Ông Phạm Đình Thi, Vụ trưởng Vụ chính sách Thuế (Bộ Tài chính) khi được hỏi về tác động của việc tăng thuế giá trị gia tăng VAT sẽ khiến người nghèo, người thu nhập thấp chịu gánh nặng nhiều hơn người giàu, ông nói: “rau, thịt có chịu thuế giá trị gia tăng đâu”, những mặt hàng không chịu thuế VAT dù VAT tăng bao nhiêu cũng không ảnh hưởng gì.
Ông cũng dẫn chứng kết quả khảo sát mức sống dân cư Việt Nam năm 2014 của Tổng cục thống kê cho thấy rằng, đối với nhóm thu nhập thấp nhất thì dành tới 59,6% thu nhập để chi mua lương thực, thực phẩm, y tế, giáo dục; ngược lại nhóm thu nhập cao nhất chỉ dành 39,6% tổng thu nhập để chi cho các hàng hóa, dịch vụ trên. Các hàng hóa, dịch vụ này đều thuộc đối tượng không chịu thuế giá trị gia tăng nên việc điều chỉnh tăng thuế suất thuế giá trị gia tăng sẽ không ảnh hưởng đến chi tiêu của nhóm hàng hóa, dịch vụ này.
“Như vậy, việc tăng thuế suất thuế giá trị gia tăng từ mức 10% lên mức 12% tác động không lớn đến chi tiêu của hộ gia đình có thu nhập thấp”, ông Thi nói.
Trả lời tại cuộc họp báo Chính phủ thường kỳ chiều 30/8, Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai cũng khẳng định, tăng thuế VAT tác động không nhiều đến người nghèo và người thu nhập thấp.
Bà Mai cũng cho biết thêm, y tế không thuộc đối tượng chịu thuế VAT, các mặt hàng lương thực chỉ đánh thuế VAT rất thấp đối với doanh nghiệp kinh doanh, các mặt hàng nông nghiệp khác đều ở mức thuế suất thấp là 5%, mới đây đề nghị tăng lên 6%.
Trao đổi với BizLIVE, chuyên gia kinh tế, TS. Nguyễn Minh Phong cho biết, một trong những lý do tăng thuế giá trị gia tăng do ngân sách nhà nước khó khăn gần như ai cũng hiểu nhưng tốt nhất không nên tăng thuế phổ thông mà chỉ tăng một số mặt hàng, điều tiết sản xuất, tiêu dùng, không ảnh hưởng đến đời sống của người dân.
Trước quan điểm của ông Nguyễn Đình Thi “tăng thuế VAT, rau thịt không ảnh hưởng”, ông Phong nhấn mạnh: “Nói không ảnh hưởng là cách nói biện pháp, và chắc chắn sẽ ảnh hưởng”.
Cũng theo ông Phong, ông Thi chỉ nói trong nhóm đối tượng ở quê, tuy nhiên cũng nhóm đối tượng này với nhiều hàng hoá thuế VAT còn tính vào giá nhà phân phối, từ đại lý lớn, nhỏ.
Với những thông tin được Thứ trưởng Mai đưa ra, ông Phong cho biết so với dự thảo đã công bố có một số ý mới như không tăng thuế cho các loại hàng hoá thiết yếu mà trước đó trao đổi với các chuyên gia và bản dự thảo chưa đề cập.
Tuy nhiên, ông Phong cũng lưu ý, chính sách cần phải được thể hiện cụ thể. “Danh mục cụ thể là gì và điều này có được áp dụng thực tế? Người dân mua ở siêu thị với biên lai bao giờ cũng cộng 12% vào đó, vậy ai sẽ là người được hưởng lợi”, ông Phong đặt vấn đề.