Lễ hội của người Hà Nhì đen là di sản văn hóa phi vật thể

Theo bà Sùng Thị Mai, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân huyện Bát Xát, Khô già già là lễ hội cầu mùa lâu đời và lớn nhất của dân tộc Hà Nhì đen, được tổ chức vào giữa năm (bắt đầu vào ngày Thìn - ngày con rồng), kết thúc vào ngày Thân (ngày con khỉ) tháng Sáu âm lịch hằng năm. Lễ hội thể hiện đặc trưng tín ngưỡng thờ thần nông nghiệp, thờ thần rừng, thần nước, thần đất, thần tình duyên của cộng đồng người Hà Nhì, cầu mong cho mùa màng bội thu, chăn nuôi phát triển, con người khỏe mạnh, cuộc sống ấm no, hạnh phúc.

Lễ hội Khô già già của dân tộc Hà Nhì gồm nhiều nghi thức và các trò chơi dân gian phổ biến, nhưng không thể thiếu được nghi lễ quan trọng là mổ trâu hiến tế thần linh. Sau nghi thức này, thịt trâu sẽ được chia đều cho các gia đình trong làng mang về làm lễ cúng tổ tiên, cầu mong tổ tiên bảo vệ gia đình, bảo vệ con cháu có cuộc sống tốt hơn. Tham gia buổi lễ, mỗi gia đình lập một mâm để rước từ nhà ra rừng góp với làng bày tỏ lòng thành kính, biết ơn sâu sắc đến các đấng thần linh, luôn theo sát cuộc sống và che chở, phù hộ cho dân làng.

Lễ hội hàm chứa tín ngưỡng, văn hóa sâu sắc, được trao truyền từ đời này qua đời khác, gắn kết các gia đình, thành viên trong cộng đồng dân tộc Hà Nhì đen ở vùng cao với nhau.