Nhật, Mexico tuyên bố đạt thoả thuận TPP-11; Canada nói chưa

Theo quy định TPP ban đầu, tỷ lệ GDP của các nước triển khai phải đạt được 85% tổng GDP của 12 nước (ký năm 2013) thì hiệp định mới có hiệu lực. Với việc Mỹ chiếm 60% GDP, TPP ít nhất sẽ cần thay đổi điều khoản hiệu lực để có thể bắt đầu.

Việc “đóng băng” hay treo một số điều khoản của thoả thuận là biện pháp dễ nhất cho các nước vào lúc này để có thể tiếp tục triển khai - trong khi vẫn hy vọng Mỹ có thể trở lại vào tương lai.

Thứ trưởng Công thương Trần Quốc Khánh, trưởng đoàn đàm phán của Việt Nam, sau khi kết thúc cuộc họp. Ảnh: Tiến Tuấn.

Con số các điều khoản được cân nhắc treo gồm khoảng 50 điều sau cuộc đàm phán tại ở Urayasu, ngoại ô Tokyo, kết thúc hôm 1/11. Trong số này gồm 3 mảng chính: các vấn đề pháp lý, quyền sở hữu trí tuệ và các mục khác.

Trước đó tại phiên thứ hai của cuộc họp các bộ trưởng TPP sáng nay ở Trung tâm hành chính TP Đà Nẵng, Bộ trưởng Công thương Trần Tuấn Anh thông báo phía Nhật đã đưa ra một gói thoả thuận cuối cùng để các bộ trưởng có thể bàn thảo thống nhất một thoả thuận nguyên tắc cho TPP-11.

Phương án này sẽ được trình lên cuộc họp các lãnh đạo TPP bên lề APEC dưới sự chủ trì của Chủ tịch nước Trần Đại Quang.

Bộ trưởng Kinh tế Nhật Bản Toshimitsu Motegi, người trình bày gói đề xuất cuối cùng, nói các nhà đàm phán đã có 2 tuần “làm việc rất tích cực” để gói thoả thuận này phản ánh được đề xuất từ tất cả các bên.

TPP-11 là tên gọi của hiệp định giữa 11 thành viên còn lại của TPP sau khi Tổng thống Donald Trump lên nhậm chức đã tuyên bố rút lui. Việc mở lại bất cứ điều khoản nào của 1.500 trang hiệp định TPP được coi là hết sức phức tạp khi các nước đồng ý điều khoản TPP ban đầu đều có những tính toán tổng thể về được - mất với các đối tác, đặc biệt là với thị trường Mỹ - nền kinh tế lớn nhất và thị trường quan trọng nhất cho các nước.