Làm phim quảng cáo: Nghề đòi hỏi sự sáng tạo liên tục

Cạnh tranh khốc liệt

Theo một chuyên gia đã có 10 năm kinh nghiệm trong nghề thì: “Thị trường làm phim quảng cáo cho đến thời điểm này thực sự rất cạnh tranh vì nhiều người cho rằng lợi nhuận không hề nhỏ, nên có rất nhiều Production House (PH - thuật ngữ chỉ các công ty sản xuất phim quảng cáo) mở ra như nấm. Miếng bánh giờ phải chia cho cả trăm chứ không còn là 10 như xưa. Điều đó cũng dẫn đến sự phá giá và chất lượng sản phẩm đi xuống. Vì khách hàng bắt đầu có nhiều lựa chọn và đòi hỏi yêu sách gắt gao hơn. Cũng vì có quá nhiều PH nên cung nhiều hơn cầu, khách hàng càng có giá hơn”.

Anh Thanh Tòng cũng nhận định, thị trường đang phát triển quá nhanh về số lượng nên lỗ hổng về chất lượng là điều tất yếu. “Nhiều bạn sau khi rời các PH lớn quyết định ra lập công ty riêng. Việc mở ra không sai nhưng cái sai lớn nhất là mức giá bao nhiêu họ cũng chấp nhận. Nhưng bản chất và quy luật thị trường, chất lượng sản phẩm sẽ sàng lọc, quyết định tất cả”, anh Tòng chia sẻ.

Quá trình cạnh tranh cũng dẫn đến những rủi ro. Có những trường hợp TVC sản xuất ra khách hàng không chấp nhận vì không đúng với ý tưởng, yêu cầu đề ra ban đầu khiến các công ty chịu thiệt hại. Không ít trường hợp các PH tự phá sản khi không thể trụ vững trước sức ép thị trường.

Tiêu chí hay, hấp dẫn, xuất sắc của TVC quảng cáo phụ thuộc nhiều yếu tố nhưng kinh phí thực hiện là tối quan trọng. Mỗi mức giá sẽ cho những phim hoàn toàn khác nhau. Anh Thanh Tòng khẳng định: “Phim quảng cáo có nhiều đặc thù, đòi hỏi tính chuyên môn cao, phức tạp và công phu. Từ ý tưởng cho đến việc thuê máy móc thiết bị và đặc biệt khâu hậu kỳ, ai làm và làm ở đâu đều phụ thuộc vào chi phí. Nhiều ý tưởng tốt nhưng kinh phí hạn chế cũng không thể cho ra sản phẩm như mong đợi”. Một TVC quảng cáo sau khi được duyệt ý tưởng và kinh phí thường mất 3 tuần thực hiện. Nếu tính tổng thời gian chung, có thể kéo dài đến vài tháng.

Hiện nay cũng tồn tại một thực tế nhiều nhà sản xuất trong nước không thuyết phục được khách hàng nên nhiều TVC vẫn được thực hiện ở các nước như: Thái Lan, Singapore, Hàn Quốc, Nhật Bản, Malaysia... Anh Thanh Tòng cho rằng tỷ lệ này chỉ chiếm khoảng 10%, nguyên nhân bởi chúng ta đang thiếu những chuyên viên giỏi về hậu kỳ để có thể đáp ứng yêu cầu rất cao từ khách hàng về mỹ thuật lẫn kỹ thuật.

Có phải nghề hốt bạc?

“Đây là nghề hay, nếu làm tốt dễ kiếm tiền” - là lời chia sẻ của ông Lương Đình Dũng. Đạo diễn Giang Thanh cũng cho biết đây là nghề tương đối thu hút giới trẻ vì thu nhập cao và khá ổn định. Anh Thanh Tòng cũng khẳng định đây là nghề có thu nhập tốt nếu làm được, làm đúng và làm giỏi. Tuy nhiên, anh cho biết: “Nghề này không thể nào dựa vào sự ăn may và cũng không dễ kiếm tiền như mọi người vẫn nghĩ. Do đặc thù nghề phản ánh bề mặt nền kinh tế nên luôn sôi động và thu hút”. Một đạo diễn khác thì cho rằng: “Quan trọng là làm gì cũng cần phải có tâm và đầu tư nghiêm túc thì sản phẩm mới chất lượng được. Nhiều khi mình thấy ngon ăn nhảy vô, vô tình làm hỏng hết cả một đường dây và chính các PH đang tự giết nhau”.

Nghề quảng cáo tại Việt Nam hiện đang còn nhiều tồn tại. Ngoài sự phát triển quá nhanh, cơ chế và chính sách chưa hoàn thiện cũng là một trở ngại không nhỏ. Một điểm rất đáng chú ý liên quan đến vấn đề đào tạo nguồn nhân lực. Hiện chúng ta chưa có cơ sở đào tạo chính quy và bài bản, các bạn trẻ làm nghề ngoài đam mê còn theo trào lưu, không xác định hướng đi lâu dài nên dễ thất bại. “Tôi nghĩ cần có sự liên kết với các trường nổi tiếng trên thế giới để biết mình nên và không nên làm gì. Hiện thực trạng đào tạo khá tự phát, thiếu nền tảng cơ bản”, anh Thành Tòng cho biết.

Hiện nay, mức giá làm phim quảng cáo cũng rất đa dạng. Theo anh Lộc Trần, mức trung bình dao động từ 25.000 USD đến 50.000 USD (tương đương 500 triệu đến 1 tỷ đồng) cho một sản phẩm tùy theo yêu cầu của khách hàng. Anh Thanh Tòng đưa ra con số từ 30.000 USD đến 100.000 USD (600 triệu đến 2 tỷ đồng) và ngày càng có nhiều TVC vượt mức 2 tỷ đồng. Anh từng thực hiện TVC có giá lên đến 4 tỷ đồng. Riêng với công ty của ông Lương Đình Dũng, có TVC đạt mức 7 tỷ đồng. Trong khi đó, với đạo diễn Giang Thanh, các TVC chị từng thực hiện thường có mức 200 đến 500 triệu đồng.

Theo Văn Tuấn