Nông sản Việt Nam dồn ứ, hàng tạm nhập tái xuất thông vèo vèo

Tất cả do Bộ Công thương và tỉnh Lào Cai cho hàng tạm nhập tái xuất đi qua cửa khẩu phụ Bản Vược (Bát Xát)...

Các DN XNK nông sản kêu trời không thấu

Như báo NNVN đã phản ánh từ tháng 6, Bộ Công thương và UBND tỉnh Lào Cai cho phép 16 DN được phép tạm nhập tái xuất qua cửa khẩu Mường Khương và cửa khẩu phụ Bản Vược (Bát Xát) đã chiếm hết lối đi của DN XNK nông sản Lào Cai.

Điều này khiến hàng chục ngàn tấn nông sản do nông dân Việt Nam SX mà các DN này đã thu mua vận chuyển lên Lào Cai chờ XK sang TQ qua lối mở Bản Vược, chủ yếu là đường, cao su, gạo... nay đang bị dồn ứ tại các kho hàng của DN từ hai tháng nay.

Ngày 3/7 có 10 DN XNK Lào Cai cùng ký vào văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ, Bộ Công thương, Bộ NN-PTNT và tỉnh Lào Cai đề nghị các DN xuất khẩu hàng tạm nhập tái xuất sang Trung Quốc đi qua cửa khẩu quốc tế, dành cửa khẩu phụ và lối mở cho các DN xuất khẩu hàng nông sản của Việt Nam.
Bộ NN-PTNT, Hiệp hội Mía đường Việt Nam và nhiều DN XK đường đã có công văn gửi Bộ Công thương phản ánh việc cho phép hàng tạm nhập tái xuất qua cửa khẩu phụ sẽ ảnh hưởng tới việc XK đường và các nông sản trong nước. Ngày 8/8 Bộ Công thương ban hành công văn số 7552/BCT-XNK, khiến các DN XNK Lào Cai ngã bổ chửng, vì tiếng “kêu cứu” của các DN này đã không thấu tới trời.

Theo công văn này thì Bộ Công thương chỉ tạm ngừng việc cấp phép tái xuất đường qua các cửa khẩu phụ, kể cả các DN tỉnh Lào Cai đã lựa chọn, còn các DN đã được cấp phép trước ngày ban hành công văn 7552/BCT-XNK thì vẫn tiếp tục thực hiện tái xuất theo thời hạn của giấy phép.

Thế có nghĩa là những kiến nghị của các DN XNK Lào Cai, Bộ NN-PTNT, Hiệp hội Mía đường Việt Nam coi như số 0.

Hàng tạm nhập tái xuất “chèn ép” hàng Việt Nam

Sáng 13/8 PV báo NNVN có mặt tại cửa khẩu phụ Bản Vược, chúng tôi thật sự kinh hoàng vì hàng trăm xe container đỗ dọc đường từ cầu Bản Vược đến tận bờ sông Hồng, ngay sát bờ sông cũng có hàng đoàn xe nối đuôi nhau đậu dọc mép nước đang chờ xuống hàng, dưới sông thì có hàng trăm chiếc thuyền sắt đậu san sát hai phía bờ sông của Việt Nam và Trung Quốc.

Cửa khẩu phụ Bản Vược trở nên nhỏ bé và chật cứng trước đoàn xe container. Để giải quyết tình trạng quá tải, tỉnh Lào Cai mở thêm một bãi đỗ xe chờ làm thủ tục thông quan cách cửa khẩu hơn một cây số.

Theo phản ánh của người dân ở đây và xác nhận của một số cán bộ Chi cục Hải quan Bát Xát, phía Trung Quốc chỉ nhập hàng từ khoảng 3 - 4 giờ chiều tới 11h30 đêm. Khi đó cửa khẩu Bản Vược mới thật sự sôi động.

Theo báo cáo của Văn phòng UBND tỉnh Lào Cai, kể từ tháng 6 đến ngày 4/8, hàng tạm nhập tái xuất đạt 88 triệu USD, với 1.589 container 40 feet; bao gồm 1.467 container đông lạnh, bông nguyên liệu 47 container, đường kính 26 container, lốp ô tô 30 container, hàng tạp hoá 16 container... Thu phí sử dụng bến bãi, mặt nước được 5,4 tỷ đồng.

Do lượng hàng tạm nhập tái xuất khổng lồ như vậy, lại chủ yếu dồn về cửa khẩu phụ Bản Vược, nên các DN XNK nông sản của Lào Cai bị chèn ép không có lối đi, cho nên việc XK cũng rất nhỏ giọt.

Bà Nguyễn Thị Bích Vượng - GĐ Cty TNHH Thương mại XNK Hưng Thịnh đứng ngồi không yên. Bà cho PV báo NNVN biết: Hiện Cty vay của ngân hàng hơn 12 tỷ, vay bên ngoài gần 20 tỷ, trong khi đó hàng của Cty đang chất đầy trong kho. Gạo 3.000 tấn, đường trắng 1.000 tấn, đã trả tiền mua của các nhà máy đường 2.000 tấn chưa dám chở lên. Tổng số tiền hàng hoá chưa XK được trên 60 tỷ đồng. Hiện nay một số bao đường đã có hiện tượng chảy nước, còn gạo thì phải thuê Cty thuốc sát trùng phun thuốc chống mọt. Cứ tình trạng như thế này thì Cty vỡ nợ là điều khó tránh khỏi...

Cty TNHH Thương mại tổng hợp Nghĩa Anh hiện đang tồn khoảng 5.000 tấn gạo, gần 4.000 tấn đường. Số hàng này đang nằm trong kho, trên các toa xe tàu hoả và trên các tàu thuyền..., phẩm cấp đang bị xuống từng ngày.

Bà GĐ Cty Nghĩa Anh đã hơn hai tháng nay vác đơn gõ cửa nhiều cơ quan từ tỉnh đến Trung ương phản ánh tình trạng khốn cùng của các DN XNK nông sản của Lào Cai, trong đó có DN Nghĩa Anh.

Có vì lợi ích nhóm?

Theo Hiệp hội Doanh nghiệp Lào Cai, hàng tạm nhập tái xuất phải đi qua cửa khẩu Quốc tế. Việc Bộ Công thương và UBND tỉnh Lào Cai cho hàng hoá tạm nhập tái xuất qua cửa khẩu phụ và lối mở là việc làm không bình thường.

Việc làm đó không tạo cơ hội cho hàng nông sản của Việt Nam XK thuận tiện, nhất là trong thời điểm hiện nay hàng trăm ngàn tấn đường của Việt Nam đang đầy ứ trong các kho, hàng chục ngàn tấn gạo đã thu mua của nông dân không bán được, đã tác động không nhỏ đến việc thu mua lúa gạo vụ sau.

Việc cho hàng tạm nhập tái xuất đi qua cửa khẩu phụ và lối mở chỉ mang lại lợi ích cục bộ cho một nhóm nhỏ còn hàng triệu hộ nông dân mong tiêu thụ được sản phẩm thì đây chính là cú đánh mạnh sau lưng họ.

Việc hàng tạm nhập tái xuất tại cửa khẩu phụ Bản Vược tại sao chỉ diễn ra từ 3 - 4 giờ chiều đến 11h30’ đêm? Theo nhiều người phản ánh, thì việc mở container cho hàng tạm nhập tái xuất XK sang TQ nhiều khi diễn ra sau 12 giờ đêm đến 2 - 3 giờ sáng. Trong lõi các mặt hàng đông lạnh là những thứ gì ai mà biết được khi mở container về đêm?

Liệu việc làm đó có tiếp tay cho buôn lậu không?

Tỉnh Lào Cai đang làm gì?

Trước sự kêu cứu thống thiết của các DN XNK Lào Cai và phản ánh của báo chí trong đó có báo NNVN, ngày 4/8 Văn phòng UBND tỉnh phát hành văn bản số 182/TB-VPUBND truyền đạt ý kiến chỉ đạo của ông Lê Ngọc Hưng - Phó chủ tịch UBND: Thống nhất tạm dừng hoạt động tái xuất mặt hàng đường kinh doanh tạm nhập tái xuất qua cửa khẩu phụ Bản Vược từ ngày 15/8/2014, trừ 5 DN đã được Bộ Công thương cấp giấy phép với tổng số 9.000 tấn đường được tiếp tục tái xuất đến hết ngày 30/9/2014.

Có phải đây là ngoại lệ mà tỉnh Lào Cai không dám qua mặt Bộ Công thương?

Ngày 13/8, VP UBND tỉnh Lào Cai tiếp tục ra văn bản số 196/TB-VPUBND truyền đạt ý kiến kết luận của Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lê Ngọc Hưng yêu cầu cửa khẩu phụ Bản Vược ưu tiên làm thủ tục, điều tiết giao thông, phương tiện và bốc xếp cho các DN XK các mặt hàng có lợi thế của Việt Nam, như đường, gạo, cao su...

Theo Nongnghiep.vn