Biến chủng Delta cản đường thế giới thoát đại dịch

Bình luận viên Adam Taylor của Washington Post chỉ ra vấn đề quan trọng là nCoV đã lây lan quá rộng rãi, đến mức có rất nhiều cơ hội để đột biến. WHO đang theo dõi hơn 50 biến chủng. Dù hầu hết chúng không được coi là đáng lo ngại, có 4 biến chủng được xếp vào danh sách cần quan tâm đặc biệt, bao gồm Delta, hay còn có tên B.1.617.2.

Biến chủng Delta, được phát hiện lần đầu hồi tháng 10/2020 tại Ấn Độ, có khả năng lây nhiễm cao hơn 60% so với Alpha, biến chủng lần đầu được phát hiện tại Anh, giới chức Anh cho biết. Một số nghiên cứu còn cho thấy biến chủng Delta dẫn đến tỷ lệ nhập viện lớn hơn, dù bằng chứng vẫn hạn chế.

Tin tốt là các vaccine Covid-19 vẫn bảo vệ những người đã tiêm đầy đủ trước biến chủng Delta. Những nghiên cứu của Anh cho thấy cả vaccine của Pfizer-BioNTech và AstraZeneca đều đạt hiệu quả cao trong việc chống lại bệnh diễn tiến nặng khi tiêm đủ hai liều, với tỷ lệ hiệu quả tương ứng là 88% và 60%.

Tuy nhiên, hiệu quả của cả hai loại vaccine này đều giảm xuống 33% nếu chỉ tiêm một liều. Đây là lý do các nước đang nỗ lực vận động để đảm bảo người dân tiêm đủ hai liều, đặc biệt là Anh, nơi chính phủ từng theo đuổi chiến lược trì hoãn tiêm liều vaccine thứ hai.

Mặc dù biến chủng Delta xuất hiện thông qua quá trình đột biến tự nhiên, các yếu tố do con người được cho là đã thúc đẩy sự lây lan của virus. Tại Anh, việc tập trung ưu tiên tiêm liều vaccine đầu tiên có thể đã khiến nước này nhận "trái đắng". Nhiều nhà phê bình còn cho rằng lệnh hạn chế nhập cảnh từ Ấn Độ được London áp dụng quá muộn, xuất phát từ động cơ chính trị, khiến biến chủng Delta có cơ hội xâm nhập và lây lan.

Tại Ấn Độ, tốc độ lây lan chóng mặt của biến chủng Delta hồi mùa xuân được cho là bởi chính quyền đã nới lỏng các biện pháp hạn chế và tiêm chủng chậm chạp. Ngay cả hiện nay, Ấn Độ cũng mới chỉ tiêm đầy đủ cho 3,5% dân số, một phần do vấn đề nguồn cung vaccine.

"Biến chủng Delta đã kìm hãm lộ trình thoát đại dịch của thế giới. Anh có lẽ không phải quốc gia đầu tiên tạm dừng tái mở cửa, thay vào đó chuyển sang tăng tốc tiêm chủng với hy vọng vượt qua thử thách", Taylor nhận định.

Bình luận viên này đặt ra vấn đề cần có một cuộc thảo luận rộng rãi hơn, không chỉ về cách ứng phó biến chủng Delta bên trong lãnh thổ các quốc gia về ngắn hạn, mà còn về phương án khống chế virus lây lan toàn cầu và ngăn chặn các biến chủng thậm chí tồi tệ hơn xuất hiện ngay từ đầu.

Số ca nhiễm nCoV đang gia tăng tại nhiều nơi trên thế giới. WHO cho biết tính trên toàn châu Phi, số ca nhiễm hàng tuần đã tăng 44%. Trong khi đó, châu lục này mới nhận được chưa đến 2% nguồn cung vaccine Covid-19 của thế giới, tính đến tháng 5.

Tại hội nghị thượng đỉnh G7 vừa qua, các nước giàu đã cam kết hành động nhiều hơn để chia sẻ khoảng một tỷ liều vaccine cho thế giới. Tuy nhiên, không nhiều chuyên gia cho rằng chừng đó đủ để xóa bỏ khoảng cách. Tình trạng này có nguy cơ tạo ra những biến chủng thậm chí tàn khốc hơn Delta.

"Chúng tôi không muốn rơi vào tình huống virus đột biến đến mức phải quay lại xuất phát điểm. Đó là lý do chúng ta cần phòng chống lây nhiễm Covid-19 hết sức có thể ngay bây giờ", quan chức WHO Van Kerkhove cho biết.