Đồng euro mạnh hay yếu với các nước EU?

Dựa theo PPP, một “đồng euro ở Đức” được định giá thấp hơn gần 17% so với đồng USD, trong khi một “đồng euro ở Pháp” lại được định giá cao hơn gần 5% và một “đồng euro Hy Lạp” được định giá cao hơn 7%. Báo cáo của World Economics chỉ rõ: ”Các nhà xuất khẩu Đức vẫn là người hưởng lợi từ một hệ thống đang gây ra sự đình trệ và thất nghiệp cho các nước khác ở châu Âu”.

Năm ngoái, Quỹ Tiền tệ Quốc tế cũng cho rằng đồng euro đang bị định giá thấp từ 0-10% ở toàn khu vực đồng euro. Tuy nhiên, đối với Đức, việc định giá thấp đó ở giữa mức 10-20%, khiến tỷ giá đồng euro trở thành mức tỷ giá hối đoái bị định giá thấp nhất cho bất kỳ nước nào trong số 29 nước trên thế giới được nêu trong báo cáo.

Một trong những mục tiêu chính của liên minh tiền tệ châu Âu năm 1999 là tăng cường hội nhập và hội tụ kinh tế giữa các nước thành viên. Tuy nhiên, liên minh này đã trao quyền ra quyết định về lãi suất và các chính sách tiền tệ cho ECB, có nghĩa là các nước thành viên khu vực đồng euro không thể đơn phương sử dụng các công cụ đó để tạo sức cạnh tranh hơn cho riêng mình được nữa.

Điểm yếu gần đây nhất đối với đồng euro phần lớn là do sự khác biệt giữa chính sách tiền tệ của Mỹ và khu vực đồng euro cũng như lợi tức trái phiếu. Cục Dự trữ Liên bang Mỹ tăng lãi suất, trong khi ECB bơm hàng trăm tỷ euro vào nền kinh tế này thông qua chương trình QE (nới lỏng định lượng). ECB đã phê chuẩn chính sách tiền tệ quá nới lỏng nhằm tránh giảm phát, củng cố ngành ngân hàng yếu ớt của khu vực đồng tiền chung và phục hồi kinh tế. Điều đó đã dẫn tới một đồng tiền bị suy yếu, có lợi cho xuất khẩu của các nước thành viên khu vực đồng euro.

Ngày 3/2, ông Navarro nói trên tờ “Thời báo Tài chính” rằng Đức “tiếp tục lợi dụng các nước khác trong EU (Liên minh châu Âu) cũng như Mỹ bằng một ‘đồng Mark Đức giả danh’ đang bị định giá vô cùng thấp”. Lời bình luận này đã khiến bà Merkel kiên quyết phản đối, cho rằng Đức không thể tác động được vào tỷ giá. Bà nói: “Đức là nước luôn kêu gọi ECB thực thi một chính sách độc lập, đúng như Bunsdesbank (Ngân hàng Trung ương Đức) đã làm trước khi có đồng euro. Bởi thế, chúng tôi sẽ không gây ảnh hưởng tới các hoạt động của ECB. Và do đó, tôi không thể và không muốn thay đổi tình hình như vốn có”.

Tuy nhiên, các số liệu mới nhất của Ủy ban Châu Âu được cập nhật tính dến quý II/2016 cho thấy Đức đã không tán thành mức tỷ giá thực tế - lượng hàng hóa và dịch vụ trong một nước có thể trao đổi với lượng hàng hóa và dịch vụ ở một nước khác - là khoảng 7,5% trong khuôn khổ của khu vực đồng tiền chung kể từ khi có đồng euro vào năm 1999. Điều đó tạo cho Đức lợi thế cạnh tranh lớn. Đa số các nước thành viên đã có sự tăng giá đồng tiền hiệu quả, ví dụ như Slovakia đã có tỷ giá hối đoái tăng lên gấp đôi.