Vì sao cánh đồng lớn… chưa lớn?

Nói về vấn đề này, ông Lê Minh Trượng - Phó Tổng Giám đốc Công ty Lương thực miền Nam, thông tin: “Kinh phí đầu tư đầu vào các CĐL của DN không phải là nhỏ. Thế nhưng, khi có tác động về giá lúa tăng so với hợp đồng thì họ lại bán cho thương lái bên ngoài nên DN rất khó thu hồi vốn. Ngoài ra, cơ sở hạ tầng giao thông của nhiều vùng sản xuất chưa thuận lợi, làm gia tăng chi phí vận chuyển khiến giá thành đội lên (từ 200-300 đồng/kg lúa)”.

Ngoài ra, hiện tại có một nghịch lý là DN kinh doanh gạo nội địa có thương hiệu thì phải chịu thuế VAT (thuế giá trị gia tăng) 5%, trong khi các nhà phân phối bán gạo lẻ thì không phải chịu thuế. Bên cạnh đó, Chính phủ đã ban hành nhiều chính sách để khuyến khích đầu tư vào nông nghiệp nhưng DN và ND khó tiếp cận nguồn vốn vay từ ngân hàng, mà chủ yếu do vướng thủ tục hành chính.

Cần xây dựng hệ thống dự báo

“Trong xây dựng CĐL cần tăng cường công tác huấn luyện, tập huấn một cách thực tế để nâng cao kiến thức sản xuất, kinh doanh, cũng như kiến thức về tham gia liên kết sản xuất, tiêu thụ nông sản cho người lao động, đặc biệt là ND” - ông Hà Minh Triều – Giám đốc Hợp tác xã Phước Trung (xã Trường Long Tây, huyện Châu Thành A, tỉnh Hậu Giang) nêu ý kiến.

Nói về kết nối giữa DN và ND, ông Lê Văn Bảnh - Cục trưởng Cục Chế biến nông lâm sản và nghề muối (Bộ NNPTNT), cho rằng: Cần phải củng cố và phát triển các hợp tác xã và tổ hợp tác vì đây chính là cầu nối giữa ND và DN. Đặc biệt, cần quan tâm hỗ trợ kết cấu hạ tầng, chuyển giao khoa học kỹ thuật, xây dựng vùng sản xuất đủ điều kiện an toàn thực phẩm hoặc sản xuất đạt tiêu chuẩn VietGAP, xây dựng nhãn hiệu thương mại, chỉ dẫn địa lý…phục vụ cho việc đưa sản phẩm tham gia vào các kênh phân phối như: Siêu thị, trung tâm thương mại cho hợp tác xã hoặc tổ hợp tác sản xuất.

Ông Trần Thanh Nam – Thứ trưởng Bộ NNPTNT, cho rằng: Chúng ta cần xây dựng hệ thống thông tin, dự báo về sản xuất và thị trường, thống nhất từ T.Ư đến địa phương để hỗ trợ các tổ chức, cá nhân định hướng sản xuất kinh doanh trong nông nghiệp. Đồng thời, tiếp tục tham mưu, đề xuất về các nội dung quản lý nhà nước có liên quan trong xây dựng quy hoạch, kế hoạch, tiêu chí CĐL để từng bước hoàn thiện và phát triển bền vững.

“Bộ NNPTNT sẽ tiếp tục kêu gọi đầu tư phát triển các mô hình kinh tế tập thể; kiến nghị ngành ngân hàng có hướng hỗ trợ, giải quyết khó khăn cho DN về vốn đầu tư sản xuất. Mặt khác, sẽ phối hợp với Bộ Công Thương hướng dẫn cụ thể trong vấn đề xây dựng vùng nguyên liệu xuất khẩu gạo nhằm hạn chế tình trạng DN tham gia thực hiện CĐL theo kiểu hình thức” – Thứ trưởng Nam nhấn mạnh.