Nông dân Đà Lạt đang phải bán đổ, bán tháo chè ô long nguyên liệu

Điêu đừng vùng chè "số một"

Nguyên liệu chè ô long Cầu Đất phục vụ chủ yếu cho các nhà máy sản xuất trà cao cấp đứng chân trên địa bàn của các đơn vị nước ngoài và trong nước như Công ty TNHH Hà Linh, Công ty TNHH Fusheng, Công ty TNHH HaiYih, Công ty cổ phần chè Cầu Đất... Tuy diện tích và sản lượng không lớn so với cả tỉnh nhưng vùng trà Cầu Đất có vai trò đặc biệt quan trọng vì đây là vùng nguyên liệu chè cao cấp tập trung của tỉnh để chế biến trà ô long xuất khẩu với các giống chè nhập ngoại như ô long, kim xuyên, thanh tâm, tứ quý, thúy ngọc... (tổng diện tích cây chè của Đà Lạt chỉ 500ha so với 24.000ha chè của cả tỉnh Lâm Đồng). Hơn thế, sản phẩm trà ô long Cầu Đất - Đà Lạt được đánh giá là có chất lượng cao nhất VN, còn hơn cả sản phẩm trà ô long của một vài vùng của một số nước truyền thống về trà ô long ở châu Á.

Mới đây nhất, Công ty TNHH Fusheng ra thông báo: “Hiện nay, ngành trà đang gặp nhiều khó khăn. Trước nhưng khó khăn đó, mặc dù Công ty đã rất cố gắng để duy trì thị trường, duy trì đầu ra cho trà thành phẩm nhưng Công ty lực bất tòng tâm. Vì vậy, Công ty quyết định thu hẹp quy mô sản xuất... Vì thế, Công ty xin chính thức thông báo: Bắt đầu từ tháng 1.2016, Công ty ngưng thu mua trà tươi từ các hộ nông dân. Trong thời gian tới, Công ty sẽ phát triển sang lĩnh vực trồng và chăm sóc lan vũ nữ...”.

Trong khi đó, cũng trong tuần qua, bởi sự cố GĐ Hà Thúy Linh đột ngột tử vong tại Trung Quốc (hiện chưa đưa được thi hài về Việt Nam) nên Công ty TNHH Hà Linh cũng đã buộc tạm ngưng thu mua chè nguyên liệu trong dân. Còn với Công ty cổ phần chè Cầu Đất trong suốt vài tháng qua đã gần như đóng cửa đầu vào nguyên liệu vì đang “thay ngôi đổi chủ” và đang nâng cấp hệ thống dây chuyền chế biến. Riêng với HaiYih, việc thu mua nguyên liệu chè ô long trong dân cũng không vượt quá giới hạn “liên kết” (chỉ vài chục hecta) bởi quy mô chế biến của đơn vị này không lớn.

Nông dân lao đao

Theo ông Hà Phước Ta, Bí thư Đảng ủy xã Xuân Trường (Đà Lạt), người dân Cầu Đất vốn có truyền thống trồng chè (cây chè được người Pháp đưa sang Cầu Đất vào năm 1927). Từ 1995 trở về trước (cuối những năm 20 thế kỷ trước), người trồng chè Cầu Đất - Xuân Trường gắn với Sở trà Cầu Đất (sau đó là Công ty chè Cầu Đất).

Bắt đầu từ cuối những năm 90, khi các giống chè Đài Loan (kim xuyên, thúy ngọc, ô long...) được nhập về và công nghệ chế biến cũng đã có nhiều thay đổi thì vùng trà Cầu Đất thực sự diễn ra một cuộc cách mạng trên cây chè: Không chỉ thay đổi giống mới mà quy trình trồng và chăm sóc cây chè cũng đã có nhiều đổi khác so với trước; và dĩ nhiên, sản phẩm được làm ra cũng khác, là các loại trà ô long để xuất khẩu sang Đài Loan, Trung Quốc... là chính.