Năm 2016, giá điện sẽ tăng lên bao nhiêu?

Trong cuộc họp công bố chỉ số giá tiêu dùng (CPI) do Tổng cục Thống kê tổng kết năm 2015 vừa tổ chức, ông Nguyễn Bích Lâm - Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê cho biết, chỉ số CPI cả năm 2015 chỉ tăng 0,63% so với cùng kỳ năm ngoái - mức tăng thấp nhất trong vòng 14 năm qua và thấp hơn rất nhiều so với chỉ tiêu 5% mà Quốc hội đã đề ra từ đầu năm.

CPI năm nay tăng thấp, theo ông Lâm là do giá của các mặt hàng năng lượng đã giảm mạnh, trong đó có giá dầu thô trên thế giới. Điều này đã tác động trực tiếp và gián tiếp khiến cho nhiều nhóm hàng trong nhóm hàng hóa tính CPI giảm mạnh, khiến chỉ số CPI giảm khoảng 1,2%.

Với mức tăng chỉ số giá tiêu dùng thấp như vậy, nhiều người lo ngại giá điện được điều chỉnh tăng để giảm tốc sự sụt giảm của chỉ số này. Và điều đó được nhiều chuyên gia nhận định như một giải pháp khá thực tế.

Bà Đỗ Thị Ngọc - Phó vụ trưởng Vụ Thống kê giá (Tổng cục Thống kê) nhận định, ngày 16/3/2015, giá điện tăng thêm 7,5% đã tác động đến CPI khoảng 0,19%. Nhiều khả năng, giá điện sẽ được Chính phủ cân nhắc, tính toán để điều chỉnh tăng trong năm 2016. Nếu giá điện tăng thêm 10% - 15% sẽ tác động CPI chung khoảng 0,25% - 0,4%.

Tăng bao nhiêu ?

Đáng lưu ý, theo nguyên tắc điều chỉnh giá bán lẻ điện được Thủ tướng phê duyệt, thời gian tối thiểu giữa hai lần điều chỉnh giá điện là 6 tháng. Trường hợp các thông số đầu vào thay đổi thì EVN sẽ được phép tăng tới 7% mà không cần xin phép Bộ Công Thương hay Thủ tướng Chính phủ. Trong đó, tỷ giá là một trong những yếu tố đầu vào để EVN có đủ lý do chính đáng tiếp tục tăng giá điện.

Tuy nhiên, TS Nguyễn Đức Thành - Giám đốc Viện Nghiên cứu kinh tế và chính sách (ĐH Kinh tế Hà Nội) nói: “Theo ước tính sơ bộ của tôi, nếu tỷ giá tăng 3% thì giá điện điều chỉnh khoảng 1% là vừa. Ước tính trên là dựa theo giả định cơ cấu giá thành điện có 30% chi phí từ nguyên liệu, máy móc nhập khẩu. Trường hợp này, nếu nhà đèn đòi tăng trên 2 hoặc 3% thì không hợp lý”.

Thời gian vừa qua, không ít lần EVN có đề xuất tăng giá điện, thay đổi cách tính giá điện khiến dân tình "nhấp nhổm" không yên. Sau nhiều lần trì hoãn, đầu năm 2016, EVN có rất nhiều lý do để tăng giá điện thêm một lần nữa.

Năm 2011, giá bán điện bình quân được điều chỉnh tăng 2 lần. Năm 2012, giá bán điện bình quân được điều chỉnh 2 lần, mỗi lần tăng thêm 5%. Năm 2013, giá bán điện bình quân được điều chỉnh tăng thêm 5%. Năm 2014, giá điện bình quân này được giữ ổn định. Năm 2015, giá bán điện tăng một lần.