Những đồn thổi về "thần dược" sá sùng tráng dương khiến nhiều quí ông tìm về tận Quảng Ninh - nơi có sá sùng ngon nhất nước - mua cho bằng được với hy vọng tăng cường sức khỏe và cải thiện khí lực.
Sá sùng là sinh vật sống ở các bãi cát ven biển, còn gọi là trùn biển, giun biển, mồi, địa sâm, sa sùng, sâu đất, sâu biển, đồn đột, chặt khoai. Sá sùng có 2 loại là: Loại nhỏ có tên khoa học Sipunculus nudus Linnaeus, thuộc họ sâu đất Sipunculidae, dài khoảng 10cm, nặng 10 - 12g, thân tròn như ống, màu hồng nhạt, phần giữa thân có 30 sợi cơ dọc bao quanh, rất linh hoạt; Loại to gọi là sá sùng chuối, tên khoa học Sipunculus sp, cũng họ sâu đất Sipunculidae, nặng tới 120g, thân màu nâu nhạt, có cơ dọc giữa thân dưới 30 sợi và hoạt động chậm chạp hơn loại nhỏ.
Theo Đông y, sá sùng vị mặn, tính mát, có tác dụng bổ thận, tráng dương, thanh nhiệt, lợi phế, kiện tỳ vị.
Sá sùng thấy nhiều ở vùng bờ biển có các bãi cát pha bùn thuộc vịnh Bắc Bộ trong đó nổi tiếng và ngon nhất vẫn là sá sùng ở đảo Quan Lạn, huyện Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh. Người ta thường khai thác vào các tháng 3 - 7 là thời điểm sá sùng có chất lượng tốt nhất. Khi thủy triều xuống, dùng mai đào cát để bắt và lộn trái thân, bỏ nội tạng và đất cát, đem phơi hoặc sấy khô để ăn hay dành làm thuốc. Là loại giàu dinh dưỡng nên sá sùng đang được nghiên cứu đưa vào thành phần của các loại thực phẩm chức năng dành cho người ung thư.
Người ta đã phân tích thành phần dinh dưỡng trong sá sùng có nhiều axit amin, glyxin, alanin, glutamin, succinic... và nhiều taurin, khoáng chất. Trong sá sùng khô thấy chứa acid amin tự do 10,3%, trong đó acid amin có vị ngọt như glycin 3,2%, alanin 2,5%, glutamin 0,25%, succinic 0,35%... là chất tạo nên hương vị thơm ngọt của loài hải sản này. Trong sá sùng còn giàu taurin 3,2%, chất khoáng 1,2%, nên ngay từ xa xưa, loại hải sản này đã được mệnh danh là địa sâm. Còn gần đây, theo kết quả nghiên cứu của Trường Đại học Khoa học tự nhiên TP. Hồ Chí Minh cho thấy, sá sùng là loại giàu dinh dưỡng với lượng đạm khá cao, chứa nhiều acid amin quý và nhiều khoáng chất, cụ thể có tới 17 nguyên tố khoáng và 18 loại acid amin với 8 loại không thể thay thế phải dung nạp từ thực phẩm...
Sá sùng phơi khô bảo quản được lâu dài
Bởi vậy xưa kia, khi chưa ra đời bột ngọt, người ta vẫn sử dụng sá sùng để chế biến thành nước phở thơm ngon; ngày nay, sá sùng trở thành loại đặc sản cao cấp dùng cho các quý ông tại các nhà hàng sang trọng vì nó vừa bổ dưỡng lại thơm ngon hơn cá mực.
Theo phân tích của nhóm nghiên cứu trường đại học Khoa học tự nhiên (TP.HCM), thịt sá sùng có chứa 17 nguyên tố khoáng, 18 loại acid amin, trong đó có tám loại không thể thay thế rất cần thiết cho con người. Theo tài liệu của Trung Quốc, sá sùng khô có chứa amin tự do, trong đó có những acid amin có vị ngọt như glycin (3,2%), alanin (2,5%), glutamin (0,25%), succinic (0,35%)… Ngoài ra, sá sùng còn là một trong những loại sinh vật biển giàu taurin (3,2%) và khoáng chất (1,2%). Điều này lý giải vì sao từ xa xưa, sá sùng đã được xếp vào hàng những loại thực phẩm và thuốc có tác dụng bổ dưỡng cao cấp, thậm chí được mệnh danh là “địa sâm” (sâm đất).
Theo dược học cổ truyền, sá sùng vị mặn, tính lạnh, có công dụng bổ dưỡng phần âm và giải nhiệt, làm mát phổi và cải thiện công năng tỳ vị, thường được dùng để chữa các chứng bệnh như nóng bốc ở tầng sâu bên trong hay sốt về chiều, đổ mồ hôi trộm (thường có ở bệnh lao phổi, lao xương khớp); trong ngực bứt rứt buồn bực không yên; ho khạc đờm nhiều do phế hư; tiểu đêm nhiều; răng lợi sưng đau…
Kinh nghiệm dân gian còn dùng sá sùng phơi hoặc sấy khô rồi nướng giòn, tán thành bột thật mịn, uống mỗi ngày ba lần, mỗi lần 6 – 10g với nước ấm hoặc rượu để bổ thận ích tinh, chữa yếu sinh lý, liệt dương hoặc dùng sá sùng hấp với lá dâm dương hoắc để chế thành món ăn bài thuốc có công dụng bồi bổ ngũ tạng, tư âm tráng dương, tăng cường khí lực (lấy 50g lá dâm dương hoắc cho vào đáy nồi, đổ ngập nước rồi để cái xửng lên trên; sá sùng tươi 200g trộn đều với 50g hẹ và 20g mè rồi xếp đều lên xửng hấp. Đun sôi khoảng 15 phút là có thể ăn được, chấm với nước mắm chua cay hoặc muối tiêu chanh).
Tiếp thị & Tiêu dùng - tiepthitieudung.com. All Right Reserved
Tiếp thị & Tiêu dùng - Cập nhật thông tin mới nhất về giá cả, thị trường, mua sắm...
tiepthitieudung.com giữ bản quyền trên website này
Liên hệ: [email protected]