Bí quyết "thoát hiểm" cho người bị tăng huyết áp

Bệnh tăng huyết áp rất nguy hiểm

Bệnh tăng huyết áp dễ gây ra các biến chứng tim mạch nguy hiểm như: nhồi máu cơ tim, thiểu năng động mạch vành, suy tim; tai biến mạch máu não; biến chứng về thận; biến chứng về mắt, có thể dẫn đến mù lòa, tử vong.

Tăng huyết áp (THA) nguy hiểm như thế, nhưng có nhiều người dù đã bị tăng huyết áp nặng nhưng vẫn không biết mình mắc bệnh, cho đến khi đột ngột bị tai biến mạch não, liệt, hôn mê.

Theo một nghiên cứu ở nước ta cho thấy: khoảng 70% người bệnh không biết mình bị THA; còn trong số những bệnh nhân biết bị tăng huyết áp cũng chỉ có 11,5% người được điều trị; chỉ khoảng 19% bệnh nhân được khống chế huyết áp đạt yêu cầu.

Tuân thủ điều trị sẽ giảm tử vong và tàn phế

Nếu bệnh nhân có hiểu biết về bệnh, điều trị nghiêm túc theo chỉ định của bác sĩ, sẽ giảm được huyết áp, ngăn chặn đáng kể tỉ lệ tử vong và tàn phế do các biến chứng THA gây ra. Các nhà chuyên môn cho biết: cứ giảm được 10mmHg huyết áp tâm thu, sẽ giảm được khoảng 30% nguy cơ tử vong do bệnh tim mạch và 40% nguy cơ tử vong do tai biến mạch não.

Tránh sai lầm sau đây: nhiều bệnh nhân sau một đợt điều trị thấy huyết áp ổn định thì lại ngưng thuốc. Việc ngừng thuốc như vậy rất nguy hiểm, bởi nó sẽ gây ra tình trạng huyết áp tăng cao đột ngột khi gặp stress, mất ngủ, uống cà phê, uống trà đặc, uống rượu bia…Vì vậy bệnh nhân mắc bệnh tăng huyết áp cần nhớ kỹ: không bao giờ ngưng thuốc điều trị.

Trời lạnh làm tăng huyết áp

Khi trời lạnh thì các mạch máu co lại làm tăng huyết áp. Thời điểm bệnh nhân ngủ dậy, ra khỏi chăn ấm là lúc dễ bị nhiễm lạnh, sau đó đi vệ sinh lại thêm một lần mất nhiệt, cơ thể lạnh hơn nữa khiến cho mạch máu co lại, huyết áp tăng đột ngột. Tình huống này dễ gây ra các biến cố như vỡ mạch máu não, co mạch gây nên cơn đau thắt ngực, nhồi máu cơ tim và tử vong.

Do đó trong những ngày trời lạnh, bệnh nhân THA khi ngủ dậy cần làm như sau: thức giấc, nằm yên trên giường, thở đều và sâu bắng cách thở bụng trong khoảng 5 phút. Cách thở: hít vào từ từ đếm 1,2,3,4,5 đồng thời phình bụng lên. Sau đó thở ra từ từ cũng đếm từ 1,2,3,4,5. Làm như vậy để giảm huyết áp. Nếu vào ngày trời rét thì đội thêm mũ lên đầu, quàng khăn vào cổ để giữ ấm cho cơ thể. Sau đó xoa mặt cho nóng lên. Ngồi dậy thở đều khoảng 30 giây rồi mới đứng lên và đi khỏi giường.

Cấp cứu ngay khi có dấu hiệu nguy hiểm

Các dấu hiệu do biến cố tim mạch gồm: đau thắt ngực hoặc cảm giác khó chịu vùng ngực; khó thở kèm hoặc không kèm với tức ngực; vã mồ hôi, buồn nôn, hay nhức đầu.

Các dấu hiệu cảnh báo tai biến mạch máu não: đột ngột tê (hay yếu) một bên mặt, tay hoặc chân; đột ngột choáng, nói khó; đột ngột đau đầu dữ dội không rõ nguyên nhân...

Khi bệnh nhân hay người nhà phát hiện các dấu hiệu này cần đưa ngay bệnh nhân đến bệnh viện để cấp cứu.

BS Trần Thanh Tâm