Không mất tiền mua giống, công chăm sóc ít lại có giá trị kinh tế cao, vườn hòe nhà anh Phạm Văn Quý (Quỳnh Phụ, Thái Bình) trong 2 tháng vào mùa cho thu nhập hơn 100 triệu đồng.Mấy năm gần đây, khi dạo khắp làng quê Thái Bình, ngoài cánh đồng lúa bạt ngàn người ta còn thấy chi chít những cây hòe mọc lên xanh mướt. Theo một số người dân ở đây: "Chỉ một vài năm nữa, diện tích trồng hòe trên đất Thái Bình sẽ ngang bằng với diện tích trồng lúa".
Được giới thiệu đến thăm vườn chuyển đổi nhà anh Phạm Văn Quý (Quỳnh Xá, Quỳnh Phụ, Thái Bình), cả đoàn không khỏi choáng ngợp với một màu xanh của cây hòe. Anh Quý - chủ vườn này cho biết, tất cả diện tích chuyển đổi đất ruộng sang vườn ngoài ao cá rộng 3 sào Bắc Bộ anh dành để trồng hòe. Theo anh, cây hòe nhanh cho thu và hiệu quả kinh tế cao. Với hơn 100 gốc hòe, mỗi năm anh Quý thu về hơn 100 triệu đồng chỉ trong 2 tháng thu hoạch.
Cây hòe là cây dạng thân gỗ, cao tối đa và được trồng để lấy nụ hoa. Theo đông y, hoa hòe được gọi là hòe mễ (mễ là hạt gạo), ý nói vị thuốc từ hoa hòe, có kích thước bằng hạt gạo. Người ta thường thu hái hoa hòe ngay từ khi còn là nụ để làm thuốc. Mỗi kg nụ hòe khô tái chế được bán giá 150.000 - 200.000 đồng/kg.
Chị Lương Thị Hồng - vợ anh Quý phấn khởi thu hoạch hoa hòe cho biết, 2 năm trước anh cả vườn trồng ổi và ớt nhưng làm tốn công lại sâu bệnh, nên sau khi nghiên cứu thị trường, 2
vợ chồng quyết định chuyển đổi sang cây hòe.
Chị Hồng kể: "Cả vườn hòe không mất một đồng tiền giống nào. Ban đầu, anh Quý chọn 2 cây cho ra hoa sai nhất rồi chiết lấy cành. Chỉ chưa đầy 1 năm, không những ươm được hơn 100 gốc hòe thu nụ mà gia đình còn bán được mấy trăm cây con".
Cây con loại chiết cho năng suất cao hơn cây gieo từ hạt hay cây ghép cành. Hiện tại, mỗi cây con anh Quý bán giá 50.000 đồng. Tuy nhiên, mỗi năm chỉ chiết vào dịp tháng 8-9 hoặc ra giêng khi hết mưa phùn. "Giống hòe nhiều nhựa nên rất khó chiết, tỷ lệ thành công thấp. Do đó, khách mua phải đặt trước 1 năm mới có cây để bán. Trung bình khoảng 4 tháng sau khi chiết là cho ra cây con", anh cho hay.
Trồng hòe không tốn công chăm sóc lại ít sâu bệnh. Để chi phí mua đạm, thuốc sâu cho mỗi gốc hòe hết khoảng 30.000 - 40.000 đồng/năm nhưng tiền thu hoạch một cây tối đa đến 3 triệu đồng/năm.
Với hơn 100 gốc hòe trưởng thành, vào mùa, mỗi ngày anh Quý thu được 5 - 6kg hòe khô, thu về 1 - 1,5 triệu đồng/ngày.
Khi chùm hoa đã to, nụ đã cương to sắp bung hoa thì ngắt, nếu ngắt non hoặc hoa đã nở năng suất sẽ giảm.
Sau khi thu hái hoa hòe, người ta loại bỏ lá và tỉa thành các cành nhỏ để vò lấy nụ hoa.
Chị Hồng nhặt bỏ các cành con và lá còn sót lại, chỉ thu về nụ hòe nở đều.
Nụ hoa hòe sao phơi khô dùng để ép lấy tinh dầu làm thuốc. Cành hòe và hoa hòe nở to sắc lên uống giải nhiệt hoặc được tận dụng để cho bò ăn rất tốt cho hệ tiêu hóa.
Hòe được chấm chất lượng cao nhất khi nụ nở vừa gần bằng hạt gạo.
Sau khi thu được hạt hòe tươi người ta đem sao qua cho có mùi thơm và phơi khô.
Cứ 3kg nụ hòe tươi sau khi sao lên và phơi khô giòn được 1kg hòe khô.
Hòe nụ sau khi phơi khô có mùi thơm và màu vàng xanh. Mỗi kg khô có giá bán 140.000 - 160.000 đồng/kg, vào giai đoạn đỉnh điểm lên đến 200.000 đồng/kg.
Chưa đến 1 tuần thu hoạch chị Hồng đã có hơn 35kg hòe khô, bán giá 160.000 đồng/kg sẽ thu về được gần 6 triệu đồng.
Cây hòe do chính tay anh Quý chiết và trồng được 1 năm tuổi sai trĩu hoa. Anh cho biết, trong năm nay đã có rất nhiều khách đặt mua cây con, đơn hàng lên đến 500 cây.
Hàng ngày, có rất nhiều người đến thăm vườn hòe nhà anh Quý để học hỏi kinh nghiệm. Ông Vũ Đình Liểu, Chủ tịch hội người cao tuổi xã Đông Hải, huyện Quỳnh Phụ hồ hởi: "Cây hòe đang là cây trồng năng suất nhất ở tỉnh Thái Bình, là một trong những cây nông sản hàng đầu. Tôi đến học hỏi kinh nghiệm để phổ biến cho bà con làng xã tăng gia sản xuất".
Anh Nguyễn Duy Lành, chủ đại lý thu mua nụ hòe huyện Quỳnh Phụ cho biết, nghề thu mua cây hòe mang lại hiệu quả kinh tế cao. Theo anh, chỉ nụ hòe trồng ở đất thịt Thái Bình mới cho nhiều tinh dầu có giá trị cao. Sản lượng anh Lành thu mua hàng năm khoảng 100-150 tấn, riêng 2 năm trở lại đây lên đến 350 tấn/năm. "5 năm trước có cả thương lái từ Trung Quốc sang mua nhưng mấy năm trở lại đây, lượng hòe không đủ cung cho các nhà máy trong nước nên không có hàng xuất sang cửa khẩu", anh Lành cho hay.
Theo Zing.vn