Cách Mỹ xử lý vụ đóng cửa hai ngân hàng

Nhưng vấn đề là, khi Fed nâng lãi để đối phó lạm phát, giá trị số trái phiếu này giảm theo. Nhà băng này ghi nhận khoản lỗ nếu tính theo giá thị trường vượt quá 15 tỷ USD vào cuối năm 2022 với các chứng khoán nắm giữ đến ngày đáo hạn, gần như tương đương toàn bộ vốn chủ sở hữu là 16,2 tỷ USD.

Tóm lại, một phần "cái chết" của SVB đến từ tác động nhiều hướng, trực tiếp lẫn gián tiếp, bởi Fed tăng lãi suất. Do đó, Fed cần một chương trình mới để ngăn các ngân hàng có nguy cơ như SVB. Bộ trường Tài chính Janet Yellen cũng xác nhận lãi suất tăng là vấn đề cốt lõi với khủng hoảng của SVB.

Fed vốn đã có một cơ chế cho vay gọi là cửa sổ chiết khấu (Discount Window) công cụ nhằm giúp các ngân hàng thương mại giải quyết nhu cầu thanh khoản trong ngắn hạn dựa trên thế chấp tài sản với giá trị hợp lý.

Do vậy, chương trình hỗ trợ vốn mới của Fed không chỉ bảo vệ các ngân hàng trước vấn đề thanh khoản mà còn rủi ro lãi suất. Chính SVB là một nạn nhân của lãi suất, nên nếu chương trình ra đời sớm hơn có lẽ ngân hàng này đã không sụp đổ. Nhưng mặt khác, chương trình này có quá sớm không phải tốt vì nó sẽ càng khuyến khích những kế hoạch kinh doanh liều lĩnh của các ngân hàng.

Động thái của Bộ Tài chính Mỹ và Fed cũng đặt ra hai câu hỏi. Đầu tiên, là liệu có ai mua SVB hay Signature không. Một quan chức cấp cao của Bộ Tài chính nói chính phủ nhất thiết phải hành động thật nhanh ngay cuối tuần vì điều quan trọng là phải trấn an người gửi tiền vào sáng thứ hai (13/3).

Với người mua lại SVB, việc đặt giá thầu đòi hỏi quá trình thẩm định sâu rộng, nên khó hoàn thành ngay trong cuối tuần trước. Nhưng đến sáng 13/3, đáp án đến khi Chính phủ Anh thông báo HSBC Holdings mua lại mảng kinh doanh của SVB tại đây để bảo vệ người gửi tiền và ngành công nghệ.

Thứ hai và quan trọng hơn, mọi người sẽ hỏi liệu những hành động này có tương đương với một gói cứu trợ của chính phủ hay không. Điều đó không đơn giản để trả lời. Các quan chức có thể hoàn trả đầy đủ tiền cho người gửi bằng cách xóa sổ tài sản của các cổ đông và trái chủ của hai ngân hàng. Điều đó cho thấy, các ngân hàng khác cũng có thể liên đới thiệt hại vì sự sụp đổ của SVB và Signature thay vì người dân Mỹ.

Theo The Economist, qua cách xử lý của chính phủ Mỹ, rõ ràng vai trò của nhà nước trong việc hỗ trợ hệ thống ngân hàng đã được mở rộng, với các điều khoản hào phóng mà các nhà băng có thể đổi tài sản chất lượng cao để lấy tiền mặt.

Năm 1873, Walter Bagehot, cựu biên tập viên của The Economist, đã phân tích vai trò quan trọng của ngân hàng trung ương là người cho vay cuối cùng với hệ thống ngân hàng. Điều đó cho phép ngân hàng trung ương ổn định hệ thống tài chính, ngăn chặn việc các nhà băng kém thanh khoản gây ra sự sụp đổ dây chuyền đến các nhà băng khác.

Nhưng động thái lần này của Mỹ có thể sẽ ở quy mô giới hạn hơn nhiều so với những gì họ cứu trợ trong cuộc khủng hoảng tài chính cách đây gần 15 năm. Hôm 12/3, Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen cho biết chính phủ liên bang sẽ không bảo lãnh cho SVB mà chỉ bảo vệ khách gửi tiền.

Bà cho rằng tình hình giờ rất khác khủng hoảng lần trước. "Chúng tôi sẽ không làm điều đó một lần nữa", bà nói về cách cứu trợ trước đây. Khi Phố Wall náo loạn, bà trấn an rằng vấn đề của ngành công nghệ không phải là các rủi ro chính hiện có của hệ thống ngân hàng Mỹ và sẽ không có hiệu ứng domino nào. "Hệ thống ngân hàng Mỹ thực sự an toàn và được vốn hóa tốt", bà nói.

Larry Summers, Cựu Bộ trưởng Tài chính Mỹ nói rằng chừng nào nhà nước còn can thiệp, không có lý do gì phải lo lắng rằng sự sụp đổ của SVB sẽ gây hại cho các bộ phận khác của hệ thống tài chính. Nhiều người hy vọng ông ấy đúng.