Trải nghiệm ở Dordogne

Tỉnh Dordogne thuộc vùng Aquitaine, nằm giữa lòng nước Pháp, không giáp biển, nhưng được phủ kín bởi màu xanh mát của rừng, của đồng ngô, của dòng sông uốn lượn và bầu trời cao thẳm.

Vào một trưa hè, ông ngoại anh vừa dõi mắt qua cửa sổ, hướng về phía cánh rừng xanh, vừa kể cho tôi về Dordogne bằng cái nhìn có phần hoài cổ. Ông gọi Dordogne là Périgord, cái tên cổ bắt nguồn từ người Gaulois “Pétrocores”, có nghĩa là dân tộc của Bốn Đạo Quân. “Périgord bây giờ được chia làm bốn vùng nhỏ, mang tên tương ứng với sản phẩm đặc trưng cho từng vùng. Périgord Vert, ở phía Bắc, xanh màu rừng dẻ. Périgord Blanc ở trung tâm, trắng màu vách đá vôi. Périgord Purpre ở phía Tây Nam, tím màu rượu vang và lá nho mùa thu. Périgord Noir, chỗ mình đang ở, phía Đông Nam, đen màu rừng sồi âm u và màu nấm truffe” – ông nói.

Mặc dù bị lãng tai, không nghe thấy tiếng tôi trả lời, ông tiếp tục kể cho tôi về cách ngày xưa người ta làm nhà trong vùng bằng đá vôi, lợp mái bằng đá phiến, về những khoảng rừng ông trồng, về mấy đõ ong ông nuôi lấy mật, về việc vài năm nay ong mật mất mùa vì bị một loại ong bắp cày đến từ Trung Quốc tấn công. Ông quay sang nhìn tôi, hấp háy mắt, và cả hai cùng phá lên cười.

Vùng Périgord Noir là cái nôi của hàng trăm lâu đài và những ngôi làng đẹp nhất nước Pháp. Trong số đó có Domme. Tôi yêu Domme ngay từ lần đầu đặt chân đến đây vào một buổi chiều thu vàng rực

Domme giản dị trong ánh nắng xiên. Nắng in bóng lá của những giàn nho trước thềm lên mặt tiền những ngôi nhà xây bằng đá vôi màu vàng dịu. Từ trung tâm làng, mấy con ngõ nhỏ được xây từ thế kỉ XIII đan vào nhau hình ô bàn cờ. Trục đường chính lác đác một vài quán ăn, cửa hàng bán đồ lưu niệm và đặc sản địa phương : pa-tê gan ngỗng, quả hồ đào (quả óc chó), thịt vịt hầm…

Domme nhuốm đẫm màu hoài niệm. Đức tin và sự tuyệt vọng của những người lính Thập Tự Chinh từ đầu thế kỉ XIV còn vương lại trên những bức tường đá trong hai tòa tháp nằm bên cổng thành “Porte des Tours”. Khi đế chế của những Hiệp sĩ dòng Đền sụp đổ, bảy mươi hiệp sĩ cuối cùng bị giam trong tháp trong hơn mười năm. Họ không ngừng khắc hình Chúa, thánh giá, chén thánh lên tường, cho đến khi không còn ai sống sót. Chiến tranh Anh-Pháp nổ ra ngay sau đó, làm Domme mang trên mình nhiều vết thương của cuộc chiến kéo dài hơn 100 năm. Trong khoảng thời gian ấy, ngôi làng không ngừng bị chuyển giao từ chiến tuyến này sang bờ lũy kia, trước khi trở lại tay người Pháp vào giữa thế kỉ XV.

Domme giấu trong mình nhiều bí mật. Ngay bên dưới ngôi làng và tòa thành cổ, sâu hai mươi mét trong lòng đất, là một hệ thống hang động trải dài 450 mét – lớn nhất vùng Périgord. Đến tận đầu thế kỉ XX, người ta mới phát hiện ra và lần đầu bước chân vào thế giới kì ảo tạo ra bởi hàng nghìn thạch nhũ ở một nơi không ai ngờ tới.

Tuy nhiên, nếu chỉ có những con ngõ nhỏ đáng yêu, cùng âm hưởng quá khứ buồn và một kho báu tự nhiên độc đáo, Domme có lẽ sẽ không quyến rũ được tôi đến vậy. Dưới ánh chiều tà, tôi tiến sát về phía bức tường thành của Domme, nơi những tia nắng cuối ngày đang cố len qua tán lá thu. Tim tôi như ngừng đập. Đẹp quá! Hình như mặt trời đang nhón tay vẽ nên bức tranh phong cảnh đẹp nhất tôi từng được thấy. Hàng trăm mét phía dưới kia, dòng Dordogne uốn mình trong một thứ ánh sáng màu vàng cam mê mị. Mấy vườn hồ đào hai bên bờ sông xen kẽ với những cánh đồng xanh đã gặt, chỉ còn lác đác vài cuộn rơm tròn, trải bóng dài lê thê. Tôi nheo mắt nhìn về phía xa, vách đá trắng dựng đứng của La-Roque-Gaillac và lâu đài Beynac, hai trong số mười ngôi làng đẹp nhất nước Pháp của vùng Périgord, ẩn hiện trên nền núi xanh. Từng nét của thung lũng hiện lên hài hòa, hệt như phong cảnh làm nền cho nụ cười nàng Monna Lisa trong bức tranh nổi tiếng của Da Vinci. Dọc theo bờ thành của Domme, quang cảnh phía dưới biến đổi từng bước một, góc nào cũng đẹp, cũng nên thơ, cũng mê hoặc lòng người làm tôi không thể dời mắt.

Trong thoáng chốc, luồng không khí trầm mặc ban nãy của Domme đã đuổi kịp tôi, hòa lẫn với niềm vui vô bờ bến. Tôi bỗng đắm chìm trong một không gian man mác buồn mà yên bình đến kì lạ. Nó vừa nhẹ nhàng, vừa dịu êm như chính dòng Dordogne đang mải miết chảy về phía mặt trời.

Chúng tôi chỉ dời đi khi nắng không còn chạm tới tháp chuông cao nhất làng. Đường về xuyên rừng trong bóng tối mịt mùng làm tôi thoáng sợ, nhưng trong lòng còn mãi hân hoan với những gì mình vừa thấy. Nhất định tôi sẽ trở lại đây nhiều lần nữa, vì một phần trái tim tôi đã bị bỏ quên ở Domme mất rồi.

Vài nét về Dordogne :

Tỉnh Dordogne có năm con sông chảy qua, gồm Dordogne (con sông cùng tên), sông Vézère, sông Isle, sông Auvézère và sông Dronne. Mỗi thung lũng sông là một thế giới độc đáo đầy màu sắc, trong đó nổi bật nhất là thung lũng sông Dordogne và sông Vézère. Nếu như thung lũng sông Dordogne tập trung hàng trăm tòa lâu đài cổ kính, hưng thịnh trong thời trung cổ, thung lũng sông Vézère là nơi ghi dấu sự hiện diện của con người từ cách đây 400 000 năm. Từ năm 1979, các di tích và tranh vẽ hang động của người tiền sử trong thung lũng đã được UNESCO xếp hạng di sản văn hóa thế giới.

Cuộc chiến tranh 100 năm giữa hai vương quốc Anh-Pháp đã thay đổi hoàn toàn bộ mặt vùng Périgord. Vốn là vùng địa đầu chiến tuyến, hơn một nghìn lâu đài, pháo đài được hai bên xây dưng. Còn hơn 600 công trình sót lại đến ngày nay, trong đó có 42 lâu đài mở cửa cho khách thăm quan.

Bạn có thể tải miễn phí quyển tạp chí 130 trang giới thiệu rất kĩ và hay về vùng Périgord tại đường dẫn :  http://www.perigorddecouverte.com/

Gợi ý cho một hành trình cuối tuần ở Périgord Noir:

Tỉnh Dordogne rất rộng, chủ yếu là đường rừng núi, không thể thăm quan hết chỉ trong hai ngày cuối tuần. Nếu bạn đến đây lần đầu, chỉ nên tập trung trong khu vực Périgord Noir, nơi có những lâu đài và ngôi làng đẹp nhất.

 Ngày thứ nhất : Lâu đài Milandes – lâu đài Castelnaud-la-Chapelle – vườn Marqueyssac.

Làng Castelnaud-la-Chapelle, cùng với hai lâu đài Milandes và Castelnaud-la-Chapelle nằm trên địa phận của mình, cùng vườn Marqueyssac, nằm trong số những điểm “the must see” của vùng Dordogne.

Lâu đài Milandes :  là một trong những lâu đài được khách du lịch thăm quan nhiều nhất vùng Périgord Noir, mang vẻ đẹp nhẹ nhàng, nữ tính. Khu vườn rộng và mát, có nhiều góc ảnh đẹp cho bạn thong thả dạo chơi vào buổi sáng.  Website.

Lâu đài Castelnaud-la-Chapelle : được xây dựng từ thế kỉ XII, bảy lần bị chiếm đóng bởi quân Anh trong chiến tranh 100 năm, là lâu đài/pháo đài trọng điểm quan trọng nhất của vùng Périgord Noir. Từ đây, bạn có thể ngắm cảnh bao quát siêu đẹp của sông Dordogne cũng như lâu đài Beynac và những ngôi làng trong vùng.  Website.

Vườn Marqueyssac : là “khu vườn treo”, nằm ở độ cao 130 mét phía trên sông Dordogne. Từ đây, phong cảnh tuyệt đẹp của thung lũng sông, lâu đài Castelnaud, lâu đài Beynac và cả Domme, La-Roque-Gaillac sẽ hiện ra trước mắt. Nếu có dịp đến Dordogne tối thứ 5 hàng tuần, trong hai tháng 7 và 8, đừng quên đến Marqueyssac để chiêm ngưỡng khu vườn đẹp huyền ảo dưới ánh sáng dịu dàng của 2000 ngọn nến.  Website

Ngày thứ nhì : Beynac-et-Cazenac – Sarlat-la-Canéda – Domme.

Buổi sáng đến Beynac-et-Cazenac : Beynac là ngôi làng nổi tiếng nhất vùng Dordogne, nổi bật với vẻ cổ kính, và tòa lâu đài ở vị trí cao nhất, đẹp như tranh vẽ. Tuy nhiên, cũng vì nổi tiếng, rất nhiều khách du lịch đến Beynac. Muốn được tận hưởng gian tĩnh mich vốn có của một ngôi làng cổ, bạn nên đến thật sớm (trước 9h sáng). Đừng đi xe ô tô vào làng mà hãy đỗ xe ở bãi đỗ ngay cạnh bờ sông (Giá vé đỗ xe 2.5€/1h, 3€/2h, 3.5€/3h, 4€/4h và 5€/cả ngày).
Nếu ở đây vào chủ nhật và thích đi chợ quê, trên đường đi Sarlat, bạn có thể ghé Saint Cyprien để mua những đặc sản địa phương tươi ngon và rất rẻ. Ví dụ như : pa-tê gan (foie-gras), dầu hồ đào, mật ong rừng, các loại xúc xích khô. Mùa hè có dâu tây rất thơm ngon, mùa thu có nấm cèpe.

Buổi trưa đến Sarlat-la-Canéda : Sarlat là thành phố “lớn” duy nhất vùng Périgord Noir. Thành phố cổ vô cùng duyên dáng. 80% phim về thời Trung Cổ ở Pháp được quay tại Sarlat. Tuy nhiên, nếu không thích đám đông, bạn nên tránh đến đây vào ngày thứ 7 – ngày họp chợ.
Nếu đến đúng giờ ăn trưa, bạn có thế dừng chân ở một số quán ăn ở Sarlat. Hầu hết các quán ăn đều giới thiệu đặc sản Périgord gồm khai vị bằng pa-tê gan, bữa chính bằng các món liên quan đến vịt như thăn vịt nướng hay đùi vịt kho, tráng miệng bằng bánh hồ đào, hoặc kem dâu. Nằm giáp với thủ đô rượu vang – Bordeaux, rượu vang Dordogne, cụ thể là phía Bergerac cũng rất ngon và đặc biệt hợp để uống kèm các món ăn trong vùng. Tại các quán ăn, bạn có thể gọi rượu theo chai, nửa chai, hoặc theo chén 200 ml. Pa-tê gan uống với rượu vang trắng hơi ngọt một chút, các món thịt vịt uống với vang đỏ. Đừng ngại hỏi người phục vụ tư vấn bạn chọn rượu phù hợp với món ăn đã gọi.

Nếu có dịp ngủ lại Sarlat, bạn đừng quên dành một ít thời gian đi dạo trong thành phố vào buổi tối. Hệ thống chiếu sáng của Sarlat được giữ lại đúng kiểu truyền thống : đèn đốt bằng ga. Ánh đèn dìu dịu, lan tỏa trong không gian tĩnh mịch của khu phố cổ, cực kì lãng mạn.