Lận đận trái sơ-ri

Tưởng như cơ hội mới

Những năm trước đây, người trồng sơ-ri Gò Công chủ yếu canh tác dưới dạng nông hộ, quy mô nhỏ và trái sơ-ri thu hoạch chủ yếu bán ra thị trường dưới dạng trái tươi phục vụ cho tiêu thụ nội địa. Bên cạnh đó, một phần sơ-ri của nông dân được thu mua độc quyền bởi Công ty TNHH Thịnh Phát, xuất khẩu sang Nhật Bản, Singapore, Hồng Kông (Trung Quốc)…

Đầu năm 2014, Công ty Nichirei Suco Việt Nam (100% vốn Nhật Bản) chính thức đưa vào hoạt động nhà máy chế biến sơ-ri xuất khẩu ngay trên vùng đất Gò Công, đã mở ra cơ hội mới cho nông dân trồng loại cây này. Để đáp ứng yêu cầu thu mua nguyên liệu khắt khe của Công ty Nichirei Suco, người trồng sơ-ri đã thay đổi tập quán sản xuất cũ, sản xuất theo đúng quy trình kỹ thuật để tạo ra trái sơ-ri chất lượng cao và đồng đều. Ông Dương Văn Hoanh, xã Bình Ân, huyện Gò Công Đông cho biết, hiện nay nông dân nơi đây đã chuyển sang trồng sơ-ri theo quy trình kỹ thuật của Nhật Bản để đáp ứng yêu cầu thu mua trái sơ-ri nguyên liệu của Công ty thay vì sản xuất theo kiểu "được chăng hay chớ” trước đây. Vẫn theo ông Hoanh, khi nông dân trồng sơ-ri đăng ký cung cấp nguyên liệu thì công ty Công ty Nichirei Suco VN sẽ cho nhân viên kỹ thuật đến từng hộ nông dân hướng dẫn kỹ thuật từ khâu sử dụng thuốc bảo vệ thực vật sao cho bảo đảm an toàn, hiệu quả. Vườn trồng sơ-ri hôm nay đã được cắt tỉa thông thoáng, xung quanh vườn đảm bảo vệ sinh môi trường và an toàn sinh học.

Đại diện Công ty Nichirei Suco VN cho biết, hiện công ty thu sơ-ri của nông dân qua đại lý với giá 4.300 đồng/kg, chất lượng trái thu mua tiêu chuẩn của Công ty. Quy trình canh tác sơ-ri của Nhật cũng có những công đoạn, yêu cầu như đối với quy trình thực hành sản xuất nông nghiệp tốt VietGAP. Đến thời điểm này, Công ty đã ký hợp đồng tiêu thụ với 410 hộ trồng sơ-ri trên diện tích khoảng 70 ha, chủ yếu tập trung ở xã Bình Ân và Tân Đông thuộc huyện Gò Công Đông.

Nhiều khó khăn

Tuy nhiên, mọi sự không đơn giản. Trước hết do những năm gần đây diện tích trồng cây sơ-ri đang thu hẹp lại. Số liệu thống kê gần đây cho thấy diện tích trồng sơ-ri trên địa bàn tỉnh chỉ khoảng 300 ha với sản lượng trên 6.000 tấn, tức là đã giảm hơn phân nửa so với thời "hoàng kim” của cây sơ-ri.

Ông Nguyễn Thanh Sang, nông dân trồng sơ-ri ở xã Long Thuận, thị xã Gò Công cho biết, mặc dù gia đình thừa hưởng vườn sơ-ri gần 5.000m2 của ông bà để lại nhưng thu nhập bấp bênh nên việc đầu tư, từ đó việc chăm sóc cho vườn sơ-ri không được chú trọng.

Theo bà Châu Thị Tuyết, Chủ nhiệm HTX sơ-ri Gò Công (xã Long Thuận, thị xã Gò Công), có lúc HTX có tới 89 xã viên trồng sơ-ri trên diện tích trên 30 ha, tuy nhiên những năm qua nông dân trồng sơ-ri đốn bỏ rất nhiều do giá cả không ổn định. Đầu ra sản phẩm không có nên nhiều nông dân xin ra khỏi HTX vì không thấy lợi ích. Nguyên nhân là do trước đây việc tiêu thụ sơ-ri của nông dân ở thị xã Gò Công và huyện Gò Công Đông chỉ do Công ty TNHH Thịnh Phát đóng trên địa bàn thị xã Gò Công thu mua nên sơ-ri chỉ có một mức giá. Gần đây công ty này chỉ thu mua sơ-ri của nông dân khi có đơn đặt hàng nên số lượng thu mua rất hạn chế, giá cả lại càng thấp hơn. Lãnh đạo thị xã Gò Công và xã Long Thuận đã đến Công ty Nichirei Suco Việt Nam để đặt vấn đề hợp đồng tiêu thụ sơ-ri, nhưng phía công ty từ chối do lo ngại không tiêu thụ hết và cho biết từ năm 2015 mới nâng sản lượng thu mua khi công ty đi vào hoạt động ổn định.

Nhưng, trên thực tế các đại lý của Công ty Nichirei Suco VN lại thu mua-sơ ri trực tiếp của nông dân. Do đó, hiện nay thực chất HTX sơ-ri Gò Công gần như không còn xã viên nửa, bởi hầu hết các xã viên ký hợp đồng tiêu thụ trực tiếp với Công ty Nichirei Suco VN mà không thông qua HTX.

Sơ-ri Gò Công đã được tỉnh Tiền Giang xác định là một trong bảy loại cây ăn trái chủ lực của tỉnh Tiền Giang. Trái sơ-ri ở vùng đất mặn Gò Công này được thiên nhiên ưu đãi, đến năm 2015, tỉnh phấn đấu mở rộng diện tích trồng sơ-ri lên trên 500 ha, sản lượng đạt trên 10.000 tấn/năm. Nhưng với kiểu cách thu mua như hiện nay, từ thời điểm này đã có thể cảnh báo chuyện "được mùa rớt giá”.

Theo Zing.vn