Thiếu máu não tạm thời là gì?

Bác sĩ Robert và cộng sự (Đại học Yard, Mỹ) đã theo dõi các bệnh nhân bị thiếu mãu não tạm thời (TMNTT) trong 5 năm thấy 33% dẫn đến nhồ máu não. Tìm hiểu bệnh sử của các bệnh nahn6 nhồ máu não, tác giả thấy có 40% đã bị ít nhất 1 lần TMNTT (ở những bệnh nhân không được điều trị dự phòng)

Qua đó, chúng ta có thể thấy tầm quan trọng của việc phát hiện và điều trị sớm ở người có biểu hiện TMNTT

CƠ CHẾ GÂY TMNTT

Gồm 2 cơ chế: Cơ chế huyết động và cơ chế vi tắc nghẽn mạch

Cơ chế huyết động:

Cơ chế huyết động giải thích cơn TMNTT bằng sự giảm khối lượng máu qua não đột ngột do các guyên nhân như: tụt huyết áp, suy tim, hẹp động mạch cảnh, loạn nhịp tim, hẹp hoặc chèn ép các động mạch trước não (động mạch cảnh trong, động mạch đốt sống)....

Thoái hóa đốt sống cổ có thể là nguyên nhân chèn ép vào động mạch đốt sống.

Cơ chế vi nghẽn tắc mạch:

Đây là cơ chế chủ yếu gây nên TMNTT, nhất là ở hệ động mạch cảnh trong – hệ động mạch chiếm vai trò quan trọng trong dẫn máu đi nuôi não. Do những cục tắc nghẽn nhỏ di chuyển từ các động mạch trước não, có thể từ tim hoặc từ các mạch máu khác ở ngoại vi lên não và làm tắc một nhánh náo đó của động mạch não, nhưng chỉ gây thiếu máu tạm thời ở khu vực đó, sau 1 thời gian ngắn, tuần hoàn não khu vực đó được phục hồi nhanh chóng, có thể do cục nghẽn được tiêu đi, di chuyển đi hoặc khu vực đó được các động mạch xung quanh cung cấp máu bổ sung.

Cục tắc nghẽn có thể là:

- Mảng xơ vữa động mạch: Thành phần chủ yếu là Cholesterol ở những người bị rối loạn mỡ máu, lượng cholesterol xấu trong máu tăng cao gây lắng đọng vào thành động mạch, làm hẹp thành động mạch, đặc biệt là động mạch cảnh trong. Dạng này không thể tự tiêu được.

- Cục máu đông hay cục huyết khối:  vì dòng một nguyên nhân nào đó khiến máu chảy chậm (suy tim...), đông đặc (mất nước) hoặc tổn thương thành mạch (xơ vữa động mạch), làm tiểu cầu kết dính lại với nhau =>> tạo thành huyết khối trong lòng mạch. Huyết khối này có thể bám vào lòng thành mạch hoặc liên tục di chuyển trong lòng mạch và lớn dần lên, khi đạt tới một đường kính nhất định và lọt vào một vị trí hẹp của động mạch sẽ làm tắc động mạch tại vị trí này.

ĐIỀU TRỊ

Bản thân cơn thiếu máu não cục bộ tạm thời (TMNCBTT) không điều trị cũng có thể tự hồi phục, nhưng nếu được điều trị kịp thời chắc chắn hồi phục triệu chứng sẽ nhanh hơn, vì vậy việc dùng thuốc tăng cường tuàn hoàn não để điều trị triệu chứng cũng rất cần thiết. Tuy nhiên quan trọng hơn là điều trị để hạn chế tái paht1 cơn khác và hạn chế hoặc ngăn chặn xảy ra nhồi máu não gây thiếu máu não vĩnh viễn (Tai biến mạch máu não)