Search
Thứ 6, 24/02/2017, 15:28 PM

Dưỡng sinh ăn uống mùa đông

(Sức khỏe gia đình) - Y học cổ truyền rất coi trọng việc ăn uống với ý nghĩa là nguồn cung cấp dinh dưỡng chủ yếu, là điều kiện tất yếu để duy trì mọi hoạt động sống của cơ thể.

“Ăn” là việc không thể thiếu được trong thường ngày và cũng là một phương thức tốt nhất để phòng chống bệnh tật, giữ gìn sức khỏe, chăm sóc sắc đẹp và kéo dài tuổi thọ. Y học cổ truyền rất coi trọng việc ăn uống với ý nghĩa là nguồn cung cấp dinh dưỡng chủ yếu, là điều kiện tất yếu để duy trì mọi hoạt động sống của cơ thể. Vả lại, vào mùa đông, chức năng tiêu hóa của nhân thể rất tốt nên đây là dịp thuận lợi trong năm để bồi bổ sức khỏe.

Căn cứ theo ngũ vị để lựa chọn thức ăn cho phù hợp.

Ngũ vị là chỉ các vị: chua, đắng, ngọt, cay, mặn, phối hợp cùng với can (xuân), tâm (hạ), tỳ (trưởng hạ), phế (thu), thận (đông). Đông y cho rằng, các vị khác nhau thì tác dụng cũng không giống nhau.

Vị chua có tác dụng thu liễm, làm giảm bớt tiểu tiện, giữ mồ hôi, ngăn tiêu chảy.

Mùa đông đi tiểu nhiều, ăn đồ chua vừa phải có thể giảm bớt tiểu tiện, ví dụ như ăn cam quýt, ô mai, sơn tra ... Mùa đông, thận (thủy) làm chủ dễ khắc tâm (hỏa), tức là mùa đông tâm hỏa hư nhiều, vì vậy lúc này cần ăn nhiều vị đắng để bổ tâm. Ngoài ra, những chất dạng kiềm chứa trong các thực phẩm vị đắng có tác dụng tiêu viêm giải nhiệt, thúc đẩy tuần hoàn máu và làm giãn huyết quản.

Dưỡng sinh ăn uống mùa đông

Mùa đông rất thích hợp cho việc tẩm bổ

Vị ngọt có tác dụng bồi bổ làm phòng chống co giật. Mùa đông giá lạnh, nên ăn thêm các thực phẩm có vị ngọt như: các loại đường, mật ong, mứt, nước uống ngọt... để cung cấp nhiệt năng, giúp cơ thể chống chọi lại với giá lạnh. Nhưng cũng không nên ăn quá nhiều vì dễ gây béo phì, làm trở ngại cho sự tiêu hóa của dạ dày và giảm cảm giác thèm ăn, thậm chí còn ảnh hưởng không tốt đến tim và thận.

Thực phẩm vị cay có tác dụng phát tán, hành khí, hoạt huyết... Phần lớn thực phẩm có vị cay thiên về tính nhiệt như: hành, gừng, tỏi, ớt, hạt tiêu, quế, hồi... khi dùng vào mùa đông có thể trừ hàn và kích thích tăng nhiệt lượng cho cơ thể.

Dinh dưỡng học cổ truyền còn cho rằng vị mặn có tác dụng bổ ích âm huyết, đào thải tán kết, làm mạnh tạng thận. Theo nguyên tắc “thu đông dưỡng âm”, mùa đông nên ăn nhiều thực phẩm vị mặn để bổ thận, ví dụ như: rau câu, sứa, rau tảo... Đương nhiên, cũng không thể quá lạm dụng các loại thức ăn mặn vì dễ làm tổn hại đến tạng tâm và cũng không có lợi cho tạng tỳ.

Mùa đông thích hợp cho tẩm bổ nhưng ăn uống nên thanh đạm

Mùa đông là mùa tốt nhất cho việc bổ dưỡng bằng ăn uống vì lúc này vạn vật tiềm ẩn, âm tinh và dương khí trong cơ thể cũng có xu hướng tiềm tàng, nếu bồi bổ thì dễ hấp thu và tích trữ, giúp cho thể chất được tăng cường. Vậy nên, dân gian có câu: “Mùa đông bồi bổ, mùa xuân giết hổ”. Bồi bổ tốt nhất là sau tiết Đông chí, sách Ẩm thiện chính yếu có nói: “Tiết đông lạnh, nên bổ dưỡng, lấy nhiệt trị hàn, không nên ăn đồ lạnh”. Sau này, “mùa đông tẩm bổ” trở thành câu ngạn ngữ trong dân gian.

Tuy nhiên, dù có tẩm bổ cũng nên tránh những đồ cao lương mỹ vị. Ăn uống thanh đạm là một trong những nguyên tắc của phép dưỡng sinh ẩm thực phương Đông. Sách Tố vấn nói: “Cao lương lạm dụng, có thể mọc đinh”, ý nói ăn nhiều đồ cao lương mỹ vị dễ bị bệnh ung nhọt. Sách Lã thị xuân thu viết: “Rượu ngon thịt béo, nên tự kiềm chế vì dễ bị bệnh đường ruột”. Sách Thiên kim dực phương cũng cho rằng: “Ăn uống quá nhiều, là hoạn cho mình, ăn uống nên thanh đạm tươi ngon, thay đổi khẩu phần theo tiết trời, nếu tham ăn nhiều tất sẽ sinh bệnh”. Danh y Chu Đan Khê trong Cách chí dư luận khuyên nên ăn ít thịt, dùng nhiều ngũ cốc, rau quả tự nhiên sẽ trung hòa được các vị. Dinh dưỡng học hiện đại đã chứng minh, chế độ ăn quá nhiều các chất béo động vật, chất đường dễ gây rối loạn lipid máu, làm tăng cholesterol từ đó gây ra tình trạng xơ vữa động mạch, là nền tảng phát sinh các bệnh lý nguy hiểm như: cao huyết áp, đau thắt ngực, nhồi máu cơ tim, tai biến mạch não, viêm tắc động mạch... với tỷ lệ tử vong và tàn phế rất cao.

Ăn uống nên tùy theo thể chất mỗi người

Thể chất của mỗi người khác nhau, âm dương suy thịnh, hàn nhiệt hư thực có sự khác biệt khá lớn, vì vậy ăn uống mùa đông phải tùy theo thể chất mỗi người mà điều chỉnh cho phù hợp. Người âm hư nên ăn nhiều thực phẩm bổ âm như: vừng, cơm nếp, mật ong, chế phẩm sữa, rau xanh, hoa quả, cá các loại... Người dương hư nên ăn nhiều thực phẩm bổ dương như: rau hẹ, thịt chó, thịt dê... Người khí hư nên ăn nhiều thực phẩm bổ khí như: nhân sâm, hạt sen, củ mài, đại táo. Người huyết hư nên ăn nhiều thực phẩm bổ huyết như: vải, mộc nhĩ đen, ba ba, gan dê, tiết động vật... Người dương thịnh nên ăn nhiều hoa quả, rau xanh, , kiêng các loại đồ ăn cay nhiệt như: thịt bò, dê và rượu. Người bị viêm tắc mạch máu nên ăn nhiều đào nhân, cải dầu, đậu đen... Người bị đờm ăn nhiều củ cải, rau tảo, sứa, hành tây, đậu cô ve, ngân hạnh... Người khí uất nên ít uống rượu, ăn nhiều phật thủ, cam, quýt, kiều mạch, hồi hương... Ăn uống cũng còn phải điều chỉnh theo nghề nghiệp. Người lao động trí óc nên ăn những thực phẩm bổ cho não như: hồ đào, vừng, rau kim châm, mật ong, chế phẩm đậu, nhân quả thông, hạt dẻ... Không nên ăn quá nhiều đường và mỡ động vật.

Mùa đông cũng nên ăn đồ lạnh với mức độ vừa phải

Theo phép dưỡng sinh ẩm thực cổ truyền, trong tiết đông giá lạnh, nếu có thể ăn một ít cơm nguội, rau nguội hay uống một ít nước sôi để lạnh thì không những không có hại mà còn có lợi cho sức khỏe bởi lẽ:

- Theo Y học cổ truyền, cơ thể con người, dù mùa hè hay mùa đông, luôn luôn có hiện tượng “tích nhiệt”. Mùa đông khí hậu tuy lạnh, nhưng do mặc nhiều quần áo, ngủ ấm, hoạt động ít, ăn nhiều đồ có năng lượng cao... nên cơ thể càng dễ tích nhiệt mà dẫn đến tình trạng “hỏa vượng”, nhất là ở hai tạng phế và vị. Vậy nên, uống lạnh một chút, chọn dùng ở mức độ vừa phải một số thực phẩm có tính hàn như: củ cải, các loại dưa, cua, ốc... là điều rất cần thiết.

- Mùa đông mọi người thích ăn những thứ nhiều dầu mỡ, nhiệt lượng cao, nhưng lại ít vận động nên dễ béo phì. Nếu ăn một chút đồ lạnh sẽ khiến cho cơ thể phải tự sưởi ấm, như thế sẽ làm tiêu hao bớt một lượng mỡ nhất định, có tác dụng phòng chống béo phì và bảo vệ sức khỏe.

- Nhiều nghiên cứu khoa học đã chứng minh, uống nước đun sôi để lạnh rất có lợi cho sức khỏe con người. Các nhà khoa học khuyến cáo rằng, uống một cốc nước lạnh vào một giờ nhất định trong ngày là phương pháp dưỡng sinh bảo vệ sức khỏe đơn giản mà hữu hiệu nhất. Đặc biệt là vào buổi sáng, khi thức dậy uống một cốc nước sôi để nguội có thể làm tăng cường khả năng giải độc của gan và bài tiết của thận, thúc đẩy quá trình trao đổi chất, tăng cường khả năng miễn dịch, huyết áp và phòng ngừa tích cực bệnh nhồi máu cơ tim.


 

Mẹ và bé

Công bố sản phẩm mới Varna Colostrum dưới sự hợp tác giữa Viện Nghiên cứu Dinh dưỡng Nutifood Thuỵ Điển (NNRIS) và Công ty Sterling Technology (Mỹ)
Nutifood Thụy Điển công bố ra mắt sản phẩm Varna Colostrum được đặc chế phù hợp cho thể trạng người...
 
Có nên giữ trẻ vô khuẩn?
Sống trong một thế giới nhiều vi khuẩn và ô nhiễm hiện nay khiến nhiều bố mẹ lo lắng không...
 
Vì sao cần bổ sung vitamin hợp lý cho trẻ em?
Vitamin và khoáng chất giữ vai trò quan trọng đối với sự phát triển trí tuệ và thể lực của...
 
Sữa non Y khoa xuất khẩu ONEFA MAMA có tốt không ?
Sữa non y khoa xuất khẩu Onefa Mama là "sản phẩm dinh dưỡng vàng" được các bà mẹ yêu thích...

Sức khỏe sinh sản

Thói quen xấu
Sau một nghiên cứu mới của Trường Công nghệ Y học ở Haifa, Israel, thì có vẻ như nam giới...
 
Bài thuốc giúp lấy lại bản lĩnh phái mạnh
Yếu sinh lý ở nam giới là tình trạng “cậu nhỏ” không có khả năng cương cứng hoặc không duy...
 
5 dấu hiệu nhận biết yếu sinh lý ở nam giới
Yếu sinh lí là nỗi lo của nhiều đấng mày râu trong đời sống tình dục, nó làm cho chàng...
 
Những thói quen khiến “cậu nhỏ” đuối dần
Ngoài nguyên nhân do tuổi tác, tâm lý, bệnh tật thì có những thói quen hàng ngày tưởng như vô...
CEO JPMorgan cảnh báo: Fed có thể sẽ tăng lãi suất thêm 0,75%, vẫn chưa khép lại lộ trình thắt chặt chính sách
CEO của JPMogarn, Jamie Dimon, cho biết trong một cuộc phỏng vấn rằng có khả năng Fed sẽ tăng lãi...
 
4 con giáp sinh ra là những ngôi sao may mắn, đi đến đâu cũng được quý nhân phù trợ, càng về già càng ngập tràn phúc lành
Nhờ được phúc lành vây quanh, 4 con giáp này vượt qua được nhiều gian khó trong cuộc đời.
 
3 tuổi hạn cực xấu năm Giáp Thìn 2024, 1 tuổi đại nạn đề phòng mất cả cơ ngơi
Bước sang năm 2024, có 3 tuổi này rất đen đủi, cần thận tiền bạc thất thoát.
 
5 Cách giúp Thu hút Tài Lộc và Thành Công trong cuộc sống
Rất nhiều người đang tìm kiếm những cách để tạo ra sự thịnh vượng và may mắn trong cuộc sống...
 
5 tiêu chí xây dựng một mối quan hệ hòa thuận trong hôn nhân.
Hôn nhân là một cuộc hành trình đầy cảm xúc, sự gắn kết và sự trưởng thành.
 
3 con giáp là ‘chúa tiêu hoang’, không giỏi tính toán nhưng chẳng bao giờ lo hết tiền
Những con giáp này không được giỏi trong việc quản lý chi tiêu. Họ thích gì sẽ mua, muốn gì...
Delectech ra mắt Tính Năng Mới cho Seotobo: Viết Nội Dung Tự Động giúp SEO đỉnh cao
Trong thời đại mà trí tuệ nhân tạo (AI) ngày càng trở thành xu thế, việc tích hợp AI vào...
 
MART24H – NƠI KẾT NỐI TRIỆU TRÁI TIM YÊU THƯƠNG
Ngày 10/01/2021 vừa qua, Công ty Cổ phần Mart24h cùng với Hành Trình Kết Nối Yêu Thương Việt Nam đã...
 
Maritime Bank trao 4 cây vàng cùng hàng nghìn quà tặng  cho các khách hàng may mắn
Tháng 1/2018, Maritime Bank đã trao thưởng 4 cây vàng cùng 27 chỉ vàng đầu tiên của chương trình “Lộc...
 
Thị Phần Lò Đốt Rác của các Hãng tại Việt Nam
Những năm qua để giải quyết bài toán về xử lý rác thải nông thôn thì phương án mua lò...
 
Tuyển dụng trưởng phòng vé & trưởng nhóm quản lý bảo trì máy bay
Hãng hàng không Eastar Jet Co., Ltd tại Hàn Quốc tuyển dụng
 
Nike giảm giá 30% tất cả các sản phẩm nhân dịp Quốc Khánh
Từ 31/08 đến 01-09 hệ thống Nike Việt Nam có chương trình ưu đãi giảm giá cực lớn dành cho...

Bí quyết sống khỏe

Wellness Expo 2023 – Sự kiện truyền cảm hứng sống khỏe trong cộng đồng
Với thông điệp “Hành trình sống khỏe”, triển lãm Wellness Expo 2023 không chỉ là một triển lãm thương mại...
 
InterContinental Danang giới thiệu chuỗi trải nghiệm chăm sóc sức  khỏe toàn diện
Hành trình chăm sóc sức khỏe diễn ra trong một ngày của khu nghỉ dưỡng 5 sao tại Đà Nẵng...
 
Ung thư máu không phải là dấu chấm hết
Mặc dù là ung thư, nhưng ung thư máu là một trong những bệnh ung thư có thể chữa khỏi,...
 
Phòng khám Đa khoa Hữu Thọ - Nơi bạn đặt niềm tin để bảo vệ sức khỏe
Phòng Khám Đa Khoa Hữu Thọ là một trong số ít những phòng khám hội tụ đầy đủ các yếu...

Sức khỏe

Khai mạc triển lãm quốc tế về sản phẩm chăm sóc sức khỏe và phong cách sống năm 2023 tại Việt Nam ( Wellness Expo 2023 )
Hà Nội, ngày 16/11/2023 – Wellness Expo 2023 đã chính thức mở cửa đón khách tham quan. Với chủ đề...
 
Wellness Expo 2023 – Sự kiện truyền cảm hứng sống khỏe trong cộng đồng
Với thông điệp “Hành trình sống khỏe”, triển lãm Wellness Expo 2023 không chỉ là một triển lãm thương mại...
 
Công bố sản phẩm mới Varna Colostrum dưới sự hợp tác giữa Viện Nghiên cứu Dinh dưỡng Nutifood Thuỵ Điển (NNRIS) và Công ty Sterling Technology (Mỹ)
Nutifood Thụy Điển công bố ra mắt sản phẩm Varna Colostrum được đặc chế phù hợp cho thể trạng người...
 
Bệnh viện Quốc tế DNA xoá tan nỗi lo của các khách hàng về lão hoá
Mang lại những sự hồi phục vượt ngoài mong đợi từ những bệnh nhân mắc bệnh liên quan đến lão...
Top
Điện thoại:

Tiếp thị & Tiêu dùng - tiepthitieudung.com. All Right Reserved
Tiếp thị & Tiêu dùng - Cập nhật thông tin mới nhất về giá cả, thị trường, mua sắm...
tiepthitieudung.com giữ bản quyền trên website này
Liên hệ: [email protected]

4.12166 sec| 2002.891 kb