức, làm suy giảm năng lực cạnh tranh của nền kinh tế nói chung.

Trong vài năm trở lại đây, với nỗ lực của NHNN trong việc chấn chỉnh thị trường ngoại tệ và đưa ra mục tiêu tỉ giá hàng năm đã nhanh chóng ổn định được tỉ giá và cung cầu ngoại tệ, các doanh nghiệp không còn phải lo lắng về biến động tỉ giá hay thiếu ngoại tệ khi cần thiết. Tuy nhiên, không phải doanh nghiệp nào cũng tận dụng được những lợi thế bắt nguồn từ tỉ giá ổn định và chính sách ngoại tệ của NHNN.

Hiện nay, nhiều doanh nghiệp Việt Nam vẫn hoạt động gia công đơn thuần, chủ yếu dựa trên nguồn nguyên liệu nhập khẩu với mức giá nhìn chung ở mức cao và khó được điều chỉnh giảm do giá cả thường được thỏa thuận khi ký kết hợp đồng mua bán trước đó. Nói ngắn gọn, nhóm doanh nghiệp này chỉ trông cậy đáng kể vào sự lên xuống của tỉ giá hối đoái. Với mô hình hoạt động như vậy, nhóm doanh nghiệp này thường chỉ thu được mức lợi nhuận ít ỏi và kém bền vững, không thể tận dụng được lợi thế về mặt bằng giá cả thấp và một số ưu đãi khác trên thị trường trong nước. Nhược điểm của các doanh nghiệp Việt Nam là vấn đề tồn tại từ lâu, một mặt do yếu kém nội tại của chính doanh nghiệp, nhưng chủ yếu là do những bất cập trong chính sách phát triển doanh nghiệp.

Về lý luận và thực tiễn, các biện pháp chính sách thường có tác dụng thay thế và bù trừ lẫn nhau. Trong phạm vi ngành Ngân hàng, việc điều chỉnh giảm lãi suất và mở rộng đối tượng được vay ngoại tệ cũng như một số biện pháp nới lỏng tiền tệ khác thường mang lại lợi ích rất lớn cho nền kinh tế mà không cần phải điều chỉnh tỉ giá vào thời điểm này. Vì thế, các doanh nghiệp nên chủ động tái cơ cấu và điều chỉnh hoạt động sản xuất kinh doanh để có thể tận dụng những lợi thế khác như lạm phát thấp và một chính sách ưu đãi khác.

Theo CafeF