Chợ đen vẫn ầm ầm đổi tiền lẻ, ngân hàng kêu khan hiếm

Còn 3 tuần nữa sẽ đến Tết Nguyên Đán năm 2018. Thông thường, vào thời điểm gần Tết, nhu cầu tiền lẻ mệnh giá nhỏ từ 20.000 đồng trở xuống của các doanh nghiệp và người dân rất lớn. Và đây cũng là thời điểm Ngân hàng Nhà nước thường bơm số lượng lớn tiền mệnh giá nhỏ vào lưu thông (tiền mệnh giá nhỏ ở đây là tiền đủ tiêu chuẩn lưu thông chứ không phải tiền mới phục vụ nhu cầu lì xì Tết).

Ngân hàng khan hiếm tiền lẻ

Tuy nhiên, vài ngày trở lại đây, theo phản ánh của các ngân hàng, hầu hết các ngân hàng thương mại tại TP. HCM và các tỉnh phía Nam không có đủ lượng tiền mệnh giá nhỏ để phục vụ nhu cầu của nhân dân và doanh nghiệp. 

Cán bộ phụ trách ngân quỹ của một ngân hàng chia sẻ, nhiều ngân hàng ở khu vực phía Nam khan hiếm tiền mệnh giá từ 20.000 đồng trở xuống, thậm chí có ngân hàng còn không có đủ tiền mệnh giá 50.000 đồng để nạp ATM chứ đừng nói đến là để đổi cho khách hàng. Các ngân hàng cũng chỉ dám để dành tiền mệnh giá nhỏ để trả lại cho khách hàng chứ không đủ để đáp ứng nhu cầu đổi tiền.

Cũng theo vị cán bộ ngân hàng này, đây là một hiện tượng lạ trong những năm gần đây. Mọi năm NHNN vẫn chủ trương hạn chế tiền mệnh giá nhỏ nhưng không đến mức khan hiếm như vậy.

Thời điểm cuối năm thường nhu cầu tiền mệnh giá nhỏ của doanh nghiệp, tiểu thương và nhân dân rất lớn. Mục đích sử dụng tiền mệnh giá nhỏ để chi lương (đối với các doanh nghiệp, cơ sở nhỏ chưa chi lương qua ngân hàng), để thối tiền cho khách hàng khi kinh doanh, mua bán hàng hóa phục vụ Tết,...

Việc các ngân hàng khan hiếm tiền mệnh giá nhỏ chắc chắn sẽ ảnh hưởng ít nhiều đến thị trường, doanh nghiệp và hoạt động mua bán của khách hàng và nhân dân. Vì tiền mệnh giá nhỏ có vai trò rất quan trọng trong dòng chu chuyển tiền tệ, nhất là trong thời điểm cận Tết nhu cầu thối tiền mệnh giá nhỏ là rất lớn.

Theo giải thích của một cán bộ cấp cao ngân hàng, sở dĩ có hiện tượng khan hiếm này một phần vì tiền mệnh giá nhỏ (mệnh giá từ 20.000 đồng trở xuống) qua thời gian lưu thông đã phát sinh rất nhiều tiền không đủ tiêu chuẩn lưu thông như bị rách, phai màu,...nhất là đối với tiền polymer mệnh giá 20.000 đồng và 10.000 đồng. Do đó, tiền mệnh giá nhỏ từ dân cư nộp trở lại các ngân hàng thương mai, các ngân hàng thương mại nộp về Ngân hàng Nhà nước thường là tiền không đủ tiêu chuẩn lưu thông nên không thể cung ứng trở lại thị trường. Trong khi đó, lượng tiền mới mệnh giá nhỏ lại khan hiếm theo chủ trương tiết giảm chi phí in tiền mới mệnh giá nhỏ của Chính phủ trong những năm gần đây.

Với hiện tượng khan hiếm cục bộ, nên tâm lý các ngân hàng và khách hàng đều muốn tranh thủ giữ lại tiền mệnh giá nhỏ để đáp ứng nhu cầu sử dụng của mình, nhưng thực tế lại không sử dụng hết. Khi dòng chu chuyển bị tắc nghẽn, tất yếu sẽ dẫn đến tiền mệnh giá nhỏ trong lưu thông càng khan hiếm khi mà những năm qua Ngân hàng Nhà nước lại hạn chế việc in ấn tiền mệnh giá nhỏ.