Thúc thủ trước hàng ngoại giá cực rẻ

Còn rất nhiều vấn đề cần được giải quyết để phòng vệ thương mại (PVTM) được sử dụng hiệu quả ở Việt Nam nhằm bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của các doanh nghiệp (DN) trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng.

Trao đổi với Pháp Luật TP HCM, TS Nguyễn Thị Thu Trang, Giám đốc Trung tâm WTO và Hội nhập Phòng thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), đã nhấn mạnh như trên. Bà Trang nói: “Quá trình hội nhập kinh tế quốc tế của Việt Nam đang ngày càng đi vào chiều sâu. 

Không ít hàng hóa nhập khẩu đã được bán với giá thấp kỷ lục, thậm chí được cho là giá “hủy diệt” tại Việt Nam. Những hiện tượng này đã và đang gây ra những thiệt hại nặng nề cho các DN Việt Nam và lâu dài có thể ảnh hưởng tới triển vọng của các ngành sản xuất trong nền kinh tế”.

Đối thủ ra đòn 19 lần, Việt Nam ra đòn một lần

- Thưa bà, vậy các DN đã sử dụng các biện pháp PVTM như thế nào để tự cứu mình?

- Các nước trên thế giới từ lâu đã biết tới các công cụ PVTM như chống bán phá giá, chống trợ cấp, tự vệ. Họ sử dụng hiệu quả các công cụ này để bảo vệ các DN của mình khỏi các hành vi cạnh tranh không lành mạnh từ hàng hóa nhập khẩu.

Trong những năm qua, hàng xuất khẩu Việt Nam đã bị các DN nước ngoài khởi kiện chống bán phá giá 70 vụ, kiện trợ cấp bảy vụ và một số vụ kiện áp dụng biện pháp tự vệ khác. Tổng số vụ dẫn tới áp dụng biện pháp PVTM là 46 vụ. Trong khi đó, DN Việt chỉ mới sử dụng các biện pháp PVTM vỏn vẹn bốn lần, trong đó có ba vụ kiện tự vệ và một vụ kiện chống phá giá.Tổng số vụ dẫn tới áp dụng biện pháp PVTM là hai vụ.

Như vậy có thể ví von rằng: Đối thủ ra đòn 19 lần trong khi Việt Nam chỉ ra đòn một lần. Còn ra đòn thành công thì họ hạ nốc ao chúng ta 23 lần, ta hạ nốc ao họ được một lần.

- Có ý kiến cho rằng không phải DN nào cũng đủ điều kiện để sử dụng các biện pháp PVTM. Bà nghĩ sao về điều này?

- Ở cả bốn vụ việc PVTM của Việt Nam thì trong số các nguyên đơn luôn có ít nhất một DN có vị trí độc quyền hoặc thống lĩnh thị trường. Thực tế này có lẽ không quá khó lý giải bởi thường thì các DN có thị phần lớn (thống lĩnh) là các DN mạnh, có đủ năng lực để theo đuổi các thủ tục phức tạp cũng như có đủ nguồn lực để “đầu tư” vào vụ kiện.

Rất tiếc, điều này cũng đồng nghĩa với việc công cụ PVTM hiện vẫn đang là công cụ của “nhà giàu”, chưa phải là công cụ để bảo vệ quyền và lợi ích của các DN nhỏ, vốn là những chủ thể phải chịu tác động mạnh nhất từ các hành vi cạnh tranh không lành mạnh của hàng hóa nước ngoài tại Việt Nam.

Doanh nghiệp sản xuất thép kêu cứu trước tình trạng lách thuế của thép Trung Quốc.